مدیران غیرمتخصص، متهم فروپاشی معادن

به گزارش اکونگار به نقل از بازار؛ بی توجهی به بخش معدن و عدم توجه دولت و مسوولان مربوط به این بخش از جمله مشکلات اساسی معادن ایران به شمار می آید. به خصوص این که به گفته بعضی از کارشناسان، طی سال های گذشته در راس هرم فعالیت های معدنی، از افراد غیرمتخصص و ناآگاه به مشکلات معدنی، استفاده شده که همین ها باعث متلاشی شدن معادن از درون شده اند.

به اعتقاد بسیاری از فعالان و کارشناسان معدنی باید بازبینی اساسی در انتخاب مدیران معدنی و افرادی که در راس کارهای معدنی قرار دارند صورت گیرد. زیرا افرادی که تخصص معدنی ندارند، نه دغدغه و مشکلات بخش معدن را می شناسند، نه راهکارهای درستی می توانند برای رفع موانع و مشکلات ارائه دهند. از همه مهمتر این که نمی توانند دلسوزانه در مسیر تحقق اهداف معدنی گام بردارند.

باتوجه به این که معدن یک فعالیت کاملا تخصصی است، حضور افراد غیرمتخصص ضربه سنگینی برپیکره ی این بخش اقتصادی وارد کرده و سرمایه گذران بسیاری با ورشکستی صحنه ی پر تلاطم معدن را رها کرده اند. برای بهتر شدن وضعیت معادن باید بخش مدیریتی معادن از نو ساخته شود و افراد متخصص که مشکلات بهره بردار و معدن دار را می داند در هرم کار قرار بگیرد.

کارهای غیرکارشناسانه معادن را متلاشی کرد

شهناز نوایی، دبیر اتحادیه حفاران غیر نفتی ایران در خصوص علت این که به معادن ایران بی توجهی می شود گفت: متاسفانه در بخش معادن ایران همیشه مشکلات زیادی وجود داشته است، اما طی سال های اخیر مشکلات این بخش بیشتر و چشم گیرتر شده است که علت اصلی آن، بی توجهی بخش دولتی به بخش معدنی کشور بوده است.

او افزود: در بخش معادن ایران در بخش های مختلف مشکل و بی توجهی مسولین وجود دارد. از جمله در زمینه مشکل واردات ماشین آلات، که می گویند ماشین ها در داخل ساخته می شود و واردات نداشته باشید، اما متاسفانه هیچ ماشینی نه ساخته می شود و نه تحویل معدنداران می گردد. اصلا معلوم نیست کارشناسی چنین موارد مهمی توسط چه کسانی انجام می گیرد؟

عضو هیات مدیره شرکت فنی و مهندسی دُرکاوش تاکید کرد: اگر شرکتی می گوید من می توانم دستگاهی بسازم مگر در سال چند تا دستگاه می تواند تحویل دهد؟ اصلا تجهیزاتی که در ایران ساخته می شود از استانداردهای لازم برخوردار است یا نه؟ چه کسانی بر روی این موارد کارهای کارشناسی انجام می دهند و می توانند جواب های درستی ارایه کنند؟

به گفته او؛ این موارد را باید تیم های مختلفی مورد ارزیابی و تحقیق قرار دهند تا مطمئن شوند که آیا این ماشین ها اصلا در داخل کشور تولید می شود؟ اگر تولید می شود میزان ماشین ها برای تامین نیازهای داخلی کفایت می کند یا نه؟ آیا می توان نیاز تمام بهره برداران و معدن داران را با ماشین آلات ساخت داخل تامین کرد یا نه؟ تمامی این ها سوالات بسیار مهم و کلیدی هستند که با مسولین مربوطه به آنها پاسخ دهند.

نوایی خاطر نشان کرد: در بحث های پیمانکاری، فرآوری، مشکلات و چالش های قانون، منابع طبیعی و محیط زیست و سایر ارگان هایی که با معادن و صنایع معدنی مرتبط هستند باید گرد هم جمع بیاییند و مشکلات و کاستی ها را به اتفاق یکدیگر حل و فصل کنند. نه این که هر بخشی به تنهایی تصمیماتی اتخاذ کند و با بخش های دیگر هماهنگی نکرده باشد. زیرا هم از تک روی در کارهای جلوگیری می شود و هم این که از دوباره کاری ها ممانعت به عمل می آید. درواقع هیچ بخش و ارگانی نمی تواند به تنهایی تصمیم گیرنده ی مسائل مهم معدنی باشد.

دبیر اتحادیه حفاران غیر نفتی ایران تصریح کرد: باید تمام کارهای معادن حتی خرید ماشین آلات کاملا کارشناسانه باشد و رفتارهای مدیریتی صحیحی در پیش بگیرند، چرا که معدن بخش بسیار تخصصی و حساسی است که تصمیمات نادرست ضربه های جبران ناپذیری به این بخش وارد می کند.

او تاکید کرد: باید نظارت کافی بر روی بخش معادن صورت گیرد و به بهره برداران نظریه های کارشناسی ارایه دهند، زیرا باید تمام بخش ها همگن باهم کار کنند.

حمایت های دولتی از بخش معادن بسیار کم است

نوایی در خصوص حمایت های دولتی از بخش معادن بیان کرد: متاسفانه حمایت های دولتی از بخش معادن بسیار کم شده است. علت این امر هم این است که افرادی که در راس کار قرار می دهند، افراد متخصص معدنی نیستند برای همین درد بخش معدن را درک نمی کنند. تا زمانی هم که مشکلات دیده و درک نشود، این افراد نمی توانند کار درست و ارزنده ای برای معادن ایران انجام دهند.

به گفته او؛ افرادی که در راس کار هستند، اگر افراد متخصص معدنی باشند، به علت این که مشکلات را کاملا می شناسند و از کم و کاستی ها اطلاع دارند، بهتر می توانند به داد بهره برداران برسند و دست گیر آنها باشند. ولی به نظر می رسد چند سالی است افراد غیرمتخصص و ناآگاه در راس کار معادن قرار گرفته اند و همین مساله وضعیت معادن را سخت کرده است.

این کارشناس معدنی اظهار کرد: باید بخش های مدیریتی معادن از نوع ساخته شوند، زیرا این بخش در حوزه مدیریتی مشکلات فراوانی دارد و گرفتاری های فراوانی برای بخش معدن و فعالان این حوزه ایجاد شده است.

او افزود: چند سالی است که معادن از درون متلاشی شده اند و هیچ کس تلاشی برای بهبود وضعیت معادن ایران نمی کند، به خاطر این که از همان راس کار حمایت واقعی و دلسوزانه ای برای معادن وجود ندارد. زیرا کسی که غیرمتخصص است و در هرم کار نشسته نمیتواند نظرات خوب و کارشناسانه ای برای رفع مشکلات ارایه دهد. درنتیجه چنین پیچیدگی و مشکلاتی برای این بخش ایجاد شده که اگر ادامه پیدا کند غیرقابل کنترل خواهد بود.

نوایی درباره این که بیشتر معادن دست بخش خصوصی است یا دولتی گفت: درحال حاضر قوانین اجازه می دهد که بخش خصوصی هم معادن بزرگ را در اختیار داشته باشند، ولی پهنه هایی را که قسمت کرده و به شرکت های بزرگ داده اند بدون کارهای کارشناسی این واگذاری ها انجام شده است.

او ادامه داد: اصلا بسیاری از موارد در این پهنه ها کارشناسی نشده است که آیا در آنجا ذخیره ای هست یا نه؟ آیا ذخایر اندازه ای هست که برایش هزینه اکتشاف و حفاری داده شود یا نه؟ بدون هیچ تحقیقی این محدودها به مزایده گذاشته می شود و عددهای کلانی برای این امر پیشنهاد می شود.

این کارشناس معدنی تاکید کرد: افرادی که در مزایده برنده می شوند خودشان باید کارهای اکتشافی و تفضیلی را انجام دهند تا بتوانند ذخایر را پیدا کنند. آیا ذخایر هزینه ای را که بابت اکتشاف پرداخت کرده اند را جبران می کند یا نه؟ این ها مواردی است که بدون کارهای کارشناسی انجام می شود و حتی در برخی موارد افرادی که در این مزایده ها برنده می شوند ضرر و زیان های فراوانی را متحمل می شوند.

دبیر اتحادیه حفاران غیر نفتی ایران تصریح کرد: اگر تمامی موارد با کارشناسان متخصص پیش برود و محدودها به درستی شناخته شود، قطعا هیچ کس متحمل زیان نمی شود و انگیزه های سرمایه گذاری معدنی سوخت نمی شود. متاسفانه گاهی شرایط به گونه ای می شود که بسیاری از سرمایه گذران رغبت خود را برای فعالیت های معدنی از دست می دهند.

عضو هیات مدیره شرکت فنی و مهندسی درکاوش گفت: اگر حمایت های دولتی خوبی از معادن صورت بگیرد و تمام کارها کارشناسانه و دلسوزانه انجام شود، قطعا بسیاری از مشکلات برای بخش معادن ایجاد نخواهد شد. زیرا درحال حاضر طومار مشکلات معادن بسیار زیاد است که حتی برشمردن آنها هم زمان بر است چه برسد به رسیدگی آنها که قطعا زمان و هزینه زیادی در بر خواهد داشت. البته این کارها هم نیازمند افراد متخصص و آگاه است.