فنر فشرده بازار مسکن رها می‌شود؟
کارشناسان معتقدند در صورتی‌که دولت، سیاستی حساب‌شده و تخصصی را در این عرصه پیاده نکند، فنری که اکنون در بازار مسکن فشرده شده عاقبت یک روز آزاده شده و این بخش مولد اقتصاد دوباره وارد روند افسارگسیخته قیمت خواهد شد.
به گزارش اکونگار به نقل از تجارت نیوز، یک بررسی از روند قیمت زمین در تهران از دهه 70 تا سال 1401 نشان می‌دهد، نرخ دلاری مسکن در تهران نسبت به بسیاری از کلانشهرها در جهان رشد سرسام‌آوری را طی این مدت، تجربه کرده است.
مسکن در ایران طی چند سال گذشته افزایش قیمت بی‌سابقه‌ای را تجربه کرده است، روندی صعودی که بین باقی کشورها در هر قاره و هر نوع سیستم اقتصادی که باشند بعید است اتفاق بیفتد.
برای مثال بر اساس بررسی که فرهیختگان به‌تازگی انجام داده است طی سال 1400، نرخ دلاری قیمت زمین در تهران که یکی از شاخصه‌های اصلی تعیین قیمت آپارتمان محسوب می‌شود، متری حدود دو هزار 770 دلار (معادل 72 میلیون تومان) بوده است؛ این میزان در آنکارای ترکیه 837 دلار، در ریاض عربستان 638 دلار، در جده 505 دلار، در مکه مکرمه 377 دلار و در مدینه منوره 295 دلار بوده است.
همچنین داده‌ها نشان می‌دهد درحالی‌که قیمت زمین در شهر تهران با رشدی حدود دو هزار برابر از متری 35 هزار و 250 تومان در سال 1370 به متری بیش از 72 میلیون تومان در سال 1400 رسیده، اما در همین مدت قیمت دلار بازار با رشد 183 برابری از 142 تومان به 26 هزار تومان ارتقا پیدا کرده است.
در همین مدت قیمت سکه تمام نیز از 12 هزار و 447 تومان با رشد هزار برابری به حدود 12.5 میلیون تومان در سال 1400 رسیده است. در این بین قیمت مسکن نیز در 12 سال گذشته رشد عجیب و غریبی را تجربه کرده است.
تورم مسکن در 12 سال
گزارش‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد متوسط قیمت مسکن شهر تهران در پاییز سال 1389، یک میلیون و 843 هزار تومان بوده است؛ این میانگین قیمتی، 12 سال بعد یعنی پاییز 1401 در اتفاقی بی‌سابقه تا 48 میلیون و 288 هزار تومان رشد کرده است.
به عبارتی می‌توان گفت متوسط قیمت مسکن شهر تهران در بازه زمانی پاییز 1389 تا فصل مشابه آن در سال 1401 حدود دو هزار و 500 درصد افزایش قیمت داشته است. به عبارت دیگر، در سال 1389 یک فرد با حدود ۱۰۰ میلیون تومان می‌توانست یک آپارتمان حدود 50 متری در سطح متوسط بخرد؛ حالا اما باید برای همان واحد مسکونی حدود دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان هزینه کند.
این در حالی‌ست که یک گزارش که در سایت ویژوآل کاپتالیست منتشر شده است تورم مسکن در بازه سال‌های 2010 تا 2022 در 57 کشور دیگر جهان نشان می‌دهد وضعیت متقاوتی را پشت سر گذاشته است. بر اساس این گزارش، ایسلند با 103 درصد افزایش قیمت در بین باقی کشورها رکوددار تورم مسکن طی بازه 12 ساله است. پس از آن هم لیتوانی و نیوزیلند با 97 درصد افزایش قیمت قرار دارند. کانادا هم بین 10 کشور اول در تورم مسکن قرار دارد و ساکنان آن در این بازه زمانی شاهد 90 درصد رشد قیمت بوده‌اند.
این در حالی است که کشوری مانند اندونزی در این 12 سال هیچ‌گونه کاهش یا افزایش قیمتی را تجربه نکرده است. برخی از دیگر کشورها مانند یونان نیز تا 26 درصد تورم منفی را در زمینه مسکن ثبت کرده‌اند.
نمودار همیشه صعودی مسکن در ایران
همان‌طور که از این داده‌ها پیداست قیمت مسکن در ایران از دهه‌های قبل همواره و در همان بازه که برخی از کشورها حتی شیبی نزولی را پشت سر می‌گذاشتند، همیشه در مسیری صعودی قرار داشته و به‌ویژه از سال 1400 تورم سرسام‌آوری را تجربه کرده است.
کارشناسان معتقدند در صورتی‌که دولت، سیاستی حساب‌شده و تخصصی را در این عرصه پیاده نکند، فنری که اکنون در بازار مسکن فشرده شده عاقبت یک روز آزاده شده و این بخش مولد اقتصاد دوباره وارد روند افسارگسیخته قیمت خواهد شد.
اکنون وضعیت ساخت مسکن دولتی در ایران در شرایط مناسبی به‌سر نمی‌برد و تنها کاری که دولت توانسته برای کنترل التهاب ایجاد در این عرصه انجام شود تحمیل رکود به بازار معاملات است!
