بازار مسکن در چه وضعیتی به سر می‌برد؟ / رکود سنگین تولید مسکن را تهدید می‌کند
یک کارشناس حوزه مسکن معتقد است:آنچه می‌بینیم نشان از رکود عجیب و غریب این بازار دارد و در سایه‌ی این رکود شاید قیمت برخی خانه‌ها برای پول‌لازم‌ها کاهش داشته است اما ساله اینجاست که رکودهای این چنینی وقتی ایجاد می‌شود که قیمت بالاتر از قدرت خرید است و این اتفاق در ایران رخ داده است .
به گزارش اکونگار به نقل از خبرآنلاین دولت سیزدهم در ابتدای فعالیت خود، مهمترین دغدغه اش را تامین مسکن و حل مشکل مسکن خانوار عنوان کرد. ساخت یک میلیون مسکن برای خانوار ایرانی وعده انتخاباتی ابراهیم رییسی در ابتدای سال سوم ریاست جمهوری به دست فراموشی سپرده شد.
تورم مسکن در در سال ۱۴۰۱، مقصر خواندن پلتفرم‌های خرید و فروش و اجاره مسکن مهمترین مقصران گرانی بازار مسکن شناسایی شدند و دولت با پنهان کردن آمارهای حوزه مسکن تلاش کرد که شرایط بازار را عادی جلوه دهد، اما واقعیت های آماری می گویند همچنان اجاره نشینی در شهر تهران معضل بزرگ خانواده‌ها است و حاشیه نشینی روز به روز در تهران بیشتر می شود.
مسکن ارزان شده است؟
وزیر مسکن و شهرسازی در حالی از کاهش قیمت مسکن سخن گفته و این روند را ادامه‌دار می‌داند که از آذرماه سال گذشته تا کنون ، آماری درباره قیمت و معاملات مسکن از سوی بانک مرکزی منتشر نشده است.
حالا اما وزیر دولتی که وعده‌ی ساخت سالانه‌ی یک میلیون واحد مسکونی در سال را داده بود، از ارزانی مسکن به عنوان خبری خوش یاد می‌کند و معتقد است این روند باید ادامه یابد. حلقه‌ی مفقوده اما اینجاست که روشن نیست این ارزانی نسبت به چه دوره‌ی زمانی رخ داده است.
مهرداد بذرپاش گفته است: در حال حاضر در همه کشور خبرهای خوبی از کاهش قیمت مسکن شنیده می شود و باز هم باید کاهش پیدا کند. این در حالی است که انتظار می‌رود سخن گفتن در این سطح از مسئولیت با آمار و ارقام دقیق و شفاف صورت گیرد.
سایه سنگین رکود بر بازار مسکن
بیت الله ستاریان، کارشناس حوزه مسکن، در پاسخ به این سئوال که آیا شواهدی از کاهش قیمت مسکن را مشاهده می‌کنید؟ گفت: هر آنچه می‌بینیم نشان از رکود عجیب و غریب این بازار دارد و در سایه‌ی این رکود شاید قیمت برخی خانه‌ها برای پول‌لازم‌ها کاهش داشته است اما ساله اینجاست که رکودهای این چنینی وقتی ایجاد می‌شود که قیمت بالاتر از قدرت خرید است و این اتفاق در ایران رخ داده است .
مسکن متری ۱۰۰میلیون ارزان نیست
وی با تاکید بر اینکه تا زمانی که بازارهای دقیقی برای افزایش قدرت خرید مسکن فراهم نشود، سخن گفتن از کاهش قیمت مسکن نوعی نقض غرض است، گفت: در این فضا چطور می‌شود از کاهش قیمت مسکن گفت . قیمت دور از دسترس متری صد میلیون تومان حتی اگر به قیمت دور از دسترس متری هشتاد میلیون تومان نیز تبدیل شود، باز هم بالاست و در نتیجه استفاه از صفت ارزانی برای مسکن نوعی شوخی است .
وی گفت: یک روز پلتفرم‌های را متهم میکنند که سبب افزایش قیمت مسکن شده‌اند، یک روز به مشاوران املاک گیر می‌دهند و روزی دیگر از بورس کالا و نقش آن در افزایش قیمت می‌گویند در حالی که مهمترین دلیل رشد قیمت مسکن اول رشد عمومی تورم و و در درجه‌ی دوم عدم حمایت از سرمایه‌گذار بوده است .
تولید مسکن کمتر می‌شود
وی با اشاره به اینکه کسادی بازار، دوره‌ی خواب سرمایه را طولانی می‌کند، گفت: وقتی سرمایه‌گذار با حبس نقدینگی‌اش مواجه شود، در دوره‌ای طولانی‌تر دست به ساخت مسکن جدید می‌زند و در نهایت حجم سرمایه‌گذاری در این بازار کاهش می‌یابد. این کاهش سبب می‌شود تولید مسکن کاهش یافته و توازن عرضه و تقاضا بیش از پیش به هم بریزد و در نهایت مسکن باز هم گران شود .
او به وزیر راه و شهرسازی توصیه کرد به جای مانور روی قیمت مسکن آمار بدهد که دوره‌ی انتظار برای خرید خانه چقدر کاهش یافته چرا که این موضوع قابل استنادتر است.
انتظار ۱۲۰ساله برای خانه دار شدن
پیش از این مجتبی یوسفی، عضو هیات رییسه مجلس گفت: حقوق‌بگیر و کارمند اگر تمام درآمد خود را پس‌انداز کند می‌تواند پس از ۴۰ سال خانه‌دار شود اما با توجه به اینکه یک‌سوم درآمد خود را می‌توانند برای خرید مسکن پس انداز کنند، مدت زمان انتظار خرید خانه برای آنها به بیش از ۹۰ سال [به ۱۲۰ سال] می‌رسد.
طول دوره انتظار برای خانه دار شدن از چه زمانی آغاز شد
فردین یزدانی ، مدیر بازنگری طرح جامع مسکن نیز با نگاهی به طول دوره انتظار برای خانه دار شدن ایرانی ها از اوایل دهه ۸۰ تاکنون می گوید: از حدود سال ۸۴ به بعد تغییر و تحولاتی در شاخص های کلان اقتصادی کشور رخ داد که موجب عدم تعادل بین درآمد خانوار و قیمت مسکن شد.
وی گفته است در سال ۸۴، هشت سال درآمد خانوار تکافوی خرید یک مسکن معمولی را می داد اما این رقم در سال ۹۰ به ۱۲ سال رسید. این بدان معناست که کل درآمد خانوار برای خرید مسکن هزینه شود، اتفاقی که امکان رخ دادن ندارد اما برای نشان دادن قیمت ملک در قیاس با درآمد مورد استناد قرار میگیرد. در شرایط فعلی ۱۶ تا ۱۷ سال کل درآمد خانوار تکافوی خرید یک مسکن حداقلی را می‌دهد این بدان معناست که دوره انتظار برای خرید خانه حدود ۴۵ تا پنجاه سال به طور متوسط است.
