ضایعات غذا در ایران، ۲.۵ برابر اتحادیه اروپا
رئیس انجمن تغذیه ایران با اشاره به این‌که ضایعات غذا در ایران ۳۵ میلیون تن و در اتحادیه اروپا ۹۰ میلیون تن در سال است، گفت: بیشترین ضایعات غذا در ایران مربوط به نان، میوه، برنج و سبزیجات است.
به گزارش اکونگار به نقل از تسنیم؛ جلال‌الدین میرزای رزاز، رئیس انجمن تغذیه ایران در آستانه روز جهانی غذا گفت: حدود ۸۰ سال است که در این روز در ۱۵۰ کشور جهان، برنامه‌های خاصی به منظور یادآوری و افزایش آگاهی عمومی و تفهیم گرسنگی و فقر اجرا می‌شود.
یک میلیارد نفر در جهان دچار گرسنگی و سوءتغذیه
او افزود: براساس آخرین آمار حدود یک میلیارد انسان از سوء تغذیه و گرسنگی رنج می‌برند که از این میان حدود ۵۰ درصد در آسیا و ۲۵ درصد در آفریقا زندگی می‌کنند. در مقابل این گرسنگان اما حدود ۲ میلیارد نفر در دنیا دچار اضافه وزن و چاقی هستند. از برنامه‌های مهم سازمان جهانی خواروبار (فائو) و دیگر سازمان‌های بین المللی، حذف گرسنگی تا پایان ۲۰۳۰ در دنیا با همراهی و مشارکت اهالی زمین است. شاخه کمک غذایی سازمان ملل متحد که بزرگترین نهاد انسانی جهان در زمینه امنیت غذایی و رفع گرسنگی است، اعلام کرده است هنوز یک‌نهم جمعیت جهان غذای کافی ندارند لذا نیاز به همبستگی و همکاری چند جانبه بیش از هر زمانی آشکارتر است.
شاخص‌های امنیت غذایی
رزاز با بیان این‌که وقتی در رابطه با غذا صحبت می‌کنیم می‌توان آن را از دو بعد امنیت غذایی و ایمنی غذایی مورد کنکاش و بررسی قرار دهیم، ادامه داد: در بررسی امنیت غذایی بر اساس تعاریف مختلف بین‌المللی پارامترهای مختلفی ارائه شده است که اهم آنها چهار شاخص فراهم بودن غذا و مواد غذایی در همه ایام، دسترسی به غذا (هم دسترسی فیزیکی و در دسترس بودن غذا و هم فراهم بودن شرایط اقتصادی خانوار برای خرید غذا)، دانش لازم برای بدست آوردن، پردازش و درک اطلاعات اولیه در مورد غذا و به طور خلاصه سواد تغذیه‌ای و درجه ایمنی و مغذی بودن و مفید بودن غذا و به طور خلاصه فراهم بودن غذای سالم است.
او تأکید کرد: مردم با نحوه مصرف و توجه به آموزه‌های اعتقادی، مذهبی، ملی و اخلاقی می‌توانند تا حدود زیادی مانع بروز ناامنی غذایی در کشور باشند که لازم است تک‌تک هموطنان عزیز با درک شرایط موجود به سهم خود در برقراری امنیت غذایی مشارکت کنند.
۳۰ درصد مواد غذایی ایرانی‌ها دورریخته می‌شود
رئیس انجمن تغذیه ایران اعلام کرد: بر اساس مطالعات و آمارهای ارائه شده هرسال ۱٫۳ میلیارد تن ضایعات مواد غذایی در دنیا وجود دارد که این ضایعات معادل یک سوم کل مواد غذایی تولید شده برای مصرف انسان‌هاست و می‌تواند غذای کافی برای ۲ میلیارد نفر انسان گرسنه را در سال فراهم کند. در کشور ما نیز بر اساس بررسی‌های به عمل آمده حدود ۳۰ درصد ضایعات غذا از چرخه تولید تا مصرف وجود دارد. چرخه و زنجیره غذا از مزرعه شروع می‌شود و پس از طی چرخه فرآوری و عرضه به سفره‌ها می‌رسد.
ضایعات مواد غذایی در ایران بیش از ۲٫۵ برابر اتحادیه اروپا
او بیان کرد: براساس گزارش سازمان جهانی خواربار و کشاورزی(فائو)، هرروز به‌ازای هر نفر ۱۳۴ کیلوکالری غذا در ایران به هدر می‌رود، یعنی سرانه هدررفت روزانه غذا در ایران ۱۳۴ کیلوکالری است. سهم ایران از کل غذایی که هرسال در جهان به هدر می‌رود ۲٫۷ درصد اعلام شده است. بر همین اساس ضایعات موادغذایی در ایران معادل ۳۵ میلیون تن در سال است این درحالی است که در اتحادیه اروپا با ۲۷ کشور عضو، تنها ۹۰ میلیون تن موادغذایی درسال راهی زباله‌ها می‌شود.
بیشترین ضایعات غذا در ایران چیست؟
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: بیشترین ضایعات غذا در ایران مربوط به نان، میوه، برنج و سبزیجات است.
رزاز تأکید کرد: ساماندهی و ورود اورژانسی کشور به جلوگیری از آمار ۳۰ درصدی ضایعات غذا در کشور با آموزش و ارتقاء فرهنگ عمومی جامعه در جهت اصلاح الگوهای نادرست مصرف که متاسفانه در بسیاری از خانواده‌های شهری نهادینه شده است می‌تواند تا حدود زیادی ناامنی غذایی را از ما دور کند و درصورت طولانی بودن یا تداوم وضع موجود آن را به تاخیر بیندازد.
چالش‌های اساسی تأمین امنیت غذایی در ایران
اوافزود: در حال حاضر در ایران در مقوله امنیت غذایی با موانع و چالش‌های اساسی شامل تحریم‌های شدید و ناجوانمردانه اقتصادی، وضعیت اقتصادی ناپایدار مواجه هستیم که این عوامل در صورت ادامه‌دار شدن در دراز مدت می‌تواند امنیت غذایی را در کشور تحت‌الشعاع قرار دهد و خسارات و صدمات جبران ناپذیری را به سلامت جامعه وارد کند. عوامل سه‌گانه و تهدیدآمیز فوق که به آنها اشاره شد عمدتاً مداخله سیاستمداران و مسئولین اجرایی کشور را می‌طلبد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی درباره سیاستگذاری‌های لازم برای تأمین امنیت غذایی پایدار تصریح کرد: اولویت گذاری در بخش تعیین بودجه سالانه کشور و مدیریت منابع مالی بخش غذا در شرایط تحریم از عوامل تعیین کننده در بحث امنیت غذایی پایدار است؛ همچنین در شرایط اقتصادی موجود و مشکلات تورم اقتصادی و افزایش روزافزون نرخ مواد غذایی ضرورت مداخله دولت در جهت حمایت از دهک‌های آسیب‌پذیر که آمار مستند آن در کشور موجود است، بیش از هر زمان دیگر احساس می‌شود. این نوع حمایت‌ها عمدتاً می‌بایست به صورت غیرنقدی و در قالب سبدهای حمایتی تغذیه‌ای به صورت ماهانه در اختیار خانوارهای در معرض خطر و کم برخوردار قرار گیرد.
رئیس انجمن تغذیه ایران ادامه داد: نقش سازمان‌های نظارتی نظیر وزارت جهاد و کشاورزی، وزارت صمت و سازمان غذا و دارو جهت تولید غذای سالم نقش کلیدی و محوری در حفظ و ارتقاء سلامت جامعه دارد. در این میان زنجیره تولید در بخش کشاورزی اعم از استفاده درست از سموم کشاورزی، حمل و نگهداری، فرآوری غذا و همچنین آموزش به عموم مردم در جهت افزایش سواد تغذیه‌ای از وظایف حاکمیتی است که پرداختن به آنها از اهمیت بسزایی برخوردار است.
رزاز خاطرنشان کرد: با توجه به محدودیت منابع آب و خاک و ضرورت افزایش در بخش تولید مواد غذایی، یکی از راه‌های رایج در جهان استفاده از بذرهای تراریخته است. از مزایای این بذرها عدم نیاز به سموم کشاورزی و آفت کش‌ها و نیاز کمتر به آب است اما در این زمینه لازم است مطالعات دقیق و آکادمیک در مراکز علمی کشور صورت گیرد و نتایج آن در اختیار سیاست‌گذاران بخش غذا در کشور و همچنین عموم مردم قرار گیرد.
