بررسی عملکرد ۵۰ ساله شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌ گری

به گزارش اکونگار به نقل از دنیای اقتصاد؛ این شرکت، با ارزش بازار نزدیک به ۸۰۰ میلیارد تومان و ظرفیت ۲۰۰ هزار تن در سال مشغول فعالیت است و حدود ۲۰درصد بازار ماسه‌‌‌های ریخته‌‌‌گری را در اختیار دارد. یکی از مشکلاتی که این شرکت با آن مواجه است، ریسک نقدینگی و کاهش نسبت‌‌‌های نقدینگی است که عمده آن به دلیل افزایش مطالبات از مشتری‌‌‌هاست. ریسک بالای نقدینگی امتیاز منفی برای شرکت به همراه دارد؛ اما روند حاشیه سود آن در سال آینده باثبات بوده و شرکت این پتانسیل را دارد تا سود ۸۵تومانی را برای هر سهم در سال آینده رقم بزند.

شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری در سال 1351 به صورت سهامی خاص تاسیس و در همان سال در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شد و نهایتا در سال 1355 به بهره‌‌‌برداری رسید. این شرکت در سال 1370 به شرکت سهامی عام تبدیل و در سال 1371 در بورس اوراق بهادار پذیرفته شد.

محل فعالیت اصلی «کماسه» شهر فیروزکوه و موضوع فعالیت اصلی آن برمبنای اساسنامه، تهیه، استخراج، فرآوری و خرید و فروش ماسه‌‌‌های ریخته‌‌‌گری است. تولیدات اصلی شرکت هم شامل انواع ماسه‌‌‌های سیلیسی آرایش‌‌‌شده با هدف تامین نیاز صنایع ریخته‌‌‌گری و همچنین انواع ماسه‌‌‌های سند بلاست و تصفیه‌خانه در سایزهای مختلف برای صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاه، لوله‌‌‌سازی، سدسازی و تصفیه آب و فاضلاب شهری است. میزان تولید و فروش شرکت سالانه حدود 200 هزار تن است که تقریبا 20درصد کل صنعت تولید ماسه‌‌‌های ریخته‌‌‌گری را پوشش می‌دهد.

اهداف بلندمدت

شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری در بلندمدت اهدافی را در جهت بهبود فرآیند تولید خود دنبال می‌کند که یکی از آنها، انتقال کارخانه به نزدیکی معادن است؛ چرا فاصله داشتن این دو، مشکلات زیست‌محیطی ایجاد کرده است.

انتقال کارخانه نیازمند منابعی است که از طریق اخذ تسهیلات بلندمدت، کم‌‌‌بهره و دوره تنفس تامین خواهد شد. همچنین هیات‌مدیره پیشنهاد تغییر کاربری زمین‌‌‌های کارخانه شرکت واقع در شهرستان فیروزکوه را ارائه کرده است. موضوع تغییر کاربری اراضی کارخانه، جزو برنامه‌‌‌های بلندمدت شرکت است و بعید به نظر می‌رسد که در کوتاه‌‌‌مدت تحقق یابد.

ریسک‌‌‌های شرکت

یکی از ریسک‌‌‌های پیش‌روی شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری، کیفیت محصولات است. دو پروژه در این خصوص تعریف شده که یکی در خط ماسه ‌تر و دیگری در خصوص ماسه زرینی است. دو پروژه مذکور، در واحد فنی و مهندسی به‌عنوان مسوول اصلی ارتقای کیفیت محصولات تعریف شده‌اند.

شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری با ریسک وصول مطالبات نیز مواجه است. به همین دلیل دوره وصول مطالبات در سال اخیر، روند صعودی داشته است. به همین دلیل شرکت به کاهش این دوره و دریافت مطالبات تجاری و کاهش حساب‌‌‌های دریافتنی اقدام کرده و موفق شده است این حساب‌‌‌های دریافتنی را به اسناد پرداختنی تبدیل کند.

در شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری، نسبت‌‌‌های نقدینگی از جمله نسبت جاری و نسبت آنی روند کاهشی را در پیش گرفته‌‌‌اند. دلیل این امر، افزایش مطالبات تجاری بوده است. از آنجا که این نسبت نشان‌‌‌دهنده توانایی شرکت در بازپرداخت تعهدات خود است، کاهش نسبت نقدینگی برای شرکت زنگ خطر به شمار می‌‌‌آید.  نسبت‌‌‌های اهرمی نیز به دلیل افزایش تسهیلات دریافتی از بانک‌ها افزایش یافته است.

بنابراین ریسک مالی شرکت به‌شدت بالا رفته و افزایش سودآوری شرکت در سایه اهرم مالی شرکت است. افزایش نسبت‌‌‌های فعالیت شرکت نیز نشان‌‌‌دهنده آن است که «کماسه» از دارایی‌‌‌های خود استفاده بهینه‌‌‌ای کرده و آنها را در جهت فروش و سودآوری به کار گرفته است.

بررسی تولید و فروش

محصولات اصلی شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری شامل ماسه‌های ریخته‌‌‌گری است و روند تولید این محصول نشان می‌دهد که میزان تولید ماسه ریخته‌‌‌گری در چهارسال اخیر روند صعودی داشته و از 147 هزار تن به 181 هزار تن در سال 1400 رسیده است.

شرکت در 9 ماه سال‌جاری، 130 هزار تن ماسه ریخته‌‌‌گری تولید و پیش‌بینی کرده است که 40 هزار تن از این محصول را در سه‌ماه پایانی سال‌جاری تولید کند و انتظار می‌رود، مجموع تولید این شرکت تا پایان سال به 170 هزار تن برسد. در کنار این موارد شرکت پیش‌بینی کرده است که در سال 1402، حدود 175 هزار تن از این محصول را تولید کند.

میزان تولید ماسه‌های صنعتی نیز طی چهارسال اخیر روند کاهشی داشته و از 24 هزار تن به 21 هزار تن در سال 1400 رسیده است. همچنین شرکت در 9ماه سال‌جاری، 18 هزار تن ماسه صنعتی تولید کرده است.

«کماسه» پیش‌بینی کرده است که در سه‌ماه پایانی سال‌جاری، 10 هزار تن ماسه صنعتی تولید کند و مجموع تولید این محصول تا پایان سال 1401 به 28 هزار تن برسد.

برآورد شرکت از تولید ماسه صنعتی در سال 1402، حدود 28 هزار تن است. میزان فروش نیز برای ماه‌‌‌های پایانی سال‌جاری و سال آتی، با میزان تولید در این دو زمان برابر در نظر گرفته شده است. شرکت در دی‌‌‌ماه به لحاظ تولید، 85درصد از بودجه خود را محقق کرده است.

نرخ فروش ماسه ریخته‌‌‌گری در سال‌های اخیر همواره بالاتر از نرخ تورم رشد کرده، به طوری که در سال 1398 نرخ ماسه ریخته‌‌‌گری نسبت به سال قبل از آن با رشد 48 درصدی و در سال 1399 با رشد 60 درصدی همراه بوده است. همچنین رشد نرخ فروش در سال 1400 نسبت به سال 1399 حدود 114 درصد بوده است و پیش‌بینی می‌‌‌شود نرخ این محصول به‌طور متوسط در سال‌جاری حدود 55 درصد افزایش یابد.

با این تفاسیر نرخ این محصول به‌طور متوسط در سال‌جاری، 868هزار تومان به ازای هر تن خواهد بود و در سال 1402 به یک‌میلیون و 400 هزار تومان افزایش خواهد یافت. این در حالی است که در دی‌‌‌ماه نرخ ماسه ریخته‌‌‌گری، 994 هزار تومان به‌ازای هر تن بوده است. با تحقق مفروضات فوق، مبلغ درآمد عملیاتی در سه‌ماه پایانی سال، 49 میلیارد تومان خواهد بود که با در نظر گرفتن درآمد 123 میلیارد تومانی 9 ماه ابتدایی سال، مجموع درآمد عملیاتی به 173 میلیارد تومان خواهد رسید.

همچنین درآمد عملیاتی شرکت در سال 1402، حدود 285 میلیارد تومان خواهد شد. در این صورت، رشد درآمدهای عملیاتی که در سال 1400، به اوج رسیده بود، در سال 1401، رشد 50 درصدی و در سال 1402، رشد 45 درصدی را تجربه خواهد کرد. 

مواد اولیه شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری عمدتا شامل مواد معدنی می‌شود؛ به طوری که شرکت در 9 ماه سال‌جاری، 198 هزار تن مواد معدنی را به مصرف رسانده است. پیش‌بینی می‌شود در زمستان سال‌جاری، حدود 71 هزار تن از این محصول مصرف شود و مجموع مصرف این ماده در شرکت تا پایان سال‌جاری، به 269 هزار تن برسد.

همچنین پیش‌بینی می‌شود با توجه به ثبات تولید، میزان مصرف مواد اولیه در سال آینده با تغییرات محسوسی همراه نشود. همچنین نرخ ماده اولیه این شرکت براساس میزان تورم تعدیل می‌شود. با توجه به داده‌‌‌های موجود و تورم انتظاری در کشور، میزان تورم برای سال آینده حداقل 45 درصد در نظر گرفته شده است که در صورت تحقق مفروض مذکور، نرخ این ماده در سال 1402 به صدهزار تومان به ازای هر تن می‌رسد.

شرکت تامین ماسه ریخته‌‌‌گری نیز در بودجه خود، نرخ مواد اولیه را در همین حدود در نظر گرفته است.  با این تفاسیر، میزان مصرف مواد اولیه «کماسه» در پایان سال‌جاری، به 19میلیارد و 800میلیون تومان خواهد رسید. همچنین انتظار می‌رود، با توجه به تورم بالای سال آینده، این شرکت نزدیک به 34میلیارد تومان ماده معدنی را به مصرف برساند.

شنیده‌ها حاکی از آن است که میزان افزایش حقوق و دستمزد در سال آینده بین 20 تا 25درصد خواهد بود. حقوق و دستمزد نیز در هزینه سربار، به همین میزان تعدیل شده است.

بررسی سودآوری شرکت

اگر مفروضات مورد اشاره تحقق یابد، می‌‌‌توان گفت روند صعودی حاشیه سود ناخالص، در سال‌های آینده نیز ادامه خواهد یافت و از 36 درصد در سال 1397 به 62 درصد در سال 1400 و 65 درصد در سال 1402 خواهد رسید. در صورتی که نرخ ماسه ریخته‌‌‌گری، زیر یک‌میلیون و 300 هزار تومان تثبیت شود، حاشیه سود ناخالص نیز به زیر 60درصد افت خواهد کرد.

همچنین با توجه به اینکه افزایش نرخ مواد اولیه به اندازه تورم است، انتظار نمی‌رود نرخ محصولات افزایش چشمگیری یابد. اما در صورتی که نرخ ماسه ریخته‌گری به بالای یک‌میلیون و 500هزار تومان به ازای هر تن برسد، حاشیه سود ناخالص نیز به 70درصد نزدیک می‌شود.

با توجه به مفروضات مورد اشاره، انتظار می‌رود سود هر سهم در سال آتی به 85 تومان برسد. همچنین در صورتی که نرخ محصولات به بالای یک‌میلیون و 500 هزار تومان به ازای هر تن برسد، سود هر سهم از 90 تومان فراتر خواهد رفت و سودآوری چشمگیری خواهد داشت.