جای خالی لیزینگ در تولید مسکن
لیزینگ، کارآمدترین مدل فروش در حوزه مسکن است و در کشورهای توسعهیافته، بانکها به عنوان تضمینکننده معاملات و تامینکننده منابع مالی از طریق لیزینگ، کمکی برای بازارهای مختلف هستند.
به گزارش اکونگار به نقل از دنیای اقتصاد؛ لیزینگ یا فروش اقساطی مسکن از راههای خانهدار شدن است و سالهاست که در کشورهای پیشرفته سابقه دارد. در این روش، شرکتهای لیزینگ میتوانند با استفاده از آورده و دارایی متقاضیان، واحدهای مسکونی را با انتخاب از سوی متقاضی یا با انتخاب از سوی شرکت لیزینگ، از طریق تامین مالی بخش عمده واحد مسکونی واگذار کنند.
این روش کارآمدترین مدل فروش در حوزه مسکن است و در کشورهای توسعهیافته، بانکها به عنوان تضمینکننده معاملات و تامینکننده منابع مالی از طریق لیزینگ، کمکی برای بازارهای مختلف هستند.
با این حال، در ایران تاکنون به مقوله لیزینگ مسکن توجه چندانی نشده است. چراکه مسکن همواره با کمبود عرضه مواجه بوده و درنتیجه شکاف بزرگی بین عرضه و تقاضا وجود داشته است؛ به همین دلیل مطرح کردن بحث لیزینگ مسکن بیفایده بوده است.
نبود بازارهای ثانویه برای ساختمانسازی
نایبرئیس انجمن صنفی کارفرمایی معماری، طراحی و دکوراسیون داخلی و خارجی تهران، علت عدمورود شرکتهای لیزینگ به صنعت ساختمان را در نبود بازارهای ثانویه برای ساختمانسازی دانست.
مهراد حاجی بابایی، با بیان اینکه بورس ساختمان باید با کمک متخصصان راهاندازی شود، گفت: زیرا املاک نیز مانند داراییهای دیگر کاملا قابلیت این را دارند که به صورت سهام عرضه شوند. اگر این رویکرد نسبت به صنعت ساختمان و واحدهایی که در حال حاضر در حال ساخت هستند، به سمت بازار سهام و به طور فراگیر در اختیار سرمایهگذار قرار بگیرد، قطعا شاهد این خواهیم بود که شرکتهای لیزینگ نیز در این زمینه سرمایهگذاری خواهند کرد.
او ادامه داد: اگر سرمایهگذاران و شرکتهای توسعه سرمایهگذاری به سمتی حرکت کنند که این سرمایه در بخش ساختوساز ساختمان تزریق شود و همچنین امکاناتی برای مردم فراهم شود که بتوانند به طور فراگیر در آن سرمایهگذاری کنند، این سرمایهها به سمت خرید املاک خواهد آمد.
به گفته حاجی بابایی، اگر سازوکار مطمئنی برای سرمایهگذاری در بخش ساختمان در قالب یک بازار متحد و قانونمند صورت بگیرد، سازندگان توانایی این را دارند که از این سرمایه سرگردان استفاده کنند.
این فعال صنفی در مورد کنترل قیمت بازار با ورود شرکتهای سرمایهگذاری و لیزینگ افزود: قطعا اگر ساختار متمرکزی بر بازار سرمایه حاکم شود، هر چقدر فروش بیشتر باشد و نقدشوندگی بازار بالا برود، در یک فضای شفاف رقابتی و بازار سالم، قیمتهای خریدوفروش مسکن کنترل خواهد شد.
حاجی بابایی، در رابطه با همکاری سازندگان با شرکتهای سرمایهگذاری و لیزینگ اذعان داشت: سازندگان ساختمان همیشه ترجیح میدهند با یک سرمایه مشخص و بازپرداخت سود مشخص کار کنند، اما شرکتهای سرمایهای که سرمایه در اختیار سازندگان قرار میدهند، سودهایی غیرکارشناسی طلب میکنند و با توجه به نوسانات حاکم بر بازار، سازندگان رغبتی به این نوع تسهیلات نشان نمیدهند.
افت قیمت با مشارکت لیزینگها در تولید مسکن
همچنین فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوهسازان ایران در این باره گفت: شرکتهای لیزینگ تمایلی به سرمایهگذاری در پروژههایی مانند ساخت مسکن که دوره بازپرداخت آن طولانیمدت است، ندارند.
او بیان کرد: شرکتهای لیزینگ بیشتر با بانکها و سیستمهای بانکی مرتبط هستند، وقتی بانکها تمایلی به ورود در بخش تولید مسکن را ندارند، نباید چنین انتظاری را از شرکتهای لیزینگ داشت که وارد بخش تولید مسکن شوند.
این کارشناس مسکن با بیان اینکه مشارکت شرکتهای لیزینگ در بخش تولید مسکن تاثیر بسزایی در افت قیمت مسکن خواهد شد، افزود: با این حال، اگر شرکتهای لیزینگ فقط در حوزه فروش مسکن مشارکت داشته باشند، این امر باعث ایجاد تورم در بازار مسکن خواهد شد.
دبیر کانون سراسری انبوهسازان ایران با بیان اینکه صنعت مسکن در یک ساختار پرچالش در زمینه تامین منابع مالی فعالیت میکند، ادامه داد: بخش عمده تامین نقدینگی حوزه تولید مسکن از محل پیشفروش واحدهای مسکونی و ساختمان است که در حال حاضر اوضاع و شرایط خوبی ندارد.
پورحاجت تصریح کرد: بخش دیگر تامین نقدینگی صنعت ساختمان توسط بانکها در قالب وام مشارکت در ساخت است که در حال حاضر این نوع تسهیلات دارای شرایط سختی شده و بانکها به راحتی این تسهیلات را به سازندگان پرداخت نمیکنند. سازندگان در شرایطی قرار دارند که اگر هر بخشی، منابع مالی مناسبی در این زمینه تخصیص دهد، از آن استقبال خواهند کرد.
در دنیا بهترین تسهیلات را لیزینگها تامین میکنند
در همین راستا یک کارشناس صنعت مسکن درباره چرایی عدمورود شرکتهای لیزینگ به بخش مسکن بیان کرد: به علت اینکه جهشهای قیمتی در بازار مسکن بالاست، برای بانکها و شرکتهای لیزینگ، سرمایهگذاری در این بخش صرفه اقتصادی ندارد که به این بخش تسهیلات زیادی را اختصاص دهند.
مجید گودرزی تصریح کرد: طبق آمار بانک مرکزی، از آبان سال گذشته تا آبان امسال، بخش مسکن نزدیک به ۸۰ درصد افزایش قیمت داشته و بدیهی است که شرکتهای سرمایهگذاری و لیزینگها تمایلی به سرمایهگذاری در بخش مسکن نداشته باشند.
او ادامه داد: در حال حاضر متاسفانه با رکود کامل بازار مسکن مواجه هستیم و طرحهای ملی و حمایتی مثل طرح نهضت ملی مسکن نیز با چالشهایی مواجه شدهاند. زیرا کسانی که ثبتنام کردهاند، از پرداخت وجوه اقساط این طرح ناتوان هستند.
به گفته گودرزی، سطح قیمت در بازار مسکن به قدری بالا رفته که عملا مردم از خرید مسکن ناتوان شدهاند.
این کارشناس مسکن، همچنین یکی از علتهای ورود ناچیز شرکتهای سرمایهگذاری و لیزینگ به بخش مسکن را به خاطر رها بودن قیمتگذاری مسکن دانست و افزود: بخش بزرگی از جمعیت کشور قادر به تامین مسکن نیستند و تقاضای بسیار زیادی در این بخش انباشته شده، ولی متاسفانه به علت رهاشدگی بخش مسکن میتوان گفت که تقاضاها پاسخ داده نخواهند شد.
گودرزی درباره فعالیت لیزینگها در کشورهای دیگر دنیا گفت: ورود شرکتهای سرمایهگذاری و لیزینگ به بخش مسکن قطعا خیلی مهم خواهد بود؛ همانطور که شاهد هستیم در دنیا لیزینگها بیشتر از دیگر بخشها در بخش سرمایهگذاری مسکن در حال فعالیت هستن