خصوصی سازی؛ راهکار برون رفت صنعت خودرو از زیان
خصوصی سازی صنعت خودرو در شرایطی به گفته کارشناسان باید انجام شود که قیمت گذاری و واردات خودرو نیز آزاد شود تا فضایی رقابتی برای فعالیت این صنعت همچون صنایع دیگر فراهم شود.
به گزارش اکونگار به نقل از بازار، خودروسازی های بزرگ کشور هنوز زیر سایه مسئولان دولتی و تصمیمات شان اداره می شوند و همین موضوع هم به اعتقاد برخی کارشناسان از باعث افزایش زیان دهی آن ها شده است. زیان دهی ای که باعث به تعویق افتادن و یا حتی توقف ارتقای کیفیت، تحولات فناورانه و غیره می شود.
بنابراین در چنین شرایطی عجیب نیست که فعالان این صنعت بر خصوصی سازی به عنوان دوای زیان دهی صنعت تاکید داشته باشند. خصوصی سازی ای که چندین سال است محور صحبت های مسئولان شده اما همچنان از وزیری به وزیری دیگر منتقل می شود و در نهایت هم مشخص نیست چه زمانی این مهم عملی خواهد شد.
لزوم پذیرش شروط بخش خصوصی/خصوصی سازی پیش شرط ندارد
کاهش زیان دهی صنعت خودرو با واگذاری آن به بخش خصوصی
همانطور که اشاره شد فعالان صنعت خودرو اغلب معتقد هستند که اگر صنعت خودرو با برنامه ریزی مناسب، تدوین استراتژی و نظارت وزارت صمت به حسن اجرای برنامه ها به بخش خصوصی واگذار شود، زیان انباشت آن به طور قابل توجهی کاهش خواهد یافت؛ چرا که به اعتقاد کارشناسان نه تنها مدیریت دولتی کارآمد نیست بلکه همراه با تصدی گری و بدون برنامه ریزی مدون صورت می گیرد که طی سال های اخیر باعث زیان دهی قابل توجه ۲ خودروساز بزرگ کشور شده است.
هنوز هیچ یک از مسئولان وزارت صمت فعلی و ادوار گذشته پاسخ نداده اند که چرا صنایع بالادستی با مصرف سرمایه های ملی قیمت گذاری دستوری ندارند اما صنعت خودرو به ویژه قطعه سازان که ارزش افزوده ایجاد می کنند باید مشمول قیمت گذاری دستوری شود؟
البته واگذاری سهام و مدیریت آبی پوشان و نارنجی پوشان جاده مخصوص تنها راه نجات صنعت خودرو نیست، بلکه پیش از این وزارت صمت باید نظام عرضه و فروش توام با قیمت گذاری دستوری را به صنعت خودرو واگذار کند تا تولید محصول منجر به زیان انباشت نشود.
از طرفی هنوز هیچ یک از مسئولان وزارت صمت فعلی و ادوار گذشته پاسخ نداده اند که چرا صنایع بالادستی با مصرف سرمایه های ملی قیمت گذاری دستوری ندارند اما صنعت خودرو به ویژه قطعه سازان که ارزش افزوده ایجاد می کنند باید مشمول قیمت گذاری دستوری شود؟
با این تفاسیر شاید زمان آن رسیده که بخش خصوصی مشروط بر واگذاری تعیین نرخ خودرو به دولت وارد معامله سهام ایران خودرو و سایپا شود؛ چرا که صنعت خودرو بیشتر از هر صنعتی در کشور اشتغال ایجاد کرده است.
دولت موافق خصوصی سازی صنعت خودرو
به طور کلی می توان گفت خصوصی سازی صنعت خودرو نه تنها سبب بهبود کیفیت محصولات خواهد شد بلکه تنوع سبد تولید نیز خواهد شد. در این رابطه علی جدی نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به بازار گفت: طی جلسات اخیری که معاون اول رئیس جمهور و وزرای دولت سیزدهم داشتیم به این نتیجه رسیدیم که باید صنعت را به بخش خصوصی واگذار کرد.
وی با اشاره به اینکه واگذاری سهام خودروسازان مذکور باید به بخش خصوصی واقعی باشد افزود: در کنار خصوصی سازی خودروسازان ضروری است که واردات هم تسهیل و محدودیت ها کنار رود تا آزاد سازی قیمت ها همچون خیلی از کالاهای دیگر انجام شود.
جدی با اشاره به اینکه هنوز مشکلات حوزه خودرو مرتفع نشده ادامه داد: هنوز هم قیمت گذاری دستوری و هم محدودیت واردات داریم و این موضوع باعث شده شرایط عادی همچون صنایع دیگر پیش روی تولیدات این حوزه نباشد. بنابراین همچنان دولت در تولید و قیمت گذاری دست دارد و همه این زنجیره بهم متصل هستند.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اگر تمامی این مسائل مرتفع شود دولت باید خودش را کنار بکشد و واردات هم محدودیتش برداشته شود تا رقابت شکل بگیرد و آزاد سازی قیمت هم به موازات آن انجام شود اما در این وضعیت به این پیچیدگی همه چیز بهم گره خورده است.
تجربه موفق خصوصی سازی در صنایع کشور
رضا رضایی عضو هیئت مدیره انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان خودرو کشور نیز درباره خصوصی سازی صنعت به بازار گفت: حدود ۳۰ سال است که کلمه خصوصی سازی را می شنویم و همواره این پرسش در ذهن فعالان این صنعت شکل گرفته که اگر این موضوع مهم است چرا طی این سال ها انجام نشده است؟ اگر مهم نیست هم پس چرا آنقدر مسئله را ادامه می دهند؟
وی افزود: تجربه نشان داده که مسئولیت هر چه را به بخش خصوصی فعال، مهارت محور، با سواد، با تجربه، دوراندیش داده اند موفق تر از شیوه های واگذاری به دولت و حتی به مجموعه ها عمل کرده اند. خصلت بخش خصوصی این است که بیاید از مسیر مهندسی کار را توسعه دهد و نسبت به بروز آوری تکنولوژی و فناوری اقدام کند تا بتواند آن چیزی که در دست دارد را رشد و توسعه دهد. به خصوص برای اینکه سودشان را تضمین و با رقبا رقابت کند بخش خصوصی شایستگی بیشتری نسبت به بخش دولتی دارد.
عضو هیئت مدیره انجمن صنایع همگن قطعه سازان خودرو با اشاره به اینکه چرا هنوز صنعت خودرو به بخش خصوصی علی رغم نظر مثبت فعالان آن واگذار نشده ادامه داد: بعضی می گویند در برخی از کشورها همین خودرو در دست بخش دولتی است و موفق عمل می کند با این حال به اعتقاد بنده خش خصوصی سازی امری ضروری برای صنعت خودروی ایران است؛ چرا که هر وزیر صمت با این شعار جلو آمده و ولی در عمل می بینیم که هیچ چیزی تغییر نیافته است.
مسئولان تکلیف خودشان را روشن کنند
رضایی با اشاره به اینکه بارها موضوع خصوصی سازی مطرح شد و بی نتیجه ماند بیان داشت: بارها گفته ام که ابتدا تکلیف تان را مشخص کنید و ببینید می خواهید این کار را انجام دهید یا نه؟ یک دوره گذشت و الان هم حرف آن را می زنند و متاسفانه به نظر نمی رسد اتفاقی رخ دهد.
عضو هیئت مدیره انجمن قطعه سازان خودرو افزود: الان هم می گویم اگر می خواهیم پیشرفتی صورت بگیرد باید خصوصی سازی را به جریان بندازیم. خصوصی سازی هم نه به این شکل که دولت بگوید کار واگذار شد و دیگر کاری ندارد. اتفاقا تازه کار دولت شروع خواهد شد و باید کار نظارتی خود را انجام دهد و قوانین را اصلاح کند تا بخش خصوصی هم بتواند حرکت کند. به طور کلی خصوصی سازی بهتر از مدیریت دولتی صنایع خودروسازی است.
وی با اشاره به اینکه بعضی از صنایع غیر مرتبط به سمت خودروسازی گام برداشته اند ادامه داد: با ورود صنایع دیگر مخالف هستم و به آن ها هم اعلام کرده ام که نمی گویم شما نیایید شما بروید حرفه خودتان را دنبال کنید یا اگر می آیید چرا می خواهید کار را از صفر شروع کنید؟ این همه سرمایه گذاری در پارس خودرو، ایران خودرو، سایپا و غیره انجام شده است. بنده با توسعه مخالف نیستم اما صنعت باید در دست اهلیت آن باشد.
