نسخه نامزدها برای مهار تب تند دماسنج اقتصاد/ از پلمپ بورس تا حل کمتر از سه روز بحران!

به گزارش اکونگار، هرچند بیش از آنکه نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری  وعده دهند تلاش در نقد عملکرد دولت دوازدهم و ریزش های بورس در این دولت دارند. ولی در نسخه هایی هم که در مناظرات و نشست های کارشناسی پیچیدند حکایت از برنامه هایی دارد که پای روی زمین ندارد و در آسمان سیر می کند.

بورس در آخرین هفته بهار هم سبز نشد/ بررسی وضعیت بازار سرمایه در هفته پایانی خرداد +جدول

کاندیداها در حالی به ریزش های بورس در سال ۹۹ به طور مکرر اشاره می کنند که از ریزش های بازار سهام در دولت سیزدهم به سادگی می گذرند و رسوایی اردیبهشت 1402 را به طور کامل مخفی می کنند.

در ادامه اشاره ای به برخی مواضع نامزدها در خصوص بورس می پردازیم که می تواند ذهنیت هر یک را به چگونگی حمایت از منافع سهامداران روشن کند.

مردم برایتان مهم نبودند؟

معروف ترین اظهارنظر بورسی مربوط به امیحسین قاضی زاده هاشمی ست. البته موضع گیرهای اخیر او از یک تک جمله معروف او در انتخابات 1400 وام می گیرد. او سه سال پیش گفته بود مشکل بورس را سه روز حل خواهد کرد و حالا بعد از گذشت سه سال باید پاسخگوی این ادعا باشد که چرا اگر توان حل مشکل در سه روز را داشت این نسخه را به دولت دوست و همراه خود ابراهیم رئیسی نداد؟

قاضی زاغده هاشمی که بارها بر ادامه راه دولت سیزدهم تاکید کرده است حاضر نشد برنامه مد نظر خود برای ساماندهی بازار سرمایه را در دولت قبل اجرا کند. او در پاسخ به این پرسش که چرا برنامه سه روز خود را ارائه نداده گفته بود: من که رئیس جمهور نشدم!

از آقای قاضی زاده هاشمی باید پرسید رئیس جمهور نشدید اما مردم هم برای شما مهم نبودند؟ حل مشکل آنها که با گرفتاری های متعددی روبرو هستند و زیان های متوالی در بازار سرمایه دیدند برای شما اهمیت نداشت؟ یا اینکه نمی خواستید افتخار حل مشکل بورس به شهید رئیسی که امروز مدام از نام او برای جلب آرای مردم استفاده می کنید ثبت شود؟

هرچند اساسا به عقیده کارشناسان بورس حل سه روزه مشکل بورس یک شعار غیرواقعی و خالی از عمل است اما نفس کار قاضی زاده هاشمی برای نگاه داشتن برنامه ساماندهی بورس برای خود محل اشکال و نقد است.

تاکید بر بورس و پلمپ ساختمان آن

علیرضا زاکانی دیگر نامزد پرحاشیه ریاست جمهوری چهاردهم نیز خود را ادامه دهنده مسیر دولت سیزدهم می داند. ولی اشاره ای به مشکلاتی که در دولت سیزدهم برای بورس ایجاد شد نمی کند. ازدیبهشت ۱۴۰۲ با پنهان نگاه داشتن نامه افزایش نرخ خوراک برخی از اطلاعات نهانی استفاده کردند و سهام خود را فروختند و یکباره با افشای نامه، زیان های قابل توجهی متوجه سهامدارانی شد که از وجود این نامه بی اطلاع بودند.

او همچنین به پلمپ ساختمان بورس که در دوره شهرداری او اتفاق افتاد اشاره نمی کند. مهر ماه 1400 بود که به دستور شهرداری ساختمان بورس تهران در سعادت آباد پلمپ شد و ساختمانی که سهامداران حقوقی و حقیق بسیاری مشغول به فعالیت بودند را به حالت تعطیل کشاند. زاکانی در صحبت های اخیر او اگرچه به عدم دخالت در قیمت های بورسی اشاره می کند اما یکی از اشتباهات بزرگی که از سال ۸۵ در کشور انجام شد را فروش مواد اولیه مثل فولاد و پتروشیمی در داخل به قیمت جهانی می داند. او گفته است: یکی از اشتباهاتی که انجام شد این بود که فولاد و مس و روی را بردند در بورس کالا و آنجا هم با رقابت ۳۰ درصد قیمتش را بالاتر بردند!

راه رسیدن به شعارها

مصطفی پورمحمدی وزیر اسبق دادگستری که امروز به عنوان یکی از نامزدها مطرح شده است می گوید: اولویت دولت قرار عدالت، ثروت و قدرت است. قرار من با شما تحقق این سه اولویت کلیدی ست. پورمحمدی چه در مناظرات اخیر و چه پیش از آن بارها بر شفافیت در بورس تاکید کرده اما راه تحقق این شعارها را نمی گوید.

این نکته را باید در نظر داشت که تمامی دولت های گذشته بر اصل شفافیت تاکید داشتند اما این هدف در حد شعار باقی ماند و با پنهان کاری ها، از بورس به نفع خود بهره بردند و مردم را دچار زیان کردند.

به دخالت پایان می دهیم

قالیباف که سال هاست کسوت ریاست مجلس را دارد در دهه ۹۰ دهه ای که مردم را به سمت بورس سوق دادند نام می برد. او می گوید: بازدهی بورس منفی ۴ درصد است ولی بانک ها ۳۰ درصد به سپرده گذاران بلندمدت سود می دهد.وقتی دولت در خوراک پتروشیمی ها یک مرتبه تصمیم می گیرد اقتصاد را پیش بینی ناپذیر می کند. بنده در مجلس آن را لغو کردم.

با وجود این ادعا اما افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ها اعمال و موجب ریزش ارزش سهاغم شد. او در حالی بر پایان دخالت دولت در بورس تاکید می کند و از امکان خرید و فروش سهام عدالت می گوید که تحلیلگران معتقدند با باز شدن خرید و فروش سهام عدالت، بورس دچار ریزش های شدید می شود.

توصیه مشاوران به صحبت درباره بورس

سعید جلیل کاندیدای دیگر ریاست جمهوری ست که تا کنون درباره بورس اظهارنظر نکرده بود. در صحبت های گذشته این کاندید هیچ کلامی درباره بورس نمی توان پیدا کرد. به نظر می رسید او به توصیه مشاوران اقتصادی خود اخیرا درباره بورس اظهارنظرکرده اما به این جمله به بسنده کرده که چیزی که اهمیت پیدا می کند بازار اولیه است ؛ بازار ثانویه برای کمک به بازار اولیه است.دولت باید از سهام دارانی که در بازار بورس فعالیت می کند حمایت کند زیرا این برای دولت یک فرصت است. اما جلیلی هیچ طرح و برنامه ای برای استفاده از این فرصت ارائه نکرده است.

چرا حل مشکل سه روزه سه سال طول کشید

تنها نامزدی که به ریزش های بورس تحت تاثیر نامه خوراک اشاره می کند مسعود پزشکیان است. او در رشته توییتی نسبت به وضعیت بورس واکنش نشان داد و نوشت: «قرار بود از بورس حمایت کنید نه اینکه فرصت‌های استفاده از مصوبه‌های پنهانی را برای نورچشمی‌ها فراهم کنید.»

او در توییت دیگری افزود: «برای حمایت از بورس نرخ خوراک صنایع را چند برابر کردند و مصوبه را دو ماه در کشوی معاون اول نگه داشتند تا نورچشمی‌ها فرصت کافی برای خالی کردن پورتفویشان را داشته باشند. این‌طور شد که سقوط بزرگ اردیبهشت ۱۴۰۲ شکل گرفت.»

این نامزد انتخابات در ادامه گفت: «مشکل بورس همان مشکل اقتصاد کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب و کارها و تحریم‌های بین‌المللی.» پزشکیان خاطرنشان کرد: «قرار بود سه روزه مشکل بورس حل شود اما بحران ۳ سال کامل ادامه یافت. بورس اوراق بهادار تهران بدترین دوران خود را در ۴ سال گذشته سپری کرده است.»