«اکونگار» بررسی می‌کند
یارانه‌های پنهان به کام دهک‌های بالا/ثروتمندان از لیست یارانه‌بگیران حذف می‌شوند؟
درحالی که ۷۹میلیون نفر در کشور یارانه دریافت می‌کنند و بین ۲۰ تا ۳۰درصد آنها نیاز به یارانه نقدی ندارند، دولت حذف یارانه ثروتمندان را کلید زد.
اکونگار، فهیمه اکبری صحت- طبق آخرین آمارهای ارایه شده از سوی رییس وقت سازمان برنامه و بودجه، تا پایان سال ۱۴۰۲ بیش از ۷۹میلیون نفر در کشورمان یارانه دریافت می‌کردند.
چند درصد مردم به یارانه نیاز دارند؟
بررسی‌های سازمان برنامه و بودجه نشان می‌دهد که بین ۲۰ تا ۳۰درصد این افراد نیازی به یارانه ندارند و باید به سمت حذف این گروه از لیست یارانه‌بگیران رفت.
درحالی که بخش عمده‌ای از مدیران اقتصادی معتقدند که باید یارانه گروه ثروتمندان حذف شود، اما عده‌ای از مردم عادی بر این باورند که یارانه حق طبیعی تمامی خانوار است. اما نکته مهم در این میان فقط یارانه نقدی نیست، قشر مرفه جامعه از یارانه‌های پنهان بهره بیشتری نسبت به اقشار پایین جامعه می‌برد. برای مثال یارانه انرژی یکی از مواردی است که بر آن تاکید ویژه‌ای می‌شود.
تغییر شاخص‌های دهک‌بندی خانوار/ یارانه کدام گروه حذف می‌شود؟
کدام دهک‌های خانوار سهم بالاتری از یارانه انرژی دارند؟
محاسبات مرکز پژوهش‌ها نشان می‌دهد با وجودی که در سال 96 سهم دهک اول از یارانه انرژی 5.06 درصد بوده و از سایر دهک‌ها کمتر است، نسبت یارانه انرژی به هزینه کل خانوار در این دهک، با 15 درصد بیشترین مقدار را به خود اختصاص می‌دهد، به آن معنی که معیشت دهک اول به نسبت سایر دهک‌ها به مراتب به یارانه انرژی بیشتر وابسته بوده است و در صورت افزایش قیمت‌ها بیش از سایر دهک‌ها متأثر خواهد شد.
با این حال بسیاری معتقدند که ثروتمندان به دلیل داشتن خودروهای بیشتر، خانه‌های بزرگتر و ملزومات و تجهیزات زندگی بیشتر نسبت به اقشار پایین جامعه از بنزین، سوخت، برق و گاز و سایر انرژی‌ها بهره بیشتری می‌برند، در نتیجه یارانه پنهان بیشتری هم عاید این گروه می‌شود.
مورد عجیب تخصیص یارانه به دهک‌های مختلف جامعه
یکی دیگر از مواردی که در رابطه با یارانه اقشار بالای جامعه می‌توان اشاره کرد این است که در دسته‌بندی‌های معاونت رفاه اجتماعی وزارت کار، خانوارهای یارانه‌بگیر برخوردار که اغلب در دهک دهم درآمدی قرار می‌گیرند، در ۲دسته کارمند دولت و غیرکارمند دولت مشخص شده‌اند. این دو دسته با جمعیت ۵.۸میلیون نفری، ۸درصد خانوارهای کشور را شامل می‌شوند و بیش از ۹۸درصد آنها دارای خودرو هستند. نکته جالب اینکه در این دسته‌بندی، ۹۱درصد خانوارهای برخوردار کارمند دولت سهام عدالت دارند درحالی‌که فقط ۶۱درصد از خانوارهای برخوردار غیرکارمند سهام عدالت گرفته‌اند.
معرفی ۶ شاخص کلیدی برای حذف یارانه ثروتمندان
هفته گذشته، مصوبه جدید هیئت وزیران، ۶ شاخص به عنوان معیار دهک‌بندی اعلام شدند و اگر هر خانوار یکی از این شاخص‌ها را داشته باشد، احتمالا یارانه نقدی وی حذف خواهد شد.
با توجه به آیین‌نامه اجرایی‌ای که به استناد جزء (۶) بند (الف) تبصره (۸) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۳ به تصویب هیئت وزیران رسیده است، خانوارهای دارای املاک و مستغلات از جمله باغ ویلا‌های مجلل (لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از ۳۵ میلیارد تومان، خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دو اتاق (کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش ۳ میلیارد تومان، خانوار‌هایی که درآمد‌های آنها بیش از سقف مشخص باشد، خانوار‌هایی که میزان خرید آنها از طریق حساب‌های غیرتجاری از رقم تعیین شده بالاتر باشد، ایرانیان مقیم خارج از کشور بر اساس اعلام وزارت امور خارجه و خانوار‌هایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یک ساله داشته باشند مشمول شرایط قطع یارانه خواهند بود.
از آنجایی که دولت به‌دنبال شناسایی گروه‌های مشمول حمایت و حذف یارانه‌های پردرآمدها است. با این حال، به‌جز سال ۱۳۹۳ که در آن برخی از یارانه‌بگیران از دریافت یارانه انصراف دادند، هیچ اقدام گسترده‌ای برای حذف یارانه‌بگیران فاقد شرایط صورت نگرفته است.
تصویب آئین نامه حذف یارانه پردرآمدها
طیبه حسینی سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در مورد حذف یارانه ثروتمندان، اظهار کرد: تصویب آئین نامه حذف یارانه پردرآمدها در هیئت وزیران صورت گرفته اما ابلاغ رسمی آن هنوز انجام نشده است.
باید صبر کنیم تا این آئین نامه از سوی شورای اطلاع رسانی دولت به صورت رسمی ابلاغ شود. پس از آن ساز و کار و جزئیات آن اعلام خواهد شد.
حسینی ادامه داد: همه ساز و کارهای لازم برای اجرای این آئین نامه با جزئیات مشخص شده است و پس از ابلاغ باید دید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان متولی امر چطور آن را اجرایی خواهد کرد.
سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها تصریح کرد: فکر می‌کنم حداکثر اوایل هفته پیش رو مصوبه ابلاغ خواهد شد و پس از ابلاغ بیشتر می‌توان در مورد آن صحبت کرد.
