جاده تجارت ایران و عراق باریک تر می شود

به گزارش اکونگار به نقل از تجارت نیوز؛ آمریکا به دنبال محدودسازی هر چه بیشتر تجارت ایران و عراق است. اوایل بهمن سال جاری بود که وال استریت ژورنال در گزارشی از محدودیت شدید انتقال دلار از عراق به ایران خبر داد. در واقع این خبر این سیگنال را ارسال می‌کند که قوانین جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا مانع از انتقال دلار از عراق به ایران خواهد شد و از این پس، همه نقل و انتقالات دلاری در بغداد توسط واشینگتن بررسی می‌شود.

آن‌طور که این رسانه اعلام کرده بود حدود 80 درصد حواله‌های روزانه دلاری عراق که در گذشته در برخی روزها بالغ‌بر 250 میلیون دلار بود، مسدود شد. پیش از این نیز رویترز از فشار آمریکا برای بانک‌های عراقی گزارش داد و عنوان کرد که مبادلات دلاری ایران و عراق زیر ذره‌بین ایالات متحده قرار دارد و به جد به دنبال محدودسازی آن است.

البته آن‌طور که مقامات آمریکایی عنوان کرده‌اند این مقررات سخت‌گیرانه با اطلاع و همکاری مقام‌های عراقی به اجرا گذاشته شده و نتیجه دو سال مذاکره و برنامه‌ریزی مشترک بین بانک مرکزی عراق و وزارت خزانه‌داری و بانک مرکزی آمریکا است. حتی عراق خواست آمریکا برای کنترل قیمت دلار را پذیرفت و سخنگوی وزارت امور خارجه عراق در این باره عنوان کرد: سیستم بانکداری عراق در چارچوب مبارزه با فساد و پولشویی فعالیت خواهد کرد.

این موضوع خبر نگران‌کننده‌ای برای تجارت ایران با عراق محسوب می‌شود. با اینکه مناسبات سیاسی ایران و عراق در سطح بالایی قرار دارد، اما بررسی داده‌های مرکز آمار به‌وضوح کاهش مناسبات تجاری ایران و عراق را تائید می‌کند؛ از طرفی طبق آمار گمرک در 9 ماهه ابتدایی سال جاری عراق بیشترین مشارکت منفی در صادرات ایران را داشته است.

کاهش تبادلات تجاری ایران و عراق به روایت آمار

آمار گمرک حاکی از آن است، تا پایان آبان‌ماه سال جاری، ۱۳.۲ میلیون تن کالا به عراق صادر شده، این در حالی است که تا پایان هشت ماه سال گذشته بیش از ۲۱ میلیون تن به این کشور صادر شده بود. به عبارت دیگر در هشت ماه نخست سال جاری، صادرات ایران به عراق حدود ۳۹ درصد کاهش داشته است.

البته یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، موضوع را به شکل دیگری تشریح می‌کند و می‌گوید: کاهش ارزش دینار عراق در برابر دلار، طی چند ماه گذشته و رشد نرخ تورم در عراق، موجب شد تا بانک مرکزی این کشور برای حفظ قدرت دینار و همچنین مدیریت بازار ارز عراق و جلوگیری از پولشویی از طریق بانک‌های این کشور اقدام به وضع و ابلاغ چنین دستورالعمل‌هایی کند که شامل مبادلات ارزی این کشور با کلیه کشورها است و به هیچ وجه اختصاص به روابط تجاری با ایران یا ممنوعیت واردات کالا از طریق کشورمان ندارد.

آل‌اسحاق به تداوم تجارت ایران و عراق تاکید می‌کند و می‌افزاید: اختلالی درخصوص صادرات ایران به عراق ایجاد نشده است. برخی اتفاقات همانند پاندمی کرونا توانسته بود بر تجارت با کشور عراق به صورت مقطعی تاثیرگذار باشد که پس از آن شاهد همان روال توسعه تجارت دو کشور طی سالیان گذشته هستیم.

آمریکا به دنبال محدودسازی تجارت ایران و عراق

اما بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که آمریکا تمرکز خود را روی عراق به‌عنوان دومین شریک تجاری ایران برای محدودسازی هر چه بیشتر تجارت با ایران گذاشته است. محدودیت‌های تازه برای نقل‌وانتقال ارز عراق، آینده تجارت ایران را مبهم کرده است.

علی شریعتی، عضو اتاق مشترک اتاق بازرگانی ایران و عراق، در گفتگو با ایلنا اعلام کرد که عراق به‌زودی به سیستم سوئیفت متصل می‌شود که این مسئله باعث می‌شود تا برخی از ابزارهای دور زدن تحریم‌ها را از دست بدهیم.

او گفته است که عراق به‌عنوان دومین شریک تجاری که ساختار بانکی سنتی دارد، همیشه در دور زدن تحریم‌ها کمک‌کننده ما بود که تصمیم آمریکا باعث دشواری در این روند شد.

در حال حاضر با توجه به مشکلات ناشی از تحریم به‌ویژه تحریم‌های بانکی، امکان اخذ منابع صادراتی از این کشور تا حد زیادی وجود ندارد. از آنجایی که عراق بیشتر واردکننده کالاهای ایرانی است و اقتصاد آن وابستگی 99 درصدی به نفت دارد، با فشارهای سخت‌گیرانه آمریکا حتی امکان تهاتر کالا با این کشور بسیار سخت است.