«اکونگار» از هشدار بانک جهانی گزارش میدهد
شوک کمسابقه قیمت انرژی، پیامد تشدید احتمالی جنگ غزه
به نظر اقتصاددانان، تداوم جنگ غزه میتواند تأثیر زیادی بر قیمت نفت داشته باشد و بخشهای زیادی از اقتصاد جهان را تحت تاثیر قرار دهد.
به گزارش اکونگار به نقل از بیزنستودی، اقتصاددانان در سراسر جهان برای مبارزه با تورم ناشی از جنگ اوکراین و روسیه استراتژیهایی را طراحی کردند. این جنگ مانند یک تهاجم بود که تأثیر ماندگاری بر اقتصاد جهانی گذاشت و تا به امروز باعث اختلالات مداوم در اقتصاد شده است. حالا با آغاز جنگ در غزه، اقتصاددانان در حال مطالعه مسیر بحران خاورمیانه و مقایسه درگیریهای قبلی در منطقه برای تعیین مقیاس بالقوه پیامدهای اقتصادی هستند.
حساسیت قیمت نفت به تنشهای سیاسی
قیمت نفت خام همیشه نسبت به تنشهای سیاسی در خاورمیانه حساس بوده، چون خاورمیانه منطقهای است که بزرگترین ثروت نفتی جهان را در دل خود جای داده است. تأثیر درگیریهای جاری بین اسرائیل و حماس بر بازارهای جهانی کالا تا کنون چندان چشمگیر نبوده است. از زمان شروع جنگ غزه، قیمت نفت حدود 6 درصد افزایش یافته، در حالی که بیشتر فلزات صنعتی، کالاهای کشاورزی و سایر کالاها نوسانات قیمتی اندکی داشتهاند.
آثار تداوم جنگ بر زنجیره تامین جهانی
اقتصاددانان پیش بینی میکنند، با ادامه جنگ و گسترش فعالیتهای زمینی ارتش اسرائیل در غزه، قیمت نفت تغییر کند. این امر زنگ خطری را در میان اقتصاددانان و سیاست گذاران به صدا درآورده و نگرانیها را در مورد جنگ که زنجیره تامین جهانی و بازارهای کالا را مختل می کند، بیشتر کرده است.
آخرین مطالعه بانک جهانی، هشدارها را جدی میکند. بر اساس گزارش فصلی چشم انداز بازار کالای بانک جهانی، اگر جنگ غزه تشدید شود، اقتصاد جهانی برای اولین بار در دهههای اخیر با یک شوک عظیم انرژی مواجه خواهد شد. این نتایج حاصل پیامدهای جنگ اخیر روسیه با اوکراین و همچنین بحران جاری در خاورمیانه است.
بانک جهانی تاکید میکند که درگیری طولانی مدت اسرائیل و حماس خطر تکرار بحران قیمت نفت در دهه 1970 را به همراه دارد. اگرچه اسرائیل و فلسطین تولیدکنندگان مهم نفت نیستند، اما درگیری در منطقه وسیعتر و غنیتر از نفت واقع شده است. پس از آغاز جنگ اخیر، برنت( استاندارد قیمت گذاری برای بیش از سه چهارم نفت معامله شده در جهان) از 89 دلار گذشت. پیشبینی میشود قیمت جهانی نفت در سه ماهه جاری بهطور متوسط ۹۰ دلار در هر بشکه باشد.
تکرار سناریوی سال 1973 در بازار نفت؟
روز دوشنبه هفته گذشته، بانک جهانی هشداری صادر کرد و اعلام کرد که تشدید بیشتر تنشها در نوار غزه با سرریز احتمالی یک درگیری گستردهتر در خاورمیانه، ممکن است منجر به افزایش سرسامآور قیمت نفت تا بیش از 75 درصد شود. در بدترین سناریو، اگر تولیدکنندگان کلیدی مانند عربستان سعودی عرضه خود را کاهش دهند، ممکن است قیمت نفت به بالاترین حد خود یعنی 157 دلار در هر بشکه برسد. آنچه بانک جهانی به عنوان سناریوی «اختلال بزرگ» توصیف میکند، مشابه تحریم نفتی اعراب در سال 1973 است و عرضه جهانی نفت میتواند بین 6 تا 8 میلیون بشکه در روز کاهش یابد. در نتیجه کاهش سرسام آور مصرف کنونی جهانی نفت که تقریباً روزانه 102 میلیون بشکه است را به دنبال دارد.
از سوی دیگر اقتصاددانان جهان معتقدند که، ادامه جنگ غزه منجر به افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی میشود. چنین بحرانی میتواند بحرانهای اقتصادی را تشدید کند و منجر به شوک دوگانه برای بازارهای کالا در سطح جهان شود که بیشتر آنها هنوز با تأثیرات جنگ روسیه و اوکراین دست و پنجه نرم می کنند.
هشدار مقامات بانک جهانی درباره تشدید جنگ غزه و افزایش قیمت نفت
به گفته مقامات بانک جهانی، تداوم جنگ غزه و افزایش قیمت نفت، تاثیر مستقیم بر تورم و اقتصاد جهان خواهد داشت. شوک شدید قیمت نفت فقط قیمت کالاها را افزایش میدهد و نگرانیهای موجود در مورد قیمت مواد غذایی را تشدید میکند، به ویژه در کشورهای در حال توسعه که در حال حاضر با افزایش سطح فقر دست و پنجه نرم میکنند. علاوه بر این، افزایش قیمت نفت و گاز میتواند اثر موجی داشته باشد و هزینهها را در بخشهای کشتیرانی و ... افزایش دهد که به نوبه خود روی افزایش قیمت کالاهای کشاورزی تاثیر میگذارد.
تشدید تنشها باعث شده که نوسانات 30 روزه نفت به بالاترین سطح خود در سه ماه گذشته برسد. هند به عنوان سومین واردکننده بزرگ نفت خام جهان، رویدادهای در حال وقوع را به دقت رصد میکند. خبر خوب این است که در حالی که انتظار میرود قیمت نفت و کالاها مارپیچی شود، اقتصادهای جهان برای مقابله با شوک عرضه در مقایسه با اکتبر 1973 مجهزتر شدهاند. این زمانی بود که اعضای عرب اوپک صادرات به کشورهای حامی اسرائیل را محدود کردند که منجر به چهار برابر شدن قیمت نفت خام در بازارهای جهانی شد.
از دست رفتن اهمیت خاورمیانه در بازارهای جهانی نفت
اهمیت خاورمیانه در صادرات جهانی نفت طی 50 سال گذشته کاهش یافته است و در حال حاضر حدود 30 درصد از عرضه نفت جهان را تشکیل میدهد. این رقم 37 درصد نسبت به دهه 1970 کاهش یافته است. در صورت تشدید جنگ غزه، سیاست گذاران در کشورهای در حال توسعه باید استراتژیهایی را برای مقابله با افزایش احتمالی تورم و نرخ بهره تدوین کنند.
با توجه به چالشهای کنونی زنجیره تامین، شرکتها و اکوسیستم تامینکنندگان آنها باید راهحلهای تامین مالی تجارت مبتنی بر فناوری ارائه شده توسط بازیگران فینتک عصر جدید را در نظر بگیرند. این راه حلها دسترسی آسان به وجوه به موقع را امکان پذیر میکند و به کسب و کارها کمک میکند تا مزیت رقابتی در چشم انداز تجارت جهانی ایجاد کنند.