آژیر خطر مهاجرت استارتاپ‌ها / کمین کشورهای همسایه برای جذب گسترده استارتاپ‌های ایرانی
رئیس فراکسیون اقتصاد دانش‌بنیان مجلس تأکید دارد که نباید معضل مهاجرت را ساده گرفت؛ چرا که این موضوع باعث خروج استارتاپ‌ها از کشور می‌شود.
به گزارش اکونگار، فرار مغزها از سال ۸۴ تا کنون روند بسیار صعودی به خود گرفته است. آمارهای غیررسمی از مهاجرت بیش از ۸۰درصدی رتبه‌های برتر کنکور در سال‌های اخیر می‌دهند. مهاجرت نخبگان در چند سال اخیر پای به حوزه کسب و کارها هم گذاشته است. استارتاپ‌های ایرانی به دلیل وجود مشکلات قانونی، نبود نهادهای حمایتی، چالش جدی در تامین سرمایه اول، خلف وعده مسولانو سازمان‌های مرتبط در تخصیص بودجه و منابع مالی و برخی مشکلات حاشیه‌ای مهاجرت را بر ادامه کار ترجیح می‌دهند. در دو سال اخیر مهاجرت استارتاپ‌ها از کشور و خروج سرمایه‌های علمی و اقتصادی به یک بحران بدل شده است که هیچ نهاد و هیچ مسولی صدای آژیر خطر این معضل اجتماعی- اقتصادی را نمی‌شنود.
معضل مهاجرت استارتاپ‌ها ساده نیست
رئیس فراکسیون اقتصاد دانش‌بنیان مجلس در رابطه با مهاجرت استارتاپ‌ها تأکید دارد که نباید معضل مهاجرت را ساده گرفت؛ چرا که این موضوع باعث خروج استارتاپ‌ها از کشور می‌شود. او اعلام کرد برخی کشورهای منطقه استارتاپ‌های ایرانی را یک‌جا می‌برند و کل تیم جذاب و خلاق را از کشور خارج می‌کنند.
رئیس فراکسیون اقتصاد دانش‌بنیان مجلس در اولین رویداد نظارتی قانون جهش تولید دانش‌بنیان گفت: «بانک‌ها کم‌ترین همکاری را در اجرای قانون جهش تولید دانش‌بنیان داشته‌اند.»
مشکل جدی تامین سرمایه اولیه در استارتاپ‌های ایرانی
«محسن دهنوی» در ادامه گفت: «امروز اگر یک شرکت دانش‌بنیان وام سرمایه در گردشش را بخواهد، نمی‌تواند بگیرد. از آن‌سو، باید به برخی معضلات مثل مهاجرت نخبگان هم فکر کرد. برخی از کشورهای منطقه استارتاپ‌های ما را یک‌جا می‌برند. نه‌تنها نخبگان، بلکه کل استارتاپ را که خلاقیت و جذابیت دارد، می‌برند.»
او تأکید کرد قبل از اینکه نماینده مجلس شود، در حوزه دانش‌بنیان مشغول به کار بوده است و مشکلات این حوزه را درک می‌کند: «ما قانونی برای حمایت از این شرکت‌ها نوشتیم که بخشی از آیین‌نامه آن تدوین و بخشی دیگر در مرحله تدوین است. بین دستگاه‌هایی که در این قانون وظیفه داشتند، کم‌ترین میزان همکاری در حوزه بانک مرکزی و نظام بانکی بوده است. متأسفانه بانک مرکزی همکاری لازم را در اجرای قانون ندارد و به همین خاطر مشکلات همچنان حل نشده باقی مانده‌اند.»
عبور تعداد شرکت‌های دانش بنیان از مرز ۹هزار
«روح‌الله دهقانی فیروزآبادی»، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری اعلام کرد تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۹۲، ۵۵ شرکت بود و امسال بیش از ۹ هزار شرکت است. او وعده داد که تا پایان امسال تعداد این شرکت‌ها به ۱۱ هزار مورد برسد: «آمار شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۹۲، نهایتاً ۵۵ شرکت بود، ولی امسال بیش از ۹ هزار شرکت است. صندوق نوآوری شکوفایی به‌عنوان یک نهاد سرمایه‌گذاری، در سال ۱۳۹۲ نزدیک به ۳ هزار میلیارد تومان سرمایه داشته است و امروز ۵۰ میلیون دلار سرمایه دارد. یعنی تعداد شرکت‌ها تقریباً ۲۰۰ برابر شده اما بودجه ما بیشتر نشده است. همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۳۹۲، نزدیک به ۲۰۰ میلیارد تومان درآمد داشتند و در سال ۱۴۰۱ درآمدشان به ۴۵۰ همت رسیده است. کاملاً مشخص است که این اکوسیستم تغییر کرده.»
سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی به ۱۰۰ همت می‌رسد
به گفته فیروزآبادی، پس از تصویب قانون جهش دانش‌بنیان تاکنون قراردادهایی معادل ۱۶۰ میلیون دلار با شرکت‌های دانش‌بنیان بسته شده است که همگی قرارداد بار اول هستند: «این قراردادها حدود ۱/۳ میلیارد صرفه‌جویی ارزی به‌همراه داشته است. اثر تصویب این قانون در ارتقای صندوق نوآوری نیز مؤثر بوده. در هیئت امنای صندوق، افزایش سرمایه صندوق به ۱۰۰ همت تصویب شد.»
قانون جهش تولید دانش‌بنیان تکلیف کرده است که اقتصاد دانش‌بنیان توسعه استانی داشته باشد که در فاز اول با پنج استان یزد، اصفهان، زنجان، مرکزی و آذربایجان غربی شکل گرفته است.
بودجه ۲ هزار میلیارد تومانی توسعه استانی دانش‌‌بنیان‌ها
به گفته فیروزآبادی، برای این موضوع یک بودجه ۲ هزار میلیارد تومانی در نظر گرفته شده: «اجرای قانون مترقی جهش تولید دانش‌بنیان، به مدت 10 سال، ما را به رشد سالانه حداقل 1 درصد تولید ناخالص ملی در حوزه دانش‌بنیان خواهد رساند.»