فنبنیانها جایگزینی مناسب برای دانشبنیانها
امروزه ما بیش از شرکتهای دانش بنیان به شرکتهای فن بنیان نیازمندیم. در حالت دانش بنیانی بسیاری از شرکتها به نمونه موفق محصول خود که توسط ارزیاب بررسی و رسیدن به دانش آن تایید شده است دست یافتهاند، اما در شرکت فناور محور آن دانش تبدیل به محصول شده و وارد چرخه فروش شده اس.
به گزارش اکونگار، نسیم توکل، کارآفرین در یادداشتی نوشت: کارخانه سازی، صنعتی سازی ، کسب و کارهای زودبازده، استارتاپها ، دانش بنیانها اسامی هستند که از سال 1384 تا کنون بیشتر به گوش میرسد. پیام این اتفاق برای مردم عادی آن است که دولتها برای رشد و توسعه کشور به دنبال تغییراتی هستند. نامهایی که با خود قوانین، آییننامهها، سازمانهای طویل، کمیتهها و کارگروهها ، تشکلها، مدیران و روسایی را در برگرفتهاند، اما نتایج آن هنوز آنطور که شاید و باید به گوشها که چه عرض کنم به سفرههای مردم مخابره نشده است. مردم از این نامها انتظار بزرگتر شدن سفره خود از طریق توسعه کارافرینی پایدار، افزایش درآمد، دسترسی و تسهیل گری به محصولات ارزانتر و با کیفیتتر و به روزتر و نیز خدمات برتر را دارند، اما در واقعیت دانش بنیانها که به صورت خاص در ابتدای دولت آقای روحانی به صورت ویژهای تا کنون مورد توجه قرار گرفتهاند چه مقدار در ثروت آفرینی و دست یابی مردم عادی به نیازها و مسایل فوق و ارزش آفرینی تاثیر گذار بوددند.آیا این نام پرارزش هم دکانی برای دریافت تسهیلات، سودآوری بنگاهها و اهداف شخصی آنها است و لذا افزایش آنها افتخارشان چه دخلی بر مردم عادی دارد که ساعتها باید در کلیه شبکههای تلویزیونی و رسانه ها مدام از آنها بشنوند وباخبر شوند.
ساده ترین دلیل حرکت به سمت دانش بنیانی را خود آقای ستاری معاونت پیشینی سازمان معاونت علمی ریاست جمهوری عنوان کرده است آنجا که همیشه در شروع سخنرانی های خود بیان میکرد.آنکه کارخانهداری میبایست به عنوان نقش واسط در دریافت مواد اولیه و ایجاد محصول نهایی به دانش و فناوری دست یابد تا در شرایط تحریم نیز کمترین آسیب را ببینید هر چند به هر حال در زنجیره اقتصاد و تولید جهانی وابستگی کشورهای جهان به تولیدات دیگر در سطح مواد اولی پایه ناگریز است اما قطعا با دست یابی به فناوری کمترین اسیب متوجه کارخانه داری در کشور ما می گردد؛ لذا کارخانجات و شرکتها به جای ساخت و مونتاژ محصول جدید، واحد های تحقیق و توسعه را ایجاد و به دانش و فناوری آن محصول نیز کم و بیش دست یافتند ، اما آیا این مساله و تمام افتخارات عنوان شده آن هر روز و هر روز به مردم دردی از مسایل بیان شده فوق را کم خواهد کرد ؟ در واقع دانش بنیانها در اشتغال زایی افراد متخصص و نخبه کشور گام میسری برداشتهاند هر چند کاهش امید به آینده به دلیل عدم ثبات اقتصادی در جمع شاخصهای بهتری را برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان ایجاد نکرده است.دانش بنیانها سعی کردهاند به صورت مستقیم و غیر مستقیم در بازار صادراتی کشور نیز گام بردارند هر چند به نسبت بسیاری از کشورهای هم رتبه آمار قابل قبولی نیست، اما در پله اول نردبان شروع خوبی دارند و این تحریمها و مسایل مالی بین المللی است که اکثرا دست و پای آنها را بسته است و در صادرات قطعا در ایجاد ثروت ملی نقش افرینی خواهند کرد . دانش بنیانها که هر ساله رو به افزایش هستند و با توجه به حمایتهای خاص در حوزههای مختلف تمایل شرکتهای بازرگانی تا تولیدی هم به دانش بنیان شدن زیاد شده، به اندازه تعداد خود که نزدیک به چندین هزار شرکت است. دانش بنیانها در دگرگونی فضای اقتصادی کشور نقش جذابی را ایفا نکردهاند، اینجاست که انتظار میرود معاونت علمی با تغییر اهداف و روند فعلی خود به جای افزایش آمار شرکتهای دانش بنیان به تمرکز بر روی آن تعداد محدودی که دانش را به فناوری تبدیل کرده و در افزایش ثروت ملی نقش دارند از هدر رفت منابع مالی و معنوی در مسیر خود بکاهند. امروزه ما بیش از شرکتهای دانش بنیان به شرکتهای فن بنیان نیازمندیم. در حالت دانش بنیانی بسیاری از شرکتها به نمونه موفق محصول خود که توسط ارزیاب بررسی و رسیدن به دانش آن تایید شده است دست یافتهاند، اما در شرکت فناور محور ان دانش تبدیل به محصول شده و وارد چرخه فروش شده است؛ شاید در رتبه بندی گذشته به این نوع شرکتهای تولیدی نوع یک گفته میشد و بیشترین حمایت ها را شامل میشدند، اما منظور نویسنده آن است که معاونت علمی بهتر است با آن ظرفیت محدود خود در ارزیابی و ایجاد فرایندها به جای توسعه تعداد دانش بنیانها و ایجاد سلسههای گوناگون دانش بنیانی، تمرکز مالی و حمایتی خود را فقط روی این دسته قرار دهد تا مردم تغییرات لازم را در سفره خود ببینند. این به آن معنا نیست که سایر شرکتها که چون نهال کوچکی جهت تاب آوری و مسیر رشد دانش به محصول نیاز مند حمایت هستند رها شوند؛ بلکه حمایت از سایر میتواند با تغییرات در قوانین در بهبود فضای کسب و کار به نهادهای دیگر واگذار گردد و سربار ان از روی معاونت علمی برداشته شود . در حالی که در حال حاضر پس از ساعتها مطالعه و بررسی ما قانون جهش دانش بنیان را داریم، اما پیشنهاد فوق نمیتواند خلل و تغییری در قانون کلی ایجاد کند.