چالش‌ها و دستاوردهای فولاد خوزستان
طبق آمار اعلام شده توسط انجمن جهانی فولاد، ایران با تولید ۱۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام در هشت ماهه سال جاری میلادی، در رتبه دهم برترین تولیدکنندگان فولاد جهان قرار گرفته است.
به گزارش اکونگار به نقل از فلزات آنلاین؛ شرکت‌های بزرگ فولادی کشور در حالی موفق به ثبت این رکورد شده‌اند که تابستان سختی را به دلیل محدودیت تامین برق گذراندند و با توجه به نزدیک شدن به روز‌های سرد سال، از هم‌اکنون به نظر می‌ر‌سد چالش قطعی گاز نیز در انتظار فولادسازان کشور باشد. علاوه‌براین، تولیدکنندگان فولاد با معضل مهمی به نام تامین پایدار مواد اولیه مواجهند و افزایش قیمت حامل‌های انرژی، قیمت‌گذاری دستوری در زنجیره فولاد و وضع عوارض صادراتی و مالیاتی نیز عملکرد آن‌ها را بیش از پیش تحت تاثیر قرار داده است.
امین ابراهیمی، مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان در همین راستا با فلزات آنلاین گفت‌وگویی کرده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
در ارتباط با عملکرد شرکت فولاد خوزستان در نیمه نخست سال ۱۴۰۲ توضیحاتی ارائه بفرمایید.
شرکت فولاد خوزستان در حالی نیمه ابتدایی سال جاری را به پایان رساند که به دنبال محدودیت برق صنایع، تولید ۵۴۰ هزار تن شمش فولادی را از دست داد. با این وجود، ما موفق به تولید سه میلیون و ۲۳۲ هزار و ۵۲۹ تن گندله، یک میلیون و ۷۳۸ هزار و ۵۴۲ تن آهن اسفنجی، ۹۷۴ هزار و ۷۵۱ تن بلوم و بلیت و ۴۹۶ هزار و ۵۵۰ تن اسلب در ۶ ماهه ابتدایی امسال شدیم و به درآمد ۲۴۲ هزار و ۶۹ میلیارد و ۸۳۵ میلیون ریالی از فروش محصولات خود در بازار داخلی دست پیدا کردیم که این میزان با افزایش ۷۳٫۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه بود؛ ضمن اینکه در این مدت، ۴۹۳ هزار و ۳۱۴ تن از تولیدات شرکت شامل اسلب، بلوم و بیلت و آهن اسفنجی را روانه بازار‌های صادراتی کردیم و موفق به کسب درآمد ۹۵ هزار و ۴۹۲ میلیارد و ۵۶۱ میلیون ریالی از فروش صادراتی خود شدیم. نقطه عطف عملکرد شرکت فولاد خوزستان در نیمه نخست امسال، افزایش ۴۲ درصدی مجموع درآمد شرکت از ۲۳۷ هزار و ۸۵۵ میلیارد و ۳۰۳ میلیون ریال در سال ۱۴۰۱، به ۳۳۷ هزار و ۵۶۲ میلیارد و ۳۹۶ میلیون ریال در سال جاری بود و امیدواریم روند روبه‌رشد خود را در نیمه دوم سال جاری نیز حفظ کنیم.
لازم به ذکر است که در نیمه نخست ۱۴۰۲، حجم معاملات شمش فولادی «فخوز» به عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده این محصول در کشور در رینگ داخلی بورس کالای ایران، با رشد ۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش، به حدود ۶۱۳ هزار تن رسید. در نیمه ابتدایی امسال، در مجموع سه میلیون و ۳۷۸ هزار و ۲۰۰ تن شمش فولادی در رینگ داخلی این تالار صنعتی معامله شد و سهم ما از کل معاملات این محصول با وجود محدودیت‌های شدید برق در استان خوزستان، ۱۸٫۱ درصد بود. همچنین از ابتدای فروردین ماه تا انتهای شهریور ماه امسال، درآمد شرکت از محل فروش شمش فولادی در رینگ داخلی بورس با رشد ۵۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل، به ۱۲ هزار و ۸۴۵ میلیارد تومان رسید که حاکی از حضور پررنگ و موثر فولاد خوزستان در تامین نیاز بازار به این محصول است.
شرکت فولاد خوزستان چه اقداماتی در راستای مقابله با معضل قطعی برق در روز‌های گرم سال انجام داده است؟
محدودیت‌های انرژی در روز‌های مختلف سال، یکی از مهم‌ترین چالش‌های کنونی صنعت فولاد کشور به شمار می‌آید. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، معضل قطعی برق در تابستان امسال، منجر به از دست رفتن تولید ۵۴۰ هزار تن شمش فولادی در شرکت فولاد خوزستان شد. این اتفاق در حالی افتاد که قیمت‌گذاری شمش در بورس کالای ایران، بر مبنای قیمت تمام شده شمش «فخوز» انجام می‌شود و فولاد خوزستان از نقش بسیار مهمی در تولید و قیمت‌گذاری این محصول در زنجیره فولاد کشور برخوردار است. به همین دلیل، احداث نیروگاه سیکل ترکیبی با ظرفیت ۵۲۰ مگاوات جهت تامین پایدار برق در دستور کار شرکت قرار گرفته است و به تازگی نیز توانستیم نظر مثبت صندوق توسعه ملی برای مشارکت و سرمایه‌گذاری در ساخت این نیروگاه را جلب کنیم.
سیاست مسوولان صندوق توسعه ملی بر این است که در شرکت‌ها و صنایعی سرمایه‌گذاری کنند که در راستای پایداری روند تولید، ارزآوری و همچنین رفع تعهدات ارزی، اطمینان لازم حاصل شده باشد. از طرفی، با توجه به معوقات سنگین مالی نیروگاهی ایجاد شده برای صندوق توسعه ملی، مسوولان این صندوق به راحتی شرایط مشارکت و سرمایه‌گذاری‌های جدید را نمی‌پذیرند، اما از آنجایی که مدیران شرکت فولاد خوزستان در سال‌های اخیر توانسته‌اند با مدیریت مناسب منابع و استفاده از ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل موجود و تثبیت حضور پررنگ در بازار رقابت فولاد، روند پایدار و با ثباتی را بر شرکت حاکم کنند، پس از رایزنی و گفتگو با رئیس صندوق توسعه ملی و امضای تفاهم‌نامه همکاری، قرار بر این شد ۱۸۰ میلیون یورو از کل حجم سرمایه‌گذاری مورد نیاز این نیروگاه که ۲۹۸ میلیون یورو است، توسط صندوق توسعه ملی در قالب اعطای تسهیلات و سهم از درآمد به پروژه تزریق شود.
علاوه براین، بهینه‌سازی مصرف برق در نواحی مختلف تولید نیز از جمله رویکرد‌های مهم شرکت فولاد خوزستان بوده و اقدامات فراوانی در این زمینه انجام شده است که از جمله می‌توان به بهره‌برداری از پروژه احداث پست برق ۱-۱۰ مواد اولیه (گندله) با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۱۳۱ میلیارد تومان به روش (EPC) اشاره کرد. این پروژه مهم که پس از ۴۸ ماه تلاش و پیگیری همکاران ما به نتیجه رسید، افزایش ظرفیت و پایداری برق‌رسانی به واحد‌های گندله‌سازی، جداسازی سیستم تغذیه گندله‌سازی یک و دو، امکان انجام تعمیرات بر روی ترانس‌های قدرت پست ۱۰ و ۱-۱۰ بدون نیاز به توقف گندله‌سازی، سیستم (DCS) جهت امور کنترلی و ثبت وقایع به منظور پایش تغذیه واحد‌های گندله‌سازی، نوسازی سوئیچ‌گیر‌های ۶.۶ و ۳۳ کیلوولت واحد‌های گندله‌سازی و استفاده بالغ بر ۷۴ درصد از ظرفیت و توان تولید داخلی را برای شرکت به همراه داشته است.
لازم به ذکر است که ما پروژه احداث نیروگاه ۳۶۰ مگاواتی شرکت صنعت فولاد شادگان را هم در قالب طرح توسعه‌ای در دست اقدام داریم که این نیروگاه به صورت (BOT) در دو فاز ۱۸۰ مگاواتی به ترتیب برای واحد‌های فولادسازی و اسلب عریض فولاد شادگان به بهره‌برداری خواهد رسید.
با توجه به افزایش ۲۱ درصدی تولید گندله «فخوز» در نیمه نخست امسال، چه اقداماتی در حوزه معدن و بالادست صنعت فولاد انجام داده‌اید؟
در حال حاضر تامین پایدار خوراک (سنگ‌آهن)، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شرکت‌های بزرگ فولادی کشور به شمار می‌آید و بنابر پیش‌بینی‌های انجام شده، میزان کسری ظرفیت تولید سنگ‌آهن کشور در افق ۱۴۰۴، به ۲۲ میلیون تن در سال خواهد رسید. بر همین اساس شرکت فولاد خوزستان با هدف تامین پایدار خوراک مورد نیاز خود، اقدام به تملک معادن و ورود به بازار سنگ‌آهن کشور کرده و در سال ۱۳۹۷، دو کارخانه تولید کنسانتره و گندله هر یک با ظرفیت تولید دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن در منطقه خواف در اختیار فولاد خوزستان قرار گرفت.
همچنین در مرداد ماه سال جاری، موفق به بهره‌برداری از معدن سنگ‌آهن گوزل‌دره در استان زنجان با ذخیره‌ای بالغ بر ۳۰ میلیون تن با مالکیت ۱۰۰ درصدی فولاد خوزستان شدیم و به دنبال خرید و بهره‌برداری یک یا دو معدن دیگر در آینده نزدیک هستیم. استفاده از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه اکتشافات، شناسایی و ثبت محدوده‌های معدنی و تست و راستی‌آزمایی در استان‌های دارای پتانسیل، تملک معادن سنگ‌آهن با ذخیره تقریبی ۵۰ میلیون تن، تملک معدن آهک و دولومیت با ذخیره تقریبی ۹۰ میلیون تن و توسعه و افزایش تولید کنسانتره و گندله در منطقه سنگان، از دیگر اقدامات ما در این زمینه است که امیدواریم با تحقق آن، به تولید ۱۳٫۶ میلیون تن فولاد که در افق ۱۴۱۰ سازمان برنامه‌ریزی شده است، دست پیدا کنیم.
علاوه بر معضل قطعی برق و کمبود مواد اولیه، تولیدکنندگان فولاد کشور با چه چالش‌های دیگری روبه‌رو هستند؟
قطعی گاز در روز‌های سرد سال، یکی دیگر از معضلات مهمی به شمار می‌آید که از هم‌اکنون نگرانی‌هایی برای شرکت‌های بزرگ فولادی کشور به ویژه تولیدکنندگان آهن اسفنجی ایجاد کرده است. گاز در واحد‌های تولید آهن اسفنجی، نه تنها به عنوان سوخت بلکه به عنوان خوراک و ماده اولیه اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد و بر همین اساس از اهمیت بالایی در صنعت فولاد کشور برخوردار است؛ چراکه بالغ بر ۷۰ درصد فولاد ایران به روش قوس الکتریکی و با استفاده از آهن اسفنجی تولید می‌شود؛ بنابراین با توجه به اهمیت صنعت فولاد و از آنجایی که این صنعت به عنوان یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی کشور‌ها محسوب می‌شود، دولت و وزارتخانه‌های صمت و نیرو باید تمهیدات لازم در راستای تامین پایدار گاز مورد نیاز فعالان این صنعت در فصل زمستان را بیندیشند.
با این وجود، کماکان شاهد افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و قطعی گاز شرکت‌های فولادی علی‌رغم سهم ۵ درصدی آن‌ها از مصرف گاز در روز‌های پیک مصرف هستیم. از طرفی، گاز به عنوان نقطه قوت و عامل رقابت‌پذیری شرکت‌های فولادی ایران در بازار‌های بین‌المللی به حساب می‌آید که باید با قیمت مناسب در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد، اما متاسفانه رشد ۱۰۰ درصدی قیمت گاز، شرایط ادامه فعالیت شرکت‌های فولادی را دشوار ساخته است و اگر قیمت گاز بیش از نرخ‌های کنونی افزایش یابد، تولید فولاد در ایران توجیه اقتصادی نخواهد داشت و منجر به تعطیلی گسترده واحد‌های فولادی به ویژه کارخانجات کوچک‌مقیاس خواهد شد. قیمت‌گذاری دستوری در زنجیره فولاد و همچنین وضع عوارض صادراتی بر محصولاتی همچون شمش، از دیگر چالش‌های موجود در صنعت فولاد کشور محسوب می‌شوند که اگر اقدامات لازم جهت رفع آن‌ها صورت نپذیرد، آینده این صنعت مهم و استراتژیک به خطر خواهد افتاد و ممکن است منجر به خروج ایران از جمع ۱۰ تولیدکننده برتر فولاد جهان شود.
در خصوص اقدامات اخیر شرکت فولاد خوزستان در راستای حفظ محیط زیست و ایفای مسوولیت‌های اجتماعی توضیحاتی ارائه بفرمایید.
توسعه پایدار همگام با حفظ محیط زیست، یکی از مهم‌ترین رویکرد‌های گروه فولاد خوزستان به شمار می‌آید و طی یک سال اخیر برای پروژه‌های زیست محیطی شرکت، یک هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری صورت پذیرفته است. در حال حاضر ۳۰ دستگاه غبارگیر در شرکت فولاد خوزستان برای کنترل آلاینده‌ها، فعال و ۱۷ غبارگیر نیز در مرحله راه‌اندازی است. در همین راستا، پروژه توری بادی (Wind Fencing) را در دست اقدام داریم که برای نخسین بار توسط شرکت فولاد خوزستان در کشور اجرا خواهد شد و کاهش ۸۵ درصدی آلودگی ناشی از تولید فولاد را در پی خواهد داشت.
بهره‌برداری از پروژه زیست محیطی کنترل غبار تاور ۱۷ فولاد خوزستان به روش (EPC)، از جمله اقدامات اخیر شرکت در این زمینه بوده که منجر به کاهش شدید انتشار غبار در محیط زیست اطراف شده است. بهره‌برداری از پروژه بازچرخانی پساب صنعتی فولاد خوزستان، یکی دیگر از پروژه‌های شاخص و برجسته شرکت در این حوزه طی سالیان اخیر است. این پروژه با هدف بازیافت پساب صنعتی، کاهش برداشت آب خام از کارون، بهینه‌سازی مصرف آب با ظرفیت تولید ۷۵۰ مترمکعب آب (RO) با راندمان ۸۵ درصد و مواد اولیه مصرفی پساب خروجی از تصفیه‌خانه فاضلاب صنعتی به میزان ۹۰۰ مترمکعب در زمینی به مساحت حدود ۱۵ هزار مترمربع و زیربنای هشت هزار مترمربع، احداث و توسط نیرو‌های بومی با تکیه بر دانش و تکنولوژی داخلی اجرایی شده است.
ایجاد و نگهداشت ۵۲۵ هکتار فضای سبز به همراه توسعه شبکه آبیاری قطره‌ای با هدف پوشش ۸۰ درصد فضای سبز شرکت به همراه احداث انبار پسمند‌های ویژه و جابه‌جایی سایت فرآوری سرباره، از دیگر اقداماتی است که در راستای حفظ محیط زیست خود انجام داده‌ایم.
در حوزه مسوولیت‌های اجتماعی نیز همواره در سطح استان و کشور پیشرو بوده‌ایم و اقدامات فراوانی در این حوزه طی سالیان اخیر انجام داده‌ایم. بودجه در نظر گرفته شده شرکت در این بخش، صرف اجرای پروژه‌های عمرانی در حوزه خدمات شهری مناطق محروم و کم‌برخوردار در سطح شهر اهواز و استان خوزستان (زیربنایی)، محرومیت‌زدایی مناطق محروم به ویژه روستا‌های هم‌جوار، تامین جهیزیه ازدواج خانواده‌های نیازمند، مشارکت در آزادی زندانیان، ارائه خدمات حمل‌ونقل غیرصنعتی به سازمان‌ها و نهاد‌ها (اجتماعی)، مشارکت در خدمات بهداشت و درمان استان با رویکرد مقابله با ویروس کرونا (بهداشتی)، توسعه ورزش همگانی، مشارکت در مناسبت‌های مذهبی و انتخابات (فرهنگی)، مشارکت در مدیریت و مقابله با حوادث و بلایای طبیعی (سلامتی)، تامین خدمت درمانی و سرپناه خانواده‌های محروم (اقتصادی) و مشارکت در تامین تجهیزات آموزشی مدارس و دانش‌آموزان مناطق محروم (معیشتی) می‌شود.
لازم به ذکر است که به دنبال اقدامات روزافزون شرکت در این حوزه و توجه ویژه به حفظ سلامت شهروندان خوزستانی، اخیرا موفق به دریافت تندیس زرین ششمین اجلاس سراسری مسوولیت پذیری اجتماعی و فرهنگ سازمانی در کشور شدیم.
در حال حاضر طرح‌های توسعه‌ای شرکت فولاد خوزستان به ویژه زمزم ۳ در چه مرحله‌ای قرار دارند؟
طرح زمزم ۳ به عنوان بزرگ‌ترین مگامدول آهن اسفنجی کشور با ظرفیت تولید یک میلیون و ۷۶۰ هزار تن در سال و سرمایه‌گذاری ۴۴ هزار و ۷۱۰ میلیارد ریال طی روز‌های پیش رو به بهره‌برداری خواهد رسید. این طرح علاوه بر اشتغال‌زایی مستقیم برای ۲۰۰ نفر، سود قابل‌ملاحظه‌ای برای گروه فولاد خوزستان و سهام‌داران محترم به همراه خواهد داشت.
از دیگر پروژه‌های توسعه‌ای شرکت می‌توان به طرح ماشین ریخته‌گری اسلب عریض، احداث کارخانه اکسیژن ۴ و احداث پکیج کوره شماره ۷ اشاره کرد؛ ضمن اینکه کارخانه فولادسازی شرکت صنعت فولاد شادگان با ظرفیت تولید ۸۰۰ هزار تن اسلب در سال و سرمایه‌گذاری ۱۲۰ هزار میلیارد ریال نیز تا پایان سال جاری به بهره‌برداری خواهد رسید و مسیر تحقق تولید ۱۳٫۶ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۱۰ شرکت فولاد خوزستان بیش از پیش هموار خواهد شد. مجموع سرمایه‌گذاری‌های انجام شده برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای «فخوز»، بالغ بر ۴۰ هزار و ۸۹۱ میلیارد تومان برآورد می‌شود که نشاندهنده تحولی شگرف در شرکت فولاد خوزستان و به دنبال آن صنعت فولاد کشور است.فلزات آنلاین
