مدیرعامل شرکت مهندسی تحقیقات صنایع لاستیک کشور:
مهم‌ترین چالش تولید تایر، استاندارد جهانی است
صنعت تایر یکی از زیرمجموعه‌های مهم شرکت‌های خودروسازی است که از اهمیت بسیاری برخوردار است.
به گزارش اکونگار به نقل از دنیای اقتصاد؛ یکی از قطعات فوق ایمنی خودرو تایر است که علاوه بر تضمین سلامت خودرو مواد اولیه به کار رفته در آن نیز نقش بسزایی در حفظ محیط‌زیست دارد.
اهمیت تامین این قطعه فوق‌ایمنی سبب شد تا پس از اعمال تحریم در مرداد ۹۷ صادرات تایر متوقف شود و با توجه به کمبود ارز و ممنوعیت واردات تایرهایی که در داخل تولید می‌شوند تمام نیاز بازار داخل از طریق محصولات داخلی پوشش داده شود. اما کیفیت و فناوری یکی از موضوع‌های مهم در تولید تایر است که در کنار تیراژ آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
ناصر پرهیزگار، مدیرعامل شرکت مهندسی تحقیقات صنایع لاستیک کشور داشت در مصاحبه‌ای به سوالات پاسخ داد.
نخست درباره وضعیت تولید تایرهای سبک و سنگین در کشور توضیح دهید که چقدر تولید می‌شود و چقدر نیاز بازار است؟
درباره تایرهای سواری، میزان نیاز بازار حدود 4/ 21 میلیون حلقه و میزان عرضه حدود 8/ 23است یعنی 4/ 2میلیون حلقه مازاد بر نیاز عرضه شده است. (3/ 11درصد مازاد بر نیاز). در تایرهای سواری رینگ 13، 14 و 15 اینچ میزان عرضه بالاتر از میزان نیاز بوده بنابراین این سایز از تایرها مازاد بر نیاز داخل تولید و عرضه شده است.اما برای تایرهای سواری بالاتر از 15 اینچ موضوع متفاوت است.
این رینگ‌ها مربوط به خودروهای لوکس و SUV بوده و شرکت‌های تایرسازی نیز اقدام به تولید تایرهای بالای رینگ 15 تا 20 اینچ کرده‌اند و طرح‌های توسعه برای تامین کامل نیاز کشور در این نوع تایرها را در دستور کار خود دارند. آمار واردات تایر بر اساس اطلاعات گمرک جمهوری اسلامی ایران ارائه می‌شود. میزان واردات تایر سواری در سال 1400 نسبت به سال قبل روند کاهشی داشته است.
وضعیت تولید تایرهای سنگین و نیمه‌سنگین چگونه است؟
درخصوص تایرهای باری-اتوبوسی بایاس در داخل کشور هیچ کمبودی وجود ندارد و تمام نیاز داخلی از سوی تولیدکنندگان تامین می‌شود. در رابطه با تایرهای باری اتوبوسی رادیال یک شرکت توان تولید 400 هزار حلقه در سال را دارد و باقی نیاز داخلی از طریق واردات تامین می‌شود. البته چند شرکت دیگر نیز طرح‌های توسعه‌ای در این زمینه دارند و با حمایت مسوولان امید است در سال‌های آینده تمام نیاز کشور در داخل تولید و تامین شود. میزان واردات تایرهای سنگین (باری-اتوبوسی) در سال 1400 نسبت‌به سال 1399 حدود 30 درصد افزایش داشته است.
برنامه امسال برای افزایش ظرفیت به‌ویژه در تولید تایرهای سنگین چیست؟
شرکت‌های تایرسازی حدود ۱۵ درصد تولید را در برنامه سال 1401 در نظر گرفته‌اند که امید است این اهداف در سال جاری محقق شود.
برنامه آینده صنعت تایر به لحاظ فناوری و تحقیقاتی چیست؟ مرکز تحقیقات تایر در این راستا چه اموری را در دستور کار خود قرار داده است؟
یکی از مهم‌ترین موضوعات صنعت تایر مبحث ساختار و طراحی، تکنولوژی ساخت و دستیابی به استانداردهای نوین (از قبیل استانداردهای Reach، SWR و Labeling) و نهایتا دستیابی به ایمارک است. همچنین شرکت‌های تولیدکننده تایر در راستای تولید دانش‌بنیان مطالعات و تحقیقات ویژه‌ای را در دست اجرا دارند. از سوی دیگر دستیابی به فناوری تولید تایرهای بالای رینگ 16 نیز جزو اهداف شرکت‌ها است.
در این راستا شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک به‌عنوان یک مرکز علمی، پژوهشی، تحقیقاتی در صنعت تایر در سال 1400 اقدام به خرید دستگاه‌های اندازه‌گیری صدای عبوری تایر از کمپانی Race Technology انگلستان و اسکید تریلر از شرکت Dufournier فرانسه جهت اندازه‌گیری شاخص چنگ‌زنی تایر کرد و با توجه به دارا بودن دستگاه اندازه‌گیری مقاومت غلتشی (Testing Service آلمان) از سال 1397 لذا این مجموعه با تجهیز به‌روز‌ترین و جدیدترین دستگاه‌های اندازه‌گیری SWR، قادر به انجام تمام آزمون‌های مربوط به استانداردهای R117 ، R41 ، R51 ، R30 و R54 است.
همچنین از اهداف این شرکت در آینده نزدیک باتوجه به امکانات موجود و سابقه درخشان به عنوان آزمایشگاه همکار سازمان ملی استاندارد و مستقل از شرکت‌های تایرسازی، تبدیل شدن به مرکز صدور گواهینامه ایمارک در کشور است. از مزایای دریافت گواهینامه ایمارک می‌توان به تسهیل در صادرات تایر، افزایش اعتبار در صنعت تایرسازی دنیا به ویژه در خاورمیانه، جلوگیری از خروج ارز جهت دریافت گواهینامه ایمارک، کسب بازارهای جدید و ... اشاره کرد.
مشکلات تولیدکنندگان تایر کشور در حوزه تولید چیست؟ و برای برون‌رفت از این مشکلات چه راهکاری را پیشنهاد می‌دهید؟
یکی از مهم‌ترین مشکلات در عرصه تولید تایر و شرکت‌های تایرسازی، قیمت‌گذاری دستوری دولت برای تایرسازان است. قیمت‌گذاری دستوری منجر به اختلال در سازوکارهای ایجاد شده در بازار و تعادل در معاملات می‌شود، در حالی که بهتر است در این زمینه تعیین قیمت از طریق عرضه و تقاضا مورد توجه قرار گیرد. در واقع همین قیمت‌گذاری دستوری باعث دو نرخی شدن در بازار می‌شود.
قیمت‌گذاری دستوری علاوه‌بر تحمیل هزینه‌های سنگین به تولیدکنندگان و عدم سوددهی مناسب، قدرت رقابت‌پذیری تولید را نیز از بین برده و در نتیجه منجر به تعطیلی یا ادامه تولید با ظرفیت پایین واحدها و فرار سرمایه‌گذاری از بخش تولید می‌شود. قیمت‌گذاری کالاها و خدمات بر اساس عرضه و تقاضا، معقول‌ترین و منطقی‌ترین روشی است که می‌توان ادعا کرد، حداقل مشکلات و تبعات را برای زنجیره‌های تولید، اقتصاد و جامعه به همراه دارد تا شرکت‌های تایرسازی بتوانند در فضای مناسب و در جهت تولید تایرهای باکیفیت و استاندارد رقابت کنند و دولت نیز با نظارت بر تولید، از رانت و دلال بازی جلوگیری کند.
از دیگر مشکلات این صنعت می‌توان به مواردی چون مشکلات تامین مواد اولیه، شناور بودن قیمت مواد اولیه مورد نیاز صنعت تایر و ثابت بودن قیمت تایر، مشکلات مرتبط به تامین و تخصیص ارز، مشکلات مربوط به صادرات تایر و... اشاره کرد.
