تلاش شرکت شهداب ناب خراسان برای رقابت با بازار
شرکت شهداب ناب خراسان در بازار اول فرابورس، با ارزش بازار هزار و ۱۲۳میلیارد تومان در حال معامله است؛ نماد معاملاتی این شرکت، «غشهداب» است و یکی از زیرمجموعه‌‌‌های گروه تبرک به شمار می‌رود و مانند سایر شرکت‌های صنعت رب و سس گوجه‌فرنگی با قیمت‌گذاری دستوری همراه شده است و متناسب با افزایش نرخ مواد اولیه، نرخ محصولات شرکت نیز تعدیل می‌شود.
به گزارش اکونگار به نقل از دنیای اقتصاد؛ یکی از ریسک‌‌‌های این صنعت، نرخ مواد اولیه، به‌خصوص روغن است؛ چرا که وابستگی زیادی به نرخ دلار دارد. همچنین این شرکت، گوجه‌فرنگی خود را به‌واسطه کاشت و برداشت در زمین‌‌‌های خود تامین می‌کند. نرخ فروش رب گوجه‌فرنگی این شرکت هم نسبت به سایر شرکت‌های صنعت، رقم بسیار پایین‌‌‌تری دارد. این در حالی است که «غشهداب» ادعا کرده است به‌واسطه برند تبرک توان رقابت با بازار را دارد.
معرفی شرکت
شرکت شهداب ناب خراسان در سال 1369 به صورت سهامی‌خاص شروع به فعالیت کرد و در سال 1392 به سهامی‌عام تبدیل شد. این شرکت یکی از زیرمجموعه‌‌‌های شرکت کارخانه‌های صنعتی تبرک است و مالکیت بیش از 51 درصد این شرکت را برعهده دارد. سایر سهامداران اشخاص حقیقی هستند که هر کدام کمتر از یک‌درصد از سهام غشهداب را در اختیار دارند. یکی از عوامل تاثیرگذار بر صنعت رب و سس گوجه‌فرنگی، قیمت گوجه‌فرنگی و محصولات کشاورزی است؛ چرا که فعالیت اصلی این شرکت، تهیه رب و سس گوجه‌فرنگی است.
محصولات اصلی شرکت
رب، یکی از محصولات اصلی شرکت است و با ظرفیت اسمی 20 هزار تن و ظرفیت عملی 18هزار تن سالانه تولید می‌شود. تولید واقعی این محصول در 9ماه سال 1401، حدود 15هزار و 500 تومان بوده، این در حالی است که میزان تولید این محصول در مدت مشابه سال قبل، 11هزار و 800 تن بوده است.
یکی دیگر از محصولات اصلی این شرکت، سس است که ظرفیت اسمی تولید این محصول، 3هزار و 500تن و ظرفیت عملی آن، 2هزار و 800 تن است. میزان تولید سس، در 9ماه سال 1401، 7هزار و 400 تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، 4 درصد افزایش یافته است.
ریسک‌‌‌های پیش‌روی شرکت
با توجه به هدفمندی یارانه‌‌‌ها و افزایش نرخ حامل‌‌‌ها و هزینه‌‌‌های حمل‌ونقل، این امر بر بهای تمامشده محصولات اثرگذار بوده و و تاثیر زیادی بر تعیین قیمت محصولات و فضای رقابتی بازار دارد. از این رو شرکت اقدام به کاشت و برداشت گوجه‌فرنگی کرده است تا هزینه‌‌‌های مرتبط را کاهش و ریسک افزایش نرخ نهاده‌‌‌های تولید را تا حدودی پوشش دهد.
همچنین حضور رقبای فراوان در صنعت رب، موجب شده است تا ارائه تخفیفات در این صنعت به‌شدت بالا برود که این امر روی نرخ فروش محصولات اثرگذار است. اما با توجه به اینکه شرکت شهداب ناب خراسان زیرمجموعه شرکت تبرک است، ادعا کرده است که برند تبرک موجب شده است ریسک این موضوع به‌شدت کاهش یابد. اما بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که شرکت شهداب ناب خراسان نسبت به سایر شرکت‌های صنعت، محصولات خود را با نرخ پایین‌‌‌تری به فروش رسانده است.
نرخ ارز نیز می‌‌‌تواند بر مواد مصرفی و ملزومات، از جمله نرخ واردات ماشین‌آلات و مواد اولیه اثر بسزایی بگذارد و در نهایت بر نرخ برخی از مواد اولیه نظیر روغن اثرگذار است. از این رو، نرخ ارز بر نهاده‌‌‌های تولید اثر زیادی دارد. در کنار این موارد، با توجه به اینکه صادرات محصولات به کشورهای همسایه، در دستور کار شرکت است، بنابراین نرخ ارز در آینده بر نرخ فروش محصولات نیز اثرگذار است.
بررسی ترازنامه‌ای شرکت
میزان سرمایه در گردش شرکت شهداب ناب خراسان در 9ماه سال جاری 329میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، 20 درصد افزایش یافته است. این در حالی است که درآمدهای عملیاتی بیش از 50درصد در این مدت افزایش یافته است. این امر نشان‌‌‌دهنده آن است که «غشهداب» با سرمایه در گردش بسیار پایین‌‌‌تری درآمد بالاتری را به ثبت رسانده است.
از طرف دیگر دوره وصول مطالبات شرکت شهداب ناب خراسان روند افزایشی داشته است. این امر با توجه به رقابتی بودن فضای این صنعت، طبیعی است. با این حال، افزایش بی‌‌‌رویه این نسبت نقدینگی را در شرکت بسیار کاهش داده است که می‌‌‌تواند خطرآفرین باشد. این موضوع در نسبت‌‌‌های نقدینگی نیز نمایان است و این نسبت‌‌‌ها روند نزولی به خود گرفته‌‌‌اند. از طرف دیگر با توجه به افزایش نسبت بدهی در این شرکت، اهرم مالی بسیار بالا رفته است؛ کاهش نقدینگی نیز خطر این اهرم را بسیار بالا می‌‌‌برد.
بررسی بازار داخلی رب و سس گوجه‌فرنگی
نرخ این محصولات در بازار، به‌شدت با نرخ مواد اولیه تناسب دارد و به تبع آن افزایش می‌‌‌یابد. از این رو نرخ این مواد برای سال مالی آینده، با توجه به روند گذشته و در مقایسه با تورم هر سال تعیین شده است. با این تفاسیر نرخ سس گوجه‌فرنگی برای سال آینده، حدود 55 درصد و نرخ رب گوجه‌فرنگی 70 درصد افزایش خواهد یافت؛ چرا که نرخ مواد اولیه نیز در مقایسه با تورم و به تناسب آن، 45 درصد افزایش خواهد یافت. در صورتی که مفروضات فوق تحقق یابد، مجموع درآمد شرکت در سال آینده به هزار و 400میلیارد تومان خواهد رسید و میزان افزایش درآمد شرکت نسبت به سال 1401، حدود 60 درصد خواهد بود.
بهای تمامشده
عمده بهای تمامشده شرکت شهداب ناب خراسان را مواد اولیه تشکیل می‌دهد. از آنجا که نرخ ماده اولیه این محصولات به نرخ تورم و نرخ دلار وابستگی زیادی دارد، با توجه به تورم انتظاری 45درصد در سال آینده، به نظر میرسد، نرخ مواد اولیه نیز به همین میزان افزایش یابد. همچنین سربار، به‌طور عمده شامل هزینه ملزومات مصرفی، استهلاک و هزینه انرژی می‌شود. مطابق بودجه، نرخ حامل‌‌‌های انرژی برای صنعت غذایی در سال آینده به هزار و 400 تومان میرسد که تورم قابل‌توجهی را برای این شرکت ایجاد خواهد کرد. همچنین نرخ افزایش حقوق و دستمزد در سال آینده حدود 25 درصد خواهد بود.
سود هر سهم
با مفروضاتی که به آنها اشاره شد، به نظر میرسد، سود هر سهم «غشهداب» در سال آینده به 21 تومان برسد. در این صورت، نسبت قیمت به سود آینده‌نگر این سهم، به 9 واحد کاهش خواهد یافت. این در حالی است که میانه تاریخی این نسبت، 9واحد بوده است. در این صورت به لحاظ قیمتی در وضعیت چندان ارزنده‌‌‌ای قرار ندارد. در این صورت حاشیه سود شرکت نیز روند کاهشی به خود خواهد گرفت، به‌طوری که از 25 درصد در سال 1400 به حدود 15 تا 16درصد در سال آینده خواهد رسید.
