کارنامه سرخ دولت سیزدهم در بازار سرمایه/ نمرده مردودی امام صادقی‌ها در بورس
چندی پیش کارزار برکناری فوری مجید عشقی از سوی فعالان بازار سرمایه راه‌اندازی شد که دلیل عمده آن عملکرد ضعیف وی در ۳۳ماهه مدیریت این سازمان بوده است.
اکونگار، فهیمه اکبری صحت- در روزهای گذشته کارزار برکناری فوری رییس سازمان بورس از سوی فعالان بازار راه‌اندازی شده است. در نامه‌ای که فعالان بورسی به وزیر اقتصاد نوشته‌اند، آمده است که«جناب آقای دکتر خاندوزی، عملکرد رئیس سازمان بورس و تیم مدیریت مستقر باید به صورتی باشد که سبب ارتقای جایگاه نظارتی سازمان بورس و اوراق بهادار بشود. به نحوی که با افزایش اعتماد عمومی به بازار سرمایه موجبات ایجاد یک اکوسیستم مالی پایدار و جذاب به‌عنوان اولویت اول سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران خرد و نهادی، کارآفرینان، شرکت‌های دولتی و سایر فعالان بازار را فراهم نماید که متأسفانه عملکرد جناب آقای عشقی و تیم مدیریتی مستقر در سازمان بورس بسیار ضعیف بوده؛ به‌طوری که اهداف و ماموریت‌های سازمان، نه‌تنها محقق نشده بلکه نسبت به دوره‌های مدریت‌های قبلی با شدت بیشتری تضعیف شده است، به‌نحوی که مردم حاضر هستند به‌منظور سرمایه‌گذاری برای خرید خوردو و حفظ ارزش پول، در حساب‌های وکالتی ۱۰۰ همت پول واریز کنند اما از این مبلغ ریالی وارد بازار سرمایه نکنند.»
وضعیت مبهم نرخ خوراک پتروشیمی‌ها/ روزهای سخت دولت چهاردهم با ناترازی انرژی
درحالی که دولت سیزدهم وضعیت اقتصاد کشور را در سه سال اخیر مطلوب و شرایط را رو به رشد می‌داند، اما گزارش صورت‌های مالی شرکت‌ها خلاف این موضوع را نشان می‌دهند و عملکرد 33ماهه مجید عشقی در سازمان بورس مطلوب هیچ یک از شرکت‌ها و فعالان بازار نیست.
بازار سرمایه از مرداد ماه 1399 روند صعودی خود را آغاز کرد و با عبور شاخص کل بورس از 2میلیون واحد، کم کم ورق بازار برگشت. روز 28مهر1399 ریزش تاریخی بورس با افت 58هزار واحدی شاخص کل رقم خورد تا دوشنبه سیاه در تاریخ بورس برجای بماند. پس از آن هم بورس جان نگرفت و بازار در یک وضعیت نامناسب تا پایان سال 1399 به کار خود ادامه داد. در آخرین روز کاری اسفند 1399 شاخص کل سطح یک میلیون و ۳۰۷ هزار واحد رسید.
وعده نافرجام بورسی دولت سیزدهم
در سال 1400 و همزمان با انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، نامزدها مانور ویژه‌ای روی وضعیت بورس و رسیدگی به بازار سهام دادند، پس از انتخابات، ابراهیم رییسی، در اولین اقدام به تالار بورس رفت تا از نزدیک با فعالان بازار گپ و گفت کند. وعده نجات بورس و بازگشت رونق به بازار سرمایه مهمترین وعده‌ای بود که دولت رییسی داد.
حضور یکباره مجید عشقی در جرگه امام صادقی‌های دولت
پس از اینکه دولت رییسی سکان‌دار، قوه مجریه شد، احسان خاندوزی، دانش آموخته اقتصاد دانشگاه امام صادق بر صندلی وزارت اقتصاد تکیه زد. گسترش حلقه امام صادقی‌ها با ریاست یکباره مجید عشقی در سازمان بورس توسعه یافت تا عشقی با پیوستن به جرگه امام صادقی‌ها، شعار جوانگرایی در دولت را تحقق بخشد. او بعد از حجت عبدالملکی دیگر دانش آموخته دانشگاه امام صادق و اولین وزیر کار دولت سیزدهم جوان‌ترین مدیر اجرایی دولت بود.
کاهش ۵۴.۰۵ درصدی ارزش معاملات بورس در سال 1400
مجید عشقی از روز 21مهر1400 سکان هدایت سازمان بورس را برعهده گرفت تا نسخه نجات بخش دولت سیزدهم برای بورس را اجرایی کند، اما بازار سرمایه از ۱ فروردین تا ۲۸ اسفند ۱۴۰۰ وضعیت چندان مطلوبی را پشت سر نگذاشت و بر اساس آمار، ارزش کل معاملات بورس تهران در یک ساله ۱۴۰۰ یک میلیون و ۲۴۱ هزار و ۲۵۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان شد. این رقم نسبت به ارزش کل معاملات بورس تهران در سال ۱۳۹۹ کاهش ۵۴.۰۵ درصدی را نشان می‌داد.
شش ماه سبز و شش ماه قرمز بورس در سال 1401
در سال 1401 تمامی بازارهای کشور روند نامناسبی را داشتند که بورس هم از این وضعیت مستثنی نبود. شاخص کل بورس تهران در حالی که روی کانال ۱.۳ میلیون واحد قرار داشت، سال ۱۴۰۱ را در محدوده یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد به پایان برد تا شش ماه نزولی و شش ماه صعودی را به ثبت برساند.
روی سرخ بورس در سال 1402
سال 1402 یکی از سال‌های سخت بازار سرمایه برای سهامداران به شمار می‌رفت، ریزش تاریخی شاخص کل بورس در روز 17اردیبهشت و یخ‌زدگی بازار در پاییز و زمستان به دنبال تنش‌های خاورمیانه اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار را سلب کرد.
بر اساس آمار رسمی سازمان بورس، بازار سرمایه در ۵۳ روز کاری (از ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ تا یکم مرداد) ۲۴.۷ درصد از ارزش خود را از دست داد و بخش عمده‌ای سرمایه‌های خرد در بازار از بین رفت.
روزهای تلخ بازار سرمایه در سال 1402 روند صعودی به خود گرفت و طی مدت شش ماه دوبار کانال 2میلیونی شاخص کل از دست رفت، درحالیکه در ابتدای سال 1402 کارشناسان پیش بینی می‌کردند، بازار سهام در راستای جبران عقب ماندگی خود از سایر بازارها باید تا محدود کانال 3میلیونی حرکت کند.
بررسی صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی در سال 1402 نشان می‌دهد که این شرکت‌ها تحت تاثیر چالش‌های اقتصاد کلان کشور، وضعیت بسیار نامساعدی را پشت سر گذاشته‌اند.
سرریز تنش‌های خاورمیانه بر اقتصاد کشور، کسری بودجه و ناترازی‌های مختلف در حوزه‌های گوناگون، قیمت‌گذاری دستوری، ناترازی‌های شدید در حوزه انرژی، بحران‌های ارزی و ... منجر شد تا صنایع بورسی وضعیت مطلوبی نداشته باشند.
کارنامه مردودی 33ماهه عشقی در بورس
بررسی کارنامه مجید عشقی و حضور 33ماهه او در سازمان بورس نشان می‌دهد که ارزش بازار دلاری بورس تهران که در سال 1399 به‌طور میانگین 222 میلیارد دلار بود، طی سه سال، به 141 میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که در سال 1403 نیز ارزش بازار دلاری به‌طور میانگین 119 میلیارد دلار بوده است.
به اعتقاد کارشناسان بازار سهام، دخالت مستقیم دولت در بهای تمام‌شده شرکت‌ها، به‌خصوص هزینه انرژی و تثبیت دلار نیما، منجر به عقب ماندگی سود شرکت‌ها از رشد دلار شد که همین موضوع به کاهش حاشیه سود صنایع در سال1402 دامن زد.
ترکش‌های فرمول نرخ خوراک بر پیکر صنایع بورسی
طی سال 1402 با وجود آنکه تصور می‌شد بر اساس فرمول نرخ خوراک حدود پنج هزار تومان بر اساس هر مترمکعب تعیین شود، اما متاسفانه نرخ خوراک طی مصوباتی به هفت هزار تومان رسید. بعدها با اصلاح فرمول و جو نااطمینانی که در بورس تهران ایجاد شد، این نرخ به حوالی شش هزار تومان اصلاح شد. پس از آن دوباره صورتحساب جدید در زمستان نرخ جدیدی را برای سال مالی 1402 تعیین کرد که بالاتر از فرمول تعیین‌شده بود و اوضاع اسفناکی را در صورت‌های مالی انتشاریافته، به ثبت رساند.
کاهش 30درصدی سود دلاری شرکت‌ها در سال 1402
با انتشار صورت‌های مالی شرکت‌ها در سال 1402، کارنامه صنایع طی این سه سال برای فعالان شفاف شد. سود خالص 382 نماد تولیدی بورسی که صورت‌های مالی 1402 خود را به تازگی بر روی سامانه کدال بارگزاری کرده‌اند، به 569 همت رسیده است. این میزان از سود نسبت به سال 1401 کاهش جزئی داشته است. این در حالی است که رشد 41درصدی دلار موثر بر شرکت‌ها یا دلار نیما به‌طور متوسط طی یک سال اخیر، این انتظار را ایجاد کرد که شرکت‌ها حداقل به اندازه رشد دلار سود خود را رشد دهند. سود دلاری شرکت‌ها، با کاهش 30درصدی نسبت به سال 1401 همراه شد
