روایت رسانه‌های خارجی از رفع تحریم‌ها در دولت چهاردهم/ پزشکیان توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را بازمی‌گرداند؟

به گزارش اکونگار به نقل از جماران، واکنش ها به پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات سراسری روز جمعه در ایران ادامه دارد. خبرگزاری فرانسه در گزارشی تحلیلی در این باره نوشت: شکست پزشکیان از سعید جلیلی محافظه‌کار که سبک مذاکراتی تو چندان در میان دیپلماتهای غربی مورد پسندنبود، برای دولت‌های اروپایی که به دنبال ادامه گفت‌وگو درباره پرونده هسته ای ایران و رفع تحریم ها هستند، اتفاقی خوشحال کننده است.

مسعود پزشکیان توسط حسن روحانی، رئیس جمهور سابق، حمایت می شد که در زمان ریاست جمهوری خود برای فرونشاندن بحران هسته ای با غرب تلاش بسیار کرد. پزشکیان همچنین در تیم مبارزات انتخاباتی خود محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه سابق را که در گذشته به شدت با مقامات اروپایی بر سر پرونده هسته ای کار کرده بود، در اختیار دارد. اما حتی پس از روی کار آمدن، پزشکیان به هیچ وجه چهره شماره یک ایران در سیاست خارجی یا مسائل هسته ای نخواهد بود، و مرجع عالی این امور رهبر ایران است.

کاهش انتظارات تورمی در دولت چهاردهم/ وضعیت نرخ ارز در دولت مسعود پزشکیان چگونه خواهد بود؟

پزشکیان 69 ساله در جریان تبلیغات انتخاباتی که پس از مرگ(شهادت) ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در سانحه هلیکوپتر آغاز شد، از ایده ایران بازتر در برابر غرب حمایت کرده بود. او همچنین خواستار «روابط سازنده» با واشنگتن و اروپایی‌ها برای «خروج ایران از انزوا» شده بود.

تیری کوویل، متخصص ایران در مؤسسه روابط بین‌الملل و استراتژیک (IRIS) گفت: او نشان داد که با سعید جلیلی محافظه‌کار بسیار متفاوت است.

توافق هسته ای ایران در سال 2015 موسوم به برجام که با آمریکا، چین، روسیه، فرانسه، آلمان و بریتانیا منعقد شد، قرار بود در ازای لغو تحریم های بین المللی، فعالیت های هسته ای ایران را تنظیم کند.اما از زمان خروج یکجانبه آمریکا از توافق در سال 2018 به دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق جمهوری خواه، جمهوری اسلامی ایران به تدریج خود را از قید و بند تعهدات رها کرده است.تهران هرگونه حرکت در مسیر تولید سلاح هسته ای را رد می کند اما برنامه اش همچنان در حال رشد است.بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را تا 60 درصد، نزدیک به 90 درصد مورد نیاز برای ساخت بمب و انباشت چنین ذخایر زیادی غنی‌سازی می‌کند. دیپلمات‌های غربی که با خبرگزاری فرانسه صحبت کردند، گفتند که پیروزی سعید جلیلی هرگونه تلاش برای تعامل با تهران را فلج می کرد. آنها  او را یک «تندرو» توصیف کردند که «سخنان ایدئولوژیک» را در جریان مذاکرات مطرح کرده و به زبان ساده  انعطاف‌ناپذیر بود.

علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران گفت: بازگرداندن توافق هسته‌ای 2015 دیگر یک گزینه واقعی نیست، زیرا واقعیت‌های میدانی اساساً تغییر کرده‌اند.  برنامه هسته‌ای ایران اکنون بسیار پیشرفته است، تحریم‌ها تثبیت شده، اعتماد در پایین‌ترین حد خود قرار دارد و قدرت‌های جهانی دیگر یک رویکرد واحد در قبال این پرونده ندارند. اما رویکرد غیر منعطف و ایدئولوژیک» جلیلی ایران و غرب را در مسیر برخورد قرار می  داد.

او گفت که با یک تیم دیپلماتیک مجرب زیر نظر پزشکیان، یک سری از توافقات موردی که به جلوگیری از یک بحران کمک می کند ممکن است، حتی اگر راه حل پایدار همچنان دور از دسترس باشد.

انتخاب پزشکیان در مقطع حساسی برای ایران رقم خورده است. پس از حمله حماس به اسرائیل در 7 اکتبر و جنگ متعاقب آن در غزه، تنش ها بین اسرائیل و ایران به بالاترین حد خود در سال های اخیر رسیده است. چندین دولت غربی نگران هستند که اکنون جنگ جدیدی بین حزب الله تحت حمایت ایران و اسرائیل در لبنان آغاز شود.در همین حال، اسرائیل، که برخی ناظران معتقدند در سال‌های اخیر عملیات خرابکاری در داخل ایران را افزایش داده است، هرگز احتمال اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران را رد نکرده است.

اگر ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در برابر دموکرات‌ها در سال جاری پیروز شود، می‌تواند باعث دلگرمی بیشتری برای اسرائیل شود. جمهوری اسلامی به خوبی آگاه است که هر گونه کاهش تحریم ها ابتدا باید با واشنگتن مذاکره شود. بنابراین، اینکه دموکرات ها در قدرت باقی بمانند یا نه، یک قطعه کلیدی از پازل است.

در مورد اروپایی‌ها، که همگی از انتخاباتی بیرون می‌آیند که چشم‌انداز سیاسی آنها را تغییر داده است، فضای محدودی برای مانور در پرونده ایران وجود دارد. برخی از کارشناسان معتقدند کهآنها با پذیرش تحریم های آمریکا علیه تهران تا حدودی خود را از بازی خارج کرده اند.