زنگ خطر نابرابری جنسیتی در جهان / آمارها چه می‌گویند؟
نشریه ساینس در پایان سال ۲۰۲۳ گزارشی را منتشر کرد که به موضوع نقش شکاف جنسیتی بر روی توسعه اقتصادی می‌پردازد.مهمترین داده‌های این گزارش بر پایه اطلاعات بانک جهانی است.
به گزارش اکونگار به نقل از نشریه ساینس، این نشریه گزارشی با عنوان شکاف جنسیتی تا کی ادامه دارد به تحلیل این موضوع و نقش آن روی توسعه اقتصادی کشورها پرداخته است. به گفته محققان این پروژه بیشترین داده‌ها بر اساس اطلاعات بانک جهانی بوده و از اطلاعات بخش خصوصی هم کمک گرفته شده است.
شکاف‌های جنسیتی هرگز از بین نمی‌رود؟
معمولاً انتظار می‌رود شکاف‌های جنسیتی جهانی به تدریج در طول یک مسیر قطعی در طول زمان بسته شود. این مقاله از زنجیره‌های مارکوف مانند Quah (1993) برای شبیه‌سازی مسیر پویای آینده توزیع جهانی شکاف‌های مشارکت نیروی کار بر اساس داده‌های کشورهای جهان در 30 سال گذشته استفاده می‌کند. شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد که شکاف‌های جنسیتی جهانی هرگز از بین نخواهد رفت. سهم بزرگی از کشورها در درازمدت دارای شکاف‌های افزایش‌یافته‌ای خواهند بود که دلیل آن پتانسیل افزایش شکاف‌های فردی در داده‌ها است. در غیاب اقدامات سیاستی بهبود یافته و تقویت شده، اتلاف مشاهده شده و تخصیص نادرست مهارت‌ها و استعدادهای زنان ممکن است به طور نامحدود ادامه یابد.
وضعیت نگران کننده نابرابری جنسیتی در جهان
مطالعات و گزارش‌های اخیر وضعیت نگران کننده نابرابری جنسیتی در سراسر جهان را نشان می‌دهد. دبیرکل سازمان ملل متحد به همراه زنان سازمان ملل خاطرنشان کرد که دستیابی به برابری جنسیتی می‌تواند تا 300 سال طول بکشد. به طور مشابه، گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال 2023 نشان می‌دهد، از بین بردن شکاف‌های جنسیتی 169سال زمان می‌برد، در حالی که بانک جهانی یک محدوده زمانی 50 ساله را برای برابری حقوق قانونی تخمین می‌زند.
بر اساس داده‌های بانک جهانی موضوع شکاف جنسیتی یک روند خطی را طی می‌کند و شکاف جهانی در 55 سال به زیر پنج درصد کاهش می‌یابد در حالی که طبق روند لگاریتم خطی در 125 سال کاهش می‌یابد.
رویکرد مورد استفاده در اینجا با در نظر گرفتن تنوع زیاد و ناهمگونی شکاف‌های کشورهای جهان از روندهای قطعی فاصله می‌گیرد و نتایج بسیار متفاوتی به دست می‌آید. رویکرد Quah (1993)، که توزیع بلندمدت سرانه داخلی تولید جهانی را مورد مطالعه قرار می‌دهد، است. این رویکرد مبتنی بر زنجیره‌های مارکوف حالت گسسته دارد؛ بنابراین دارای دینامیک انعطاف‌پذیر و توزیع‌های ثابت بلندمدت است.
راه‌های کاهش شکاف جنسیتی در دراز مدت
برخلاف مدل‌های رشد نئوکلاسیک تثبیت‌شده‌ای که تفاوت‌های بین کشوری در تولید را در طول زمان پیش‌بینی می‌کنند، نظریه‌هایی که پویایی بلندمدت توزیع شکاف جنسیتی را تشریح می‌کنند، کمتر توسعه یافته‌اند. به عنوان مثال، بر اساس مدل‌های کمی اصلی، مشارکت زنان به مواردی مانند ایجاد تعادل میان کار و زندگی و حقوق دریافتی آنها بستگی دارد. در چنین شرایطی، رشد اقتصادی ویا افزایش تحصیلات زنان می‌تواند حقوق آنها را افزایش دهد و به طور بالقوه شکاف جنسیتی را در درازمدت کاهش دهد. با این حال، دو موضوع مطرح می شود. اول، نیاز به درون‌زایی صریح هزینه‌های خانه‌داری که به طور متفاوت بر روابط بین مردان و زنان تأثیر می‌گذارد. دوم، درون‌زایی سایر موانع مانند چارچوب‌های قانونی، هنجارهای اجتماعی، و شوک‌های کلان (مثلاً کووید-19) که به نوسانات شکاف جنسیتی کمک می‌کنند. هر دوی این عناصر به طور بالقوه رفتار بلندمدت شکاف جنسیتی را ترسیم می‌کنند.
وضعیت آماری شکاف جنسیتی در کشورهای توسعه یافته
بررسی‌ها نشان می‌دهد که از سال 1991 تا 2021، تنها 7 کشور از 24 کشور دارای کمترین شکاف جنسیتی به سمت توسعه حرکت کرده‌اند، درحالی که 27 کشور از 153 کشور دارای شکاف جنسیتی بالا فقط توانسته‌اند عمق این شکاف‌ها را کمتر کنند.
اثر متقابل توسعه با شکاف‌های جنسیتی
برای تشخیص تأثیر توسعه بر پویایی شکاف جنسیتی، از تجزیه و تحلیل شکاف‌های جنسیتی و ارزیابی مشترک درآمد و تبعیض میان زنان و مردان استفاده می‌شود. برخی تحقیقات مانند پژوهش‌های کلودیا گلدین برنده نوبل 2023 روی برابری جنسیتی برای رسیدن به توسعه اقتصادی تاکید می‌کند. در تحقیقات گلدین آمده است که کشورهای کم درآمد به دلیل ضرورت شکاف‌های جنسیتی دارند. کشورهای با درآمد متوسط شاهد افزایش شکاف جنسیتی هستند. و کشورهای پردرآمد دچار کاهش شکاف می‌شوند.
شکاف جنسیتی در تمام مناطق و دسته‌های درآمدی صندوق بین‌المللی پول وجود دارد
نتایج تحقیقات چندین تیم جهانی از سال 1991 تا 2021 نشان می‌دهد که ممکن است شکاف جنسیتی هیچ وقت بسته نشود. روند پر کردن این شکاف‌ها کند است و تقریباً 359 سال طول می‌کشد. به همن دلیل اقدامات سیاستی قوی‌تر برای توانمندسازی اقتصادی زنان و حفظ آن ضروری است. دوره‌های افزایش شکاف منحصر به بازارهای نوظهور نیست؛ آنها به طور کاملاً مساوی در سراسر مناطق و دسته‌های درآمدی صندوق بین المللی پول وجود دارند.
