انتقاد شدید از مزد و حق مسکن منطقهای / دولت اقدامی برای تحکیم پایههای حقوق کارگران نمیکند
رئیس سابق کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران گفت: بحث حق مسکن منطقهای اجرایی نیست، چراکه کشور زیرساختهای مناسبی برای دستمزد ندارد. در سالهای گذشته، اقدام خاصی برای تحکیم پایههای حقوق و دستمزد کارگران انجام نشده است.
به گزارش اکونگار، دوشنبه هفته گذشته اولین جلسه کمیته مزد با حضور نمایندگان سه جانبه برگزار شد. موضوع مزد منطقهای یکی از محورهای اصلی این نشست بود که مورد انتقاد بسیاری از فعالان حوزه کارگری است. دولت در تلاش است تا بر اساس قانون کار مزد و حق مسکن منطقهای را برای سال 1403 اجرایی کند و نمایندگان کارگری و فعالان این صنف به صورت جدی با آن مخالفت میکنند.
مزد منطقهای دستاوری جز ناامیدی ندارد
در حالی پیشنهاد وزارت اقتصاد مبنی بر دستمزد منطقهای در جلسه روز دوشنبه 25 دیماه کمیته مزد ۱۴۰۳ کارگران مطرح شد که با مخالفت قاطع نمایندگان کارگران و سازمان تامین اجتماعی مواجه شد.یک روز پس از برگزاری جلسه شورای عالی کار در وزارت اقتصاد، دبیر کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران با تاکید بر اینکه دستمزد باید به صورت ملی تعیین شود گفت: مزد منطقهای یا مزد توافقی دستاوردی جز ناامیدی و خستگی نیروی کار، ایجاد مشکل در صنعت و تولید کشور همچنین مهاجرت نیروی کار و مواجه کردن آنها به چالشهای بسیار نخواهد داشت.
تله مزد منطقهای برای کارگران / حداقل دستمرد فعلی، قانون بردهداری است
آسیب تورم به پیکر کارگر و کارفرما
دولت معتقد است که افزایش شدید دستمزد کارگران منجر به بالا رفتن هزینههای تولید میشود، نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار راهکار حل مشکل حقوق کارگران را کنترل تورم عنوان کرد.اصفر آهنیها درباره رابطه بین دستمزد و تورم در سال آینده اظهار کرد: تورم سالهاست در اقتصاد وجود دارد و کارگر و کارفرما از آن آسیب میبینند و نمونههایی از این دست زیاد است.
روایت سخنگوی دولت از نحوه افزایش دستمزد کارگران
درحالی که دولت باید در آذرماه جلسات شورای عالی کار را برای تعیین دستمزد کارگران برگزار میکرد، نحوه همچنان حقوق و دستمزد کارگران در هالهای از ابهام است، هفته گذشته، سخنگوی دولت در پاسخ به اینکه نحوه افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۳ چگونه است، گفت: درخواست دولت افزایش به صورت میانگین است تا حقوقهای پایین درصد بیشتری افزایش حقوق داشته باشند. دلیلی ندارد کسی که ۵۰ میلیون حقوق میگیرد ۲۰ درصد افزایش حقوق داشته باشد و کسی که حقوق پایین میگیرد هم همین مقدار.
آیتم های دستمزد مثل زنجیر بهم متصل است
به گزارش تسنیم ناصر چمنی، رئیس سابق کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران درباره منطقهای شدن حق مسکن کارگران گفت: در جایی که قانون اجرا نشود، صحبت از عدالت بیهوده است. قانون باید تضمینکننده عدالتاجتماعی در جامعه باشد، متاسفانه ناعدالتی اتفاقی است که جامعه کارگری با آن دستوپنجه نرم میکند و اقشار کمدرآمد از آن ضربه میخورند. زمانی که در کشور ما قانون کار بهدرستی اجرا نمیشود، اجرای عدالت نیز با چالش همراه خواهد بود. صحبتهایی که پیرامون موضوع مزد منطقهای بیان میشود، از آن دست قوانینی است که برای فرار از قانون مطرح میشود. چند سالی است که تفکراتی بهوجود آمده که بهشدت سمتوسوی سرمایهداری را دنبال میکند.
وی بیان کرد: در کشور ما انقلابی برمبنای اسلام و عدالت شکل گرفت. قانون کار نیز در این راستا تصویب شد که مجری عدالت باشد تا کارگران و اقشار کمدرآمد بتوانند به حق خود برسند. از سال 69که قانون کار تصویب شد، تبصره و آییننامههای زیادی سر راه این قانون بهوجود آمد تا عدهای سرمایهدار از این قوانین سوءاستفاده کنند. چنین اتفاقهایی باعث شد تا روز به روز قشر کارگر با مشکلات بیشتری مواجه شود و معیشت این افراد بیش از پیش بهخطر بیفتد.
ما قانون کار در کشور داریم و در ماده 41این قانون، دستمزد و تمام ضوابط و مقررات مرتبط با آن مشخص شده است. طبق این قانون و باتوجه به آمار تورم کشور، باید حداقل دریافتی کارگران بهقدری باشد که بتوانند یک ماه را بدون مشکل مالی به آخر برسانند.
قانون کار زیر پا گذاشته میشود
وی افزود: طبق قانون جهانی کار، آییننامههایی داریم که مشخص میکند پرداختیهای کارگران باید تابع چه شرایطی باشد. در این آییننامه بهصراحت در رابطه با بحث پوشاک، آموزش، رفاه، امنیت، بهداشت، کالری روزانه مصرفی و بهویژه مسکن صحبت شده است که باید حقوق و دستمزد کارگران برمبنای این آیتمها مشخص شود. متاسفانه در جامعه ما نهادهایی که باید مجری قوانین کار باشند، به این موضوع توجه نمیکنند و مواقعی که در شورایعالی کار حضور پیدا میکنند، بهصراحت قانون کار را زیر پا میگذارند و شرایط پرداخت حقوق و دستمزد را مخدوش میکنند.
وی با بیان اینکه درحالحاضر حدود 5سال است که بحث مزد منطقهای مطرح میشود و بارها صحبت از آن بهمیان آمده است؛ اظهارداشت: چنین موضوعاتی اذهان جامعه را که باید بهدنبال حقوق و دستمزد واقعی کارگران باشد، منحرف میکند. البته در سالهای قبل مزد منطقهای مطرح شد اما پیگیری نشد. از اینرو صحبتهایی که درباره مزد منطقهای یا حق مسکن منطقهای بیان میشود، باید در سالهای قبل پایهریزی میشد نه اینکه یکباره رها و امسال دوباره مطرح شود.
تعبیر درستی از حق مسکن کارگران وجود ندارد
چمنی معتقد است که دستمزد کارگران باید با نگاه بهتری دنبال شود. متاسفانه سال قبل شاهد این بودیم که باتوجه به تورم 46درصدی، تنها 27درصد به حقوق کارگران اضافه شد و به این ترتیب در کشور ما تعبیر درستی از حق مسکن کارگران وجود ندارد. بحث حق مسکن منطقهای اجرایی نیست، چراکه کشور زیرساختهای مناسبی برای دستمزد ندارد. در سالهای گذشته، اقدام خاصی برای تحکیم پایههای حقوق و دستمزد کارگران انجام نشده است. زمانی که از کارگران صحبت میکنیم، منظورمان قشر بزرگ و وسیعی از شهروندان است که بیش از 50درصد جامعه را تشکیل میدهند.
شرایط بازار مسکن وخیم است
چمنی عنوان کرد: اکنون دریافتی کارگران بسیار کمتر از مبلغی است که این قشر برای تامین مایحتاج خود نیاز دارند. زمانی که کارگران، دریافتی کمتری نسبت به هزینهها دارند، صحبت از موضوعی مثل حق مسکن منطقهای بیهوده است.
این کارشناس تصریح کرد: در حالحاضر، بازار مسکن بهحدی نابسامان است که هزینه اجاره ارزانترین خانه کمتر از 2یا 3میلیون تومان نیست. حال با این وضعیت، منطقهای کردن حق مسکن کارگران باعث حل چالش یا برطرف کردن مشکل خاصی نمیشود. حداقل کاری که دولت میتواند انجام دهد، این است که برمبنای کمترین مقدار اجاره مسکن در ارزانترین محله کشور، حق مسکن کارگران را تعیین کند. نباید بر مسائل بیهودهای مثل حق مسکن منطقهای تمرکز کرد. مگر هر ساله به حق مسکن کارگران چقدر اضافه شده است که اکنون به فکر منطقهای کردن آن هستند؟
چمنی گفت: مزد و حق مسکن منطقهای همانطور که قبلتر اشاره شد، موضوعی است که توسط یکسری سرمایهدار و با هدف سوداگری مطرح میشود. چنین صحبتهایی عجیب بوده و عجیبتر از آن، استقبال دولت از این موضوعات است. بنده نهتنها با منطقهای کردن حق مسکن مخالف هستم؛ بلکه با منطقهای کردن تمام آیتمهایی که در حقوق کارگران نظیر حق عائلهمندی، خواربار، اولاد و... وجود دارد، مخالفم. آیتمهای حقوق و دستمزد همانند یک زنجیره به هم مرتبط هستند و ما نمیتوانیم یکی از آنها را جدا کنیم و تصمیمات خاصی برایش بگیریم. امید است برای سال جدید دولت نگاه ویژهای به حقوق و دستمزد کارگران داشته باشد تا شرایط آنان بهتر شود.