دو چالش مهم صادر کنندگان محصولات معدنی

به گزارش اکونگار به نقل از بازار، در حالی که فعالیت معادن کشور طی سال های اخیر روندی افزایشی داشته است و در این بین نیز فعالان حوزه با چالش هایی همچون عدم دسترسی درست به ماشین آلات روز دنیا مواجه هستند، بحث مشکلات صادرات محصولات معدنی نیز در این میان مطرح است. به طوری که کامران وکیل نائب رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادر کنندگان محصولات معدنی ایران معتقد است در حوزه صادرات این محصولات غالبا تحریم های داخلی و خارجی اصلی ترین چالش ها محسوب می شود.

در راستای بررسی آنچه این روزها در حوزه صادرات محصولات معدنی کشور می گذرد بازار گفتگویی با کامران وکیل نائب رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادر کنندگان محصولات معدنی ایران انجام داده است که در ادامه می خوانید.

*بحث تحریم ها چقدر در حوزه صادرات محصولات معدنی اثر گذار است؟

در بخش صادرات دو مشکل داریم؛ تحریم خارجی و داخلی که تحریم خارجی بوده و جدید نیست. ضمن اینکه تحریم داخلی الزام صادر کننده ها به برگرداندن ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما و فروش به قیمت دستوری عمده معضلات صادر کنندگان معدنی و صنایع زیر مجموعه شان است که حاشیه سود را بسیار کاهش می دهد.

بحث بر این نیست که صادر کنندگان ارز را برنگردانند چون صادر کننده که نهایتا ۵ تا ۱۰ درصد روی محصول خود سود می برد لذا مجبور است ارز را برگرداند که بتواند دوباره فعالیت تولید خود را انجام بدهد. اما اینکه برگردد و با قیمتی که بانک مرکزی به صورت دلخواه ابلاغ و تعیین می کند به بانک بدهد مشکل ساز است.

مساله اینجا است که ما از ابتدای سال تا به الان ۴۰ درصد تورم داشته ایم چطور ممکن است که در این تورم شما محصول تان را همچنان با دلار ۳۷-۳۸ هزار تومان بفروشید که از سال قبل ثابت است؟ سوال اینجا است که این ۴۰ درصد تورم کجا باید جبران شود؟ این متاسفانه یکی از مشکلاتی است که خیلی از فعالیت های صادراتی را به خصوص در یکسری محصولات کم بازده مثل محصولات معدنی مشکل می سازد. در واقع محصولات معدنی عموما محصولاتی هستند که حاشیه سود ۲۰، ۳۰ یا ۴۰ درصد ندارد چون این محصولات در دنیا رقیب دارند و ایران که تنها تولید کننده مس یا ورق فولاد و آهن و غیره نیست. در نتیجه با یک قیمت مشخصی در بازارها عرضه می شود و لذا حاشیه سود این ها پایین است. وقتی در طول یک سال طبق آمار بانک مرکزی ۴۰ درصد تورم داریم چطور می توان با قیمت ثابت محصول فروخت؟ آیا محصول معدنی ۵۰ درصد سود داشته که ۴۰ درصد در تورم بماند و مابقی آن بماند؟ به طور خلاصه ثابت بودن درآمد و افزایش ۴۰ درصدی تورم جامعه در سال اصلی ترین چالش ها است.

*در حال حاضر اصلی ترین بازارهای صادراتی برای محصولات معدنی کدام است و آیا بازارسازی جدیدی شده است؟

بازارهای صادراتی ما در این بخش مشخص نیست چون این محصولات به کشورهای واسط مثل عمان و امارات می رود و از آنجا صادرات مجدد انجام می شود و به جاهایی همچون بلژیک می رود. در نتیجه هیچ گاه بازار نهایی محصولاتی مثل مقاطع فلزی، فلزات مس و سرب و روی را نمی شود مشخص کرد.

*با توجه به مشکلاتی که در حوزه صادرات دارید کاهش صادراتی چقدر بوده یا در سال های آینده چقدر خواهد بود؟

کاهش صادرات به آن صورت نداشته ایم که قابل توجه باشد و کاهش صادراتی اگر قرار باشد رخ بدهد در سال های آتی با این روند اتفاق خواهد افتاد. اگر آمارهای صادراتی را استخراج کنید مشخص است اگرچه آمارهای گمرک هم واقعی نیست چون صادر کننده هایی که باید ارز خود را برگرداند گاها کم اظهاری می کنند یا از مبادی غیر رسمی صادرات می کنند. به خصوص اینکه در مورد برخی محصولات واقعا این کارها اجتناب ناپذیر است یعنی اگر قرار باشد با همان نرخ واقعی و وزن واقعی صادر کرد و دلاری که قیمت واقعی در بازار ۷۰ هزار تومان است و به صورت دستوری ۳۰ هزار تومان بگیرید صرفه ندارد، لذا از مبادی دیگری همچون پیله وری و بازارچه های مرزی خارج می شود.

*قیمت محصولات معدنی در بازارهای جهانی چگونه است و آیا محصولی داریم که در بازارهای جهانی مزیت رقابتی خاصی داشته باشد؟

همانطور که می دانید در این حوزه قیمت ها همه جهانی است بر فرض مس را از هر کشوری خریداری کنید یک قیمت مشخص دارد. در نتیجه محصولات معدنی به نحوی نیست که بگوییم در بازارهای جهانی مزیت رقابتی خاصی داشته باشد چون بسیاری کشورها تولید کننده این محصولات هستند.

به عنوان مثال طی سال های اخیر قیمت مس در بازارهای جهانی بین ۴ تا ۹ هزار دلار به ازای هر تن نوسان قیمت داشته است. الان قیمت متوسط است و حدود ۷ هزار دلار است و لذا نه چندان بالا است و نه چندان پایین است. ضمن اینکه نوسان قیمت مس نیز به مصرف و تولید بستگی دارد و در واقع مانند سایر کالاها عرضه و تقاضا است که قیمت ها را تعیین می کند.