رکود و گرانی تابستانی بازار مسکن / متهم جدید روی صندلی اتهام نشانده شد
بازار مسکن در تابستان ۱۴۰۲ فراز و فرودهای عجیبی را تجربه کرد، از پیشنهاد ساخت مسکن‌های ۲۵متری تا متهم شمردن پلتفرم‌های آنلاین در زمینه گرانی مسکن مهمترین اتفاقات این بازار بود.
به گزارش اکونگار، بازار مسکن در تابستان 1402 فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرد. درحالی که بانک مرکزی و مرکز آمار از ارایه جدیدترین آمار و ارقام حوزه مسکن طفره می‌رفتند تورم مسکن همچنان به راه خود ادامه می‌داد. دولت برای مدیریت آشفته بازا مسکن در تابستان پلتفرم‌های آنلاین را مقصر اصلی گرانی مسکن دانست و اقدام به جلوگیری از فعالیت آنها کرد.
بازار مسکن در آغاز تابستان؛ تداوم تورم
بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران در تیر ماه ١٤٠٢ ، تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور، ٣٩,٤ درصد بوده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین، ٣٩.٤ درصد بیشتر از تیر ماه ١٤٠١، برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند.
نرخ تورم سالانه کشور در تیرماه ١٤٠٢، برابر ٤٧,٥ درصد است که دامنه تغییرات آن برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ٤٧.١ درصد برای دهک‌های نهم و دهم تا ٥٠.٢ درصد برای دهک اول است. بر این اساس فاصله تورمی دهک‌ها در این ماه به ٣.١ واحد درصد رسید که نسبت به ماه قبل (٥.٢ واحد درصد) ٢.١ واحد درصد کاهش داشت.
بازار مسکن در نیمه تابستان؛ افزایش ادامه‌دار اجاره‌بها و رکود بازار مسکن
بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران در مردادماه ۱۴۰۲ تورم نقطه به نقطه معادل ۳۹.۸ درصد بوده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ۳۹.۸ درصد بیشتر از مرداد ماه سال گذشته برای خرید مجموعه کالاها و خدمات یکسان هزینه کرده‌اند.
مسکن دومین کالای غیرخوراکی است که طی بازه مردادماه ۱۴۰۲ بیشترین تورم را تجربه کرد. تورم ماهانه این نیاز اساسی ۳.۳ درصد و تورم نقطه به نقطه آن نیز ۳۸.۵ درصد ثبت شده است. تورم سالانه مسکن نیز در مردادماه به ۳۶.۶ رسید.
رشد تورم ماهانه در بازار اجاره نیز همسو با بازار مسکن ۳.۳ درصد ثبت شده است. همچنین تورم سالانه این بازار تا ۳۶.۵ درصد رشد کرده و تورم نقطه به نقطه آن ۳۸.۴ درصد برآورد شده است.
مرکز آمار ایران طی گزارشی که جزئیات آن ذکر شد تورم بازار مسکن و اجاره را کمتر از ۴۰ درصد اعلام کرده است. این در حالیست که مردم به ویژه از ابتدای امسال افزایش قیمت سنگینی را تجربه کرده‌اند.
تعداد بسیاری از مستاجران پس از سررسید قرارداد خود از تمدید آن ناتوان شدند و به اجبار به مناطق پایین‌تر، خانه‌ای با امکانات کمتر و حاشیه شهر رانده شده‌اند.
همچنین با وجود اینکه دولت سیزدهم کاهش قیمت نسبی مسکن را در ماه‌های گذشته از دستاوردهای خود می‌داند مشاوران املاک می‌گویند دیگر به ندرت خریداری برای املاک پیدا می‌شود و بازار در رکود فرو رفته است.
بازار مسکن در انتهای تابستان؛ مقصر جدید پیدا شد
پس از مدت‌ها کش و قوس فراوان بر سر مقصر اصلی گرانی و بی‌قانونی بازار مسکن و بعد از آنکه دولت مشاوران املاک را عامل اصلی افزایش قیمت در بازار مسکن و اجاره اعلام کرده بود در شهریور ماه متهم جدیدی برای توجیه تورم مسکن پیدا شد و آن هم سکوهای آنلاین فروش و اجاره مسکن بودند.
در پی این اتفاق رئیس جمهور خواستار ساماندهی سکوهای انتشار آگهی و جلوگیری از قیمت‌سازی این پلتفرم‌های آنلاین از سوی دیگر وزیر اقتصاد هم پیشنهاد در نظر گرفتن جرایم پلکانی و در نهایت لغو مجوز سکوهای متخلف را مطرح کرد. پس از آن هم در اقدامی باورنکردنی وزارت صمت در این حرکت یکپارچه به این مسیر پیوست و خواستار تعلیق فعالیت دیوار و شیپور شد.
گفتنی است این اتفاق در صورتی افتاد که براساس تاییدیه‌ای که از سوی نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران صادر شده و مستند به بند (ب) ماده (1) آیین‌نامه جمع‌آوری و استنادپذیری ادله الکترونیکی، پلتفرم‌هایی نظیر دیوار، به‌عنوان ارائهدهنده خدمات میزبانی تعریف می‌شوند؛ باید توجه داشت که بر اساس قوانین (اصل ۲۵ قانون اساسی)، ارائهدهنده خدمات میزبانی به هیچ عنوان در انتشار اطلاعات مداخله ندارد و اعمال انجام‌شده توسط کاربران مطابق نص صریح مقررات، منتسب به خود ایشان خواهد بود.
رضا الفت نسب، دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی به این جریان واکنش نشان داد و گفت: در سال‌های گذشته تلاش می‌شد اگر نهادی مشکلی با کسب و کارهای آنلاین دارد وزارت صمت این وسط پادرمیانی و حل و فصل کند نه آنکه بر مشکلات دامن بزند. دو سال است که انتخابات اتحادیه برگزار نشده است؛ در واقع اتحادیه کسب و کارهای مجازی تبدیل به بله قربان گو وزارت صمت شده است.
راهکار آخر؛ مسکن 25 متری!
چندی پیش طرح ساخت خانه های 25 متری از سوی یکی از مسئولان وزارت راه و شهرسازی مطرح شد و سر و صدای زیادی به پا کرد. این طرح ابتدا از سوی وزارت راه و شهرسازی تکذیب وباری دیگر از سوی اتحادیه تعاونی‌های عمرانی مطرح شد.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران در حاشیه جلسه هیات دولت در گفت‌وگو با خبرنگاران درباره شایعه ساخت مسکن 25 متری در تهران گفت: ماهم شنیدیم و این ایده است که مطرح کردند و به نظر چیز خوبی نیست. آنچه ما دنبال می‌کنیم این است که از طریق صنعتی‌سازی و سرعت بخشیدن به ساخت و سازها به دنبال فراهم کردن خانه‌هایی هستیم که شایسته مردم تهران باشد.
وزیر راه و شهرسازی هم با بیان اینکه واحد‌های ۲۵ متری برای مسکن استیجاری مناسب نیست بیان کرد: مسکن ۲۵ متری اصلا در دستور کار ما نبوده و نیست. مسکن ۲۵ متری در بازار نیاز‌های مردم را پاسخ نمی‌دهد. شاید متراژ کوچک برای سوییت‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی مناسب باشد، اما عرضه مسکن استیجاری را می‌توان با مدل نهضت ملی مسکن انجام داد.
