«تی تک» دردی از والدین نوزادان دوا نکرد/کاهش رغبت داروخانه ها به توزیع شیرخشک

سازمان غذا و دارو برای شناسایی مسیر تولید تا توزیع شیرخشک در راستای رفع کمبودها، تصمیم به ارائه شیرخشک از طریق سامانه تی تک گرفته که بجای درمان باعث مشکلات بیشتر والدین و بی رغبتی داروخانه ها شده است.

 هر چند از ابتدای سال جاری قفسه های شیرخشک در داروخانه ها روز به روز خالی تر و با محصولات نامرتبط دیگر پر می شود، سازمان غذا و دارو به جای تدبیر برای رفع مشکلات خانواده ها تصمیم به ارائه این محصول از طریق سامانه تی تک گرفت؛ تصمیمی که از ۲۰ مهرماه سال جاری اجرایی شد و به گفته کارشناسان و مردم به جای رفع مشکلات باعث تشدید چالش ها شده است.

محصولی که با طرح ملی جوانی جمعیت ارتباط مستقیمی دارد و این روزها بخاطر موضوعی که از سوی فعالان این صنعت به عنوان بی تدبیری متولیان وزارت بهداشت و به خصوص سازمان غذا و دارو مطرح می شود در تضاد است؛ چرا که شرکت های تولیدکننده شیرخشک داخلی که تاکنون تمام نیاز کشور را تامین می کردند و حتی ظرفیت صادرات هم داشتند با عدم تخصیص به موقع منابع ارزی برای تامین مواد اولیه و تولید دچار مشکل شده اند و سازمان غذا و دارو به جای رفع مساله اصلی، اقدام به ایجاد دغدغه ای جدید برای خانواده ها کرده است.

اقدامی که سازمان غذا و دارو باید انجام می داد نیز همان تخصیص منابع ارزی برای ادامه تولید تولیدکنندگان داخلی است، منابعی که به گفته یک فعال صنعت شیرخشک از دی ماه سال گذشته تخصیص نیافته و باعث شده بعضی از شرکت ها با بدهی حدود ۳۰ میلیون دلاری تولید را در شرایط دشوار ادامه دهند.

با این حال سازمان غذا و دارو به جای تسریع در تامین منابع ارزی به تولید، تصمیم به واردات دو فوریتی از خارج از کشور گرفت، اقدامی که نه تنها شائبه برانگیز است بلکه به طور کامل مساله کمبود منابع ارزی برای تولید را رد می کند.

سرپوش تی تک بر کمبود شیرخشک؟

حسن کربکندی عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان در خصوص تاثیر تصمیم سازمان غذا و دارو در رفع کمبود شیرخشک در داروخانه ها  گفت: توزیع شیرخشک از طریق سامانه تی تک نه تنها با رفع کمبود شیرخشک کمک نکرده بلکه باعث افزایش مشکلات این حوزه نیز شده است.

وی افزود: به اعتقاد بنده عرضه شیرخشک از طریق سامانه تی تک یک پوشش برای مخفی شدن ضعف در این حوزه است. مساله ای که حتی تولیدکنندگان شیرخشک هم نسبت به آن انتقاد کرده اند و گفته اند ارز آن ها نیز تامین نشده و دولت هم تمایل دارد با چندین برابر هزینه نسبت به واردات شیرخشک اقدام کند.

کربکندی ادامه داد: از طرف دیگر تصمیم به ارائه شیر خشک از طریق سامانه تی تک و با ثبت کد ملی نوزاد باعث شده بسیاری از داروخانه ها حتی نتوانند شیرخشک به اتباع خارجی ارائه کنند؛ به طوری وقتی آن ها به ما مراجعه می کنند و می گویند فرزندمان گرسنه است شرمنده آن ها می شویم و نمی توانیم کاری کنیم.

کاهش رغبت داروخانه ها به توزیع شیرخشک

عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان تاکید کرد: نزدیک به یک ماه است که شیرخشک از طریق سامانه تی تک توزیع می شود و سازمان غذا و دارو برای رفع مشکل کمبود هیچ راه حل اساسی اعلام نکرده است. ضمن اینکه بر بار داروخانه ها و جبران هزینه آن ها افزوده است؛ چرا که برای ثبت کد ملی هر متقاضی وقت زیادی از داروخانه داران می گیرد.

این داروساز با اشاره به اینکه در مواقع شلوغی داروخانه مشکلات دو چندان می شود و نیاز به نیروی انسانی بیشتری است تصریح کرد: این تصمیم سازمان یک هزینه مضاعفی به داروخانه ها تحمیل کرده و حتی انجمن داروسازان نیز چندی پیش برای رفع چالش داروخانه داران درخواست مبلغ ناچیزی کرد که تاکنون بدون پاسخ مانده است.

کربکندی با اشاره به اینکه تحمیل هزینه مضاعف به داروخانه ها در شرایطی که خودشان دچار مشکلات مالی بسیاری در نتیجه تصمیم های سازمان غذا و دارو در حوزه دارویی و طرح دارویار هستند افزود: داروخانه ها خودشان به اندازه کافی زیر بدهی ناشی از عدم پرداخت به موقع از طرف سازمان های بیمه گر در حوزه دارویی هستند و ثبت شیرخشک در سامانه تی تک هم باعث شده خیلی از آن ها ترجیح دهند شیرخشک توزیع نکنند.

وی ادامه داد: حاشیه سود شیرخشک نسبت به دردسر و هزینه ای که به داروخانه تحمیل می کند خیلی کمتر است و به نظر می رسد ادامه این وضعیت بر کمبودهای حوزه شیرخشک بی افزاید.

احتمال حذف برخی از داروخانه از چرخه توزیع شیرخشک

شهرزاد شبانی داروساز نیز چندی پیش در صفحه کاری خود در فضای مجازی بیان داشت: متاسفانه به دلیل قاچاق بی رویه شیرخشک از ۲۰ مهرماه ۱۴۰۲ تمامی انواع شیرخشک باید در سامانه تی تک ثبت شود و به همین دلیل مراجعه کنندگان باید کد ملی و تاریخ تولید دقیق نوزاد خود را همراه داشته باشند.

وی با اعلام موضوع فوق افزود: لطفا والدین نوزدان به جای دعوا، شکایت و ناراحتی اطلاعات خواسته شده را همراه داشته باشند، در غیر این صورت امکان دریافت شیرخشک را ندارند.

این داروساز گفت: در حال حاضر محدودیتی برای تعداد شیرخشک دریافتی از سوی سازمان غذا و دارو اعلام نشده و با توجه به کمبود این محصول در بازار، به نظر می رسد مسئولان فقط قصد جمع آوری اطلاعات در مورد مقدار مصرف خانواده های دارای نوزاد دارند.

شبانی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است برخی از داروخانه ها از چرخه توزیع شیرخشک حذف شوند تاکید کرد: با ضرورت ثبت شیرخشک در سامانه تی تک، به طور حتم داروخانه هایی که سهمیه ویژه برای دریافت شیرخشک ندارند با کمبود مواجه خواهند شد.

ترس والدین از کمبود شیرخشک با تصمیم سازمان غذا و دارو

یک تولیدکننده شیرخشک که نخواست نامی از او درج شود درباره توزیع شیرخشک از طریق سامانه تی تک به بازار گفت: متاسفانه با راه اندازی سامانه تی تک نه تنها کمبود شیرخشک برطرف نشده بلکه می توان ادعا کرد وضعیت بدتر شده است.

وی افزود: الان زمان مناسبی برای توزیع شیرخشک از طریق سامانه تی تک نبود؛ چرا که دچار کمبود در بازار شده ایم و همین تصمیم باعث تشدید نگرانی مردم نسبت به تامین محصول شده است. از طرفی تولید داخلی نیز با نصف ظرفیت انجام می شود و بازار نیز کاملا ملتهب است.

این تولید کننده شیرخشک تاکید کرد: باید می گذاشتند بازار آرام شود و زمانی که کمبودی در بازار نیست نسبت توزیع شیرخشک از طریق سامانه اقدام می کردند که خانواده ها دچار آسیب نشوند. اکنون می بینیم همین ثبت کد ملی باعث شده خیلی ها نگران شوند و بگویند آیا قوطی بعدی مورد نیاز برای فرزندشان را می توانند تامین کنند یا نه؟

به گفته این تولیدکننده اکنون شیرخشک حتی در سوپرمارکت های عراق هم آزادانه ارائه می شود و نه تنها نیازی به کد ملی و مشکلات نیست بلکه کمبودی هم ندارند. از طرفی اکنون شمار قابل توجهی از اتباع خارجی در کشور حضور دارند که کد ملی ندارند و آن ها هم نمی توانند شیرخشک تامین کنند.

نوزدان تازه متولد شده بدون کد ملی شیرخشک ندارند

اتباعی که امروز یا دیروز به ایران نیامده اند که حتی سازمان غذا و دارو بخواهد موضوع کمبود در این حوزه را به گردن آن ها بندازد و عدم تامین شیرخشک برای آن ها نیز به مشکلی قابل توجه تبدیل شده است. از طرفی معضل پیش آمده فقط به اتباع خارجی محدود نمی شود و والدین نوزادان تازه متولد شده نیز تا زمان دریافت کد ملی نمی توانند شیرخشک فرزندانشان را تامین کنند.

بنابراین از آن جایی که برای دریافت شیرخشک نیاز به کد ملی نوزاد به همراه کد ملی پدر یا مادر است، به طور میانگین بین یک هفته تا چند ماه در کلانشهرها تا روستاها زمان می برد تا کد ملی نوزادان ثبت و تحویل والدین آن ها شود. بنابراین حتی نوزدان ایرانی هم در این مدت از شیرخشک محروم خواهند شد.

این تولیدکننده شیرخشک که نخواست نامی از او فاش شود تاکید کرد: توزیع شیرخشک از طریق سامانه تی تک باعث شده تعداد مراجعه به داروخانه ها و افزایش مشکلات آن ها در زمانی که صحبت از تعطیلی و ورشکستگی آن ها به میان آمده افزایش یابد چرا که شیرخشک نسخه دارویی نیست که با یک بار مراجعه نسبت به تامین آن اقدام شود. بنابراین نیاز به بارها مراجعه والدین دارد و همین موضوع باعث تحمیل بار مالی اضافه به آن ها می شود.

به گفته پدر یک نوزاد بیش از ۶ ماه، نوزاد او تا ۶ ماه اول به صورت هفتگی سه قوطی شیرخشک مصرف می کرده که با گذر از ۶ ماهگی و افزودن غذای کمکی به برنامه تغدیه ای فرزندش به تعداد قوطی های شیرخشک کمتری در هفته نیاز دارد اما همان هم یا نیست یا با افزایش قیمت مواجه شده است.

مادر یک نوزاد نیز به بازار گفت: از اواخر مهرماه با معضل کمبود شیرخشک ۶ ماه به بالا مواجه شده ام و در هیچ کجا و حتی داروخانه های اینترنتی هم نتوانسته ام محصول مورد نظر را دریافت کنم.

ارائه شیرخشک از طریق سامانه تی تک علاوه بر مشکلاتی که دارد معضل دیگری را هم برای خانواده ها ایجاد کرده و بعضی از آن ها در زمان مراجعه با قطعی اینترنت مواجه شده اند و نتوانسته اند محصول مورد نظر را حتی از داروخانه ای که آن را دارد تامین کنند. حالا تصور کنید این محصول قرار است توسط یک روستایی که محل زندگی او با داروخانه فاصله زیادی دارد تامین شود و چه چالش هایی فقط با یک تصمیم غیر کارشناسانی مسئولان سازمان غذا و دارو ایجاد شده است. محصولی که دسترسی و تسهیل تامین آن ارتباط مستقیمی با طرح مهم جوانی جمعیت دارد.