آسیب‌شناسی توقف توسعه در صنعت برق کشور

به گزارش اکونگار به نقل از بازار؛ علی نیکبخت، رییس هییت مدیره انجمن صنفی نیروگاه های کشور درباره چالش های شرکت های نگهداری و تعمیرات گفت: بیش از ۶۰ شرکت عضو سندیکا یکی از مهم ترین کارهای کشور را انجام می دهند و آن تولید برق پایدار و نگهداری از این برق به خصوص در نیروگاه های حرارتی کشور است. جدای از نگهداری و بهره برداری از نیروگاه های کشور، برخی از اعضا وظیفه ساخت قطعات و پشتیبانی از تولید را هم عهده دار هستند.

او معتقد است که فعالیت شرکت های توانمند در حوزه های ساخت، مهندسی، اجرایی، تعمیراتی و بهره برداری جز افتخارات کشور است.

نیکبخت با بیان اینکه در طول ۴۰ سال گذشته شعار خودکفایی به صورت واقعی در صنعت برق اجرایی شده است، افزود: به واسطه سیاست گذاری های درست بعد از جنگ شاهد بلوغ و بومی سازی خوبی در صنعت برق بودیم. این بلوغ در ابتدا در صنایع توزیع و انتقال اتفاق افتاد. بعد از آن با تولد مجموعه های بزرگی همچون مپنا و ترانسفور ماتورسازی وارد عرصه تولید در سایر بخش های این صنعت هم شدیم.

رییس هییت مدیره انجمن صنفی نیروگاه های کشور شرکت هایی همچون مپنا را بخشی از ثروت ملی همه ایرانی ها دانست و ادامه داد: طی سال های گذشته در کنار مجموعه های بزرگ، مجموعه های کوچک زیادی هم رشد کردند. این شرکت ها به عنوان شرکت های مهندسی و احداث این توان را دارند که خاستگاه های تولید و تامین برق را در حوزه های تجدید پذیر و حرارتی ایجاد کنند.

دچار انحراف در صنعت برق شدیم

این فعال صنعت برق با بیان اینکه سیاست کنترل قیمت در بخش برق، موجب ازدست‌رفتن جذابیت سرمایه‌گذاری در این بخش و در نهایت، کاهش جذابیت این بخش برای سرمایه‌گذار شده‌است، گفت: با وجود همه افتخارات موجود، به دلیل سیاست گذاری های اشتباه در مقوله قیمت گذاری دچار انحرافاتی در این صنعت شدیم. متاسفانه مشکلات از زمانی آغاز شد که تولید برق به بخش خصوصی واگذار شد اما توزیع نیروی برق به ‌صورت دولتی باقی ماند و همچنان شاهد دخالت های دولت و قیمت گذاری دستوری در این صنعت هستیم.

نیکبخت با بیان اینکه در طول یک دهه اخیر حداقل افزایش قیمت ها را را در بخش تولید شاهد بودیم، افزود: اصرار به ثابت نگه داشتن قیمت برق در شرایطی بود که افزایش ۵۰ برابری قیمت ارز و نرخ رشد بالای تورم شاهد بودیم. همین مساله باعث شد که نگهداری و تعمیرات نیروگاه ها از محل بودجه های حاصل از فروش برق، کار مشکلی باشد. این ایراد در اقتصاد برق اثر خود را روی نگهداشت درست و ارتقای ناوگان نیروگاهی کشور هم گذاشته است.

به گفته این فعال صنعت برق، نقدینگی که ماهانه به نیروگاه‌ها پرداخت می‌شود، حتی برای هزینه‌های جاری کافی نیست و همواره این دغدغه مالی در بخش‌های مختلف وجود دارد. از طرفی برای تعمیرات سالانه شرکت‌های بهره‌برداری بودجه قابل‌توجهی نیاز دارند و کمبود در هر کدام از این بخش‌ها بر کیفیت تاثیرگذار است و آثار آن در مواردی مانند وقوع حوادث و خروج‌های اضطراری از مدار در پیک مصرف خود را نشان می‌دهد.

او شکل گیری و ایجاد صنایع جانبی توانمند در ساخت تجهیزات اصلی مثل توربین و ژنراتور و پره های داغ را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: امروز عمده شرکت های فعال در این حوزه ها مطالبات بسیار سنگینی را از صنعت برق دارند. این مطالبات مانع توسعه های بعدی شده است. نه تنها توسعه در کشور متوقف یا به شدت کند شده بلکه بسیاری از شرکت های فعال در این صنعت در حال مهاجرت به سایر صنایع دیگر بوده و این تهدیدی جدی در زمینه تعمیرات و نگهداری و بهره برداری محسوب می شود.

قیمت برق پاسخ گوی هزینه ها نیست

رییس هییت مدیره انجمن صنفی نیروگاه های کشور اظهار داشت: قیمت برق پایین است به همین دلیل و دلایل دیگر صنعت برق از نظر مالی ضعیف شده و سهمی که به نیروگاه های خصوصی و دولتی تعلق می گیرد کمتر از نیاز آن ها است، بنابر این فعلا در حد حقوق کارکنان پرداخت می کنند اما برای موارد دیگر نیازمند انجام خدمات اضافه تر هستند که نیروگاه ها جز تولید برق کار دیگری نمی توانند انجام دهند.

او افزود: به طور کلی اقتصاد صنعت برق دغدغه اصلی بخش تولیدکننده و بهره‌بردار است. در بخش تولید با توجه به افزایش سرسام‌آور هزینه‌های لوازم یدکی، تعمیرات، نیروی انسانی، حقوق و دستمزد، نرخ کنونی برق به هیچ عنوان پاسخگوی انتظارات نیست و امیدواریم راه‌حل اساسی برای رفع مشکل در نظر بگیرند. از این رو با توجه به وضعیت قیمت برق علاقه چندانی به سرمایه‌گذاری برای ایجاد نیروگاه‌های جدید توسط بخش خصوصی نیز وجود ندارد.

نیکبخت همچنین با اشاره به بحران سوخت و راندمان پایین نیروگاه های کشور، ادامه داد: هر اندازه تکنولوژی تولید برق را به‌روزتر کنیم، افزایش راندمان و بهره‌وری مصرف سوخت اتفاق می‌افتد، اما تحقق این مهم در ابتدای امر نیازمند سرمایه‌گذاری است؛ امروزه نیروگاه‌های قدیمی علاوه بر مصرف سوخت، مصرف آب بالایی دارند و در این خصوص نیز نیاز به بهینه‌سازی دارند.