۳دلیل ناترازی انرژی در کشور و راهحل آن
گفته میشود یکی از دلایل ناترازی انرژی در ایران، قیمت پایین و در نتیجه مصرف بیش از حد مردم است! در نتیجه برای کنترل مصرف و جلوگیری از اسراف مردم، هم باید قیمت افزایش یابد، هم فرهنگسازی! شود.
به گزارش اکونگار، محمود اولاد، کارشناس اقتصادی در کانال تلگرامی خود نوشت: گفته میشود یکی از دلایل ناترازی انرژی در ایران، قیمت پایین و در نتیجه مصرف بیش از حد مردم است! در نتیجه برای کنترل مصرف و جلوگیری از اسراف مردم، هم باید قیمت افزایش یابد، هم فرهنگسازی! شود: ابتدا به بررسی این موضوع پرداخته و سپس دلیل اصلی عدم اجرای روشهای غیرقیمتی رفع ناترازی را عرض میکنم:
۱- باید پرسید اینکه خودروهای ما ۲-۳ برابر خودروهای کشورهای دیگر مصرف میکنند، تقصیر مردم است که باید فرهنگ سازی شود؟
اینکه بخاریهای گازسوز یا سیستمهای شوفاژ ساختمانها در مقایسه با مشابههای جهانی بسیار ناکارآمد است و چندین برابر مصرف میکند، تقصیر مردم است که باید فرهنگسازی شود؟
اینکه هر هفته یک خط مترو خراب میشود و به قدری شلوغ است که نمیشود برنامهریزی مناسب رسیدن به مقصد داشت، اینکه شبکه ناکارآمد است، اینکه بلیط قطار و هواپیما جیرهبندی است، اینکه حتی اتوبوس پیدا نمیشود، تقصیر مردم است و باید فرهنگ سازی شود؟
اینکه مردم به تکنولوژیهای روز دنیا در تامین انرژی در بخشهای خانگی و حمل و نقل ندارند، تقصیر مردم است و باید فرهنگ سازی شود؟
۲- چند سال پیش (بیش از یک دهه)، یادم است ژاپن پیشنهادی داده بود که تاکسیها و موتورسیکلتهای کشور را برقی کند مجانی و صرفا مابهالتفاوت قیمت سوخت را برای مدتی دریافت کند. من همان موقع محاسبه کردم بسیار منطقی بود اما عمل نشد. دلیلش را میدانید چرا؟ دلیلش عامل اصلی ناترازی انرژی است مثل عامل اصلی ناترازی آب و …!
۳- اما دلیل ماجرا: دلیل اینکه راهکارهای مناسب غیرقیمتی و اتفاقا بسیار کارا انجام نمیشود، در ساختار تشکیلاتی دولت و اینکه هر بخش به صورت جزیره مستقل صرفا دنبال منافع بخش خود است! مطلقا پیگیری نفع عمومی و دولتی در کار نیست! هر وزارتی یک پیمانکار بخش خصوصی است که دنبال نفع خودش است.
ماجرا چیست؟
ماجرا این است که در مثال فوق (برقی کردن خودروها و موتورسیکلتها)، این کار باید توسط وزارت صمت انجام شود. هزینههای آن هم به وزارت صمت میرسد. اما منافع آن که کاهش مصرف سوخت و امکان صادرات و کسب درآمد است، به وزارت نفت میرسد! وزارت نفت حاضر نیست این منافع را برگرداند به منشا هزینه!
در بحث انرژیهای پاک هم همین موضوع را داریم! بخشی از انتفاع موضوع به کاهش مصرف سوخت و امکان صادرات آن برمیگردد که به وزارت نفت میرسد ولی کار و هزینه را باید صمت بکند!
این موضوع در مورد آب بین وزارت جهادکشاورزی و نیرو هم جور دیگری برقرار است.
این مسئله اصلی ما و عامل ناترازیهاست.