واکنش بازارهای ارز و سرمایه ایران به حمله حماس طبیعی است /نمی‌توان بندناف اقتصاد کشور را از تحولات جهانی برید
یک کارشناس اقتصادی با تأکید بر اینکه اقتصاد از سیاست جداناپذیر است متذکر شد: نمی‌توان در سیاست کشور اتفاقی رخ دهد؛ ولی اقتصاد از آن تأثیر نپذیرد.
به گزارش اکونگار، درحالی که دولت معتقد است، تمامی تلاش خود را به کارگرفته تا بازارهای داخلی از تحولات جهانی و منطقه‌ای تاثیر نپذیرند، همزمان با آغاز جنگ در غزه، با وجود تعطیلی بازارهای جهانی، بازار ایران واکنش سریع و تندی به این رویداد مهم نشان داد. روز شنبه 15مهرماه با حمله حماس به اسراییل شاخص بورس طی یک ساعت 11هزار واحد ریزش داشت و دلار در بازار آزاد از 49هزار تومان به 51هزار تومان رسید.
دو روز پس از جنگ و همزمان با بازگشایی بازارهای بین‌المللی قیمت انس جهانی افزایش یافت و قیمت نفت هم رو به افزایش گذاشت.
روز گذشته هم با تشدید تنش‌ها در غزه، بازار بورس ایران با ریزش 18هزار واحدی شاخص رو به رو شد. امروز نیز بازار طلا کار خود را افزایشی آغاز کرد و با رشد 0.19درصدی به 2میلیون و 410هزار تومان رسید. دلار هم با حذف کانال 50هزار تومان همچنان چشم به راه تحولات مانده است. با توجه به این نوسانات سوال اصلی این است که آیا تحولات «طوفان الاقصی» تاثیری قابل توجه بر شاخص‌های اقتصاد ایران خواهد داشت یا خیر؟
اقتصاد از سیاست جداناپذیر است
کارشناس اقتصادی با تأکید بر اینکه اقتصاد از سیاست جداناپذیر است متذکر شد: نمی‌توان در سیاست کشور اتفاقی رخ دهد؛ ولی اقتصاد از آن تأثیر نپذیرد؛ بنابراین وقتی در عالم سیاست و روابط بین‌الملل مذاکره‌ای صورت می‌گیرد و یا قطع ارتباطی انجام می‌شود، باید اثرات آن را در اقتصاد جستجو کرد.
محمدتقی فیاضی افزود: مقایسه اقتصاد ایران با کشورهای دیگر در جریان جنگ اخیر حماس و اسرائیل قیاس دقیقی نیست، زیرا در اغلب تنش‌هامی‌کوشند، پای جمهوری اسلامی را به رخداد باز و اتهامات سنگینی علیه ایران مطرح می‌کنند که پس زمینه مشترک آنها تهدید امنیتی و نظامی است و هیچ بازاری در جهان نسبت به این تهدیدهای بالقوه، نمی‌تواند بی‌تفاوت باشد.
تهدید بالقوه علیه ایران، بازارها را به هم ریخت
فیاضی تصریح کرد: بلافاصله پس از حمله حماس، اتهام‌هایی درباره احتمال مشارکت ایران رسانه‌ای شد و حامیان اسرائیل شائبه‌های زیادی دراین‌رابطه مطرح کرد. این اتفاق در ذات خود تهدید بالقوه‌ای علیه ایران به همراه دارد. بنابراین، اگر بعد از حمله حماس، بازار دلار و سکه دچار تنش شد و قیمت‌ها افزایش یافت و در مقابل بازار سهام منفی شد؛ واکنشی کاملاً طبیعی به تحولات جهانی است که ایران را متأثر می‌کند.
به اعتقاد او در اتفاق اخیر هیچ کشور ثالتی به‌اندازه ایران در معرض تهدیدهای اسرائیل نبوده؛ بنابراین مسلم است که اقتصاد ایران، نگران دچار تکانه شود.
ضریب اطمینان پایین در توافق‌های موقت
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: واقعیت این است که ایران همچنان تحریم است. تحریم بانکی، تحریم نفت و سایر کالاها، درآمدهای ارزی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. توافق‌های موقت هم به مویی، بند است.متن و حواشی اخیر توافقی که روی 6 میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی نشان می‌دهد که اصلاً به توافق‌هایی گذرایی از این جنس، نمی‌توان امید بست.
فیاضی افزود: اقتصاد کشور ما دولتی و شبه‌دولتی است. یعنی در کنار بخش بزرگ دولتی، نهادها و بنیادهایی را داریم که اگرچه در ظاهر دولتی نیست؛ ولی کاملاً به دولت وابسته هستند. بنابراین ساختار اقتصادی کشور با بخش خصوصی ارتباط جدی ندارد و این دولتی بودن اقتصاد سبب تأثیرپذیری بیشتر از تحریم‌ها شده است.
او خاطرنشان کرد: پیچیدگی در اقتصاد ایران پایین است. یعنی تنوع تولید و صادرات کالا کم است و وقتی پیچیدگی اقتصادی پایین باشد تکانه‌های خارجی و تحریم‌ها اثر بیشتری می‌گذارد. به‌این‌ترتیب به دو دلیل دولتی بودن و پیچیدگی پایین اقتصاد، تأثیرپذیری از تحولات جهانی نیز افزایش می‌یابد.
وعده‌های شعاری
فیاضی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت نتوانسته به وعده‌های خود در خصوص جدا کردن پیوند اقتصاد ایران با تحولات جهانی و دلار، جامه عمل بپوشاند؟ گفت: به این دلیل که این وعده‌ای کاملاً غیرعلمی است. شواهد تجربی و مقالات مختلف نشان می‌دهد که منفک شدن از جهان نمی‌تواند منجر به توسعه شود. هرچقدر روابط خارجی گسترده‌تر شود، رشد اقتصادی بالاتری به دست خواهد آمد و رفاه مردم بیشتر خواهد شد. دلار هم پول مسلط دنیاست. وقتی 25 درصد اقتصاد دنیا دست یک کشور باشد و پول آن کشور مورد قبول همه کشورها باشد، وعده بریدن ناف اقتصاد ایران از ارز مسلط جهان یا تحولات دنیا، شعاری و غیرعملی است.
