از مزرعه تا سفره؛
هدف شرکت کشت و صنعت شریفآباد برای سال جاری
تولیدات شرکت کشت و صنعت شریفآباد شامل سه محصول کشاورزی، دامپروری و فرآورده‌های لبنی است. هدف مجموعه، تولید یک زنجیره کامل با شعار از مزرعه تا منزل است.
به گزارش اکونگار به نقل از دنیای اقتصاد؛ آنچه در حوزه دامپروری باید به آن اشاره کنم این است که مجموعه شریفآباد دارای با‌سابقه‌ترین گله به لحاظ خلوص ژنی در کشور است چرا که در سال ۱۳۶۲، ۴۰۰ رأس تلیسه رجیستر نژاد هلشتاین از کانادا وارد مجموعه شریفآباد شد. بخش اعظمی از این گله با رشدی که داشته است تا سال ۱۳۸۹ نگهداری شده‌اند. از سال ۱۳۸۹ یک طرح تکمیل ظرفیت پنج هزار رأسی در مجموعه تصویب و با همکاری بانک کشاورزی به مرحله اجرا رسیده است.
به‌طور کلی گله‌های گاو شامل گروه‌های مولد (شیرده)، گوساله‌های نر (شیرخوار) و دام‌های به تولید نرسیده است و در حال حاضر ۳ هزار و ۴۲۰ رأس دام دوشا در مجموعه شریفآباد وجود دارد. سایز گله شریفآباد ۸۴۰۰ رأس دام بوده که متوسط روزانه تولید شیرخام ۱۲۷ تا ۱۳۰ تن در مجموعه است که البته در زمان اوج تولید، این میزان به ۱۵۱ تن هم می‌رسد. با توجه به خصوصیات نژاد هلشتاین، گرما سبب کم شدن خوراک دام و به تبع آن کاهش تولید شیر می‌شود.
شعار از مزرعه تا منزل سیاست سازمان اقتصادی کوثر است که به تأسی از آن شرکت کشت و صنعت شریفآباد در زنجیره تولید محصولات لبنی سعی کرده تا از صفر تا صد پروسه تولید لبنیات یعنی از شیرخام تا تولید محصول نهایی را در زنجیره تعریف کند به‌همین منظور در سال ۱۳۹۰ یک کارخانه کوچک تولید فرآورده‌های لبنی به مجموعه شریفآباد اضافه شد.
این کارخانه واقع در شهرک صنعتی شکوهیه قم با برند «رابتا» است و در راستای سیاست تولید محصولات لبنی یا همان تبدیل شیرخام به محصول لبنی که بر سر سفره قرار می‌گیرد فعالیت می‌کند. در حال حاضر حدود ۴۷ درصد از شیر خام تولیدی مجموعه تبدیل به محصول می‌شود که از ۱۳۰ تن تولید روزانه حدود ۶۰ تا ۷۰ تن به کارخانه «رابتا» می‌رود و بقیه آن به کارخانه‌های لبنی مطرح کشور ارسال می‌شود. پیرامون موفقیت‌های این مجموعه با ابراهیم غلامی مدیرعامل کشت و صنعت شریفآباد مصاحبه شده است که در پی می‌آید:
با توجه به تغییر مدیریت به دنبال ایجاد تحول در شرکت شریفآباد هستید؛ این رویه به چه شکلی خواهد بود؟
به طور کلی مهم‌ترین هدف این شرکت درسال جاری شامل ایجاد تحول دیجیتال، صرفه‌جویی در هزینه‌ها با هدف کاهش بهای تمام‌شده محصولات، مدیریت بهینه منابع، افزایش بهره‌وری، حذف واسطه‌ها در جریان خرید نهاده‌های تولید، افزایش سهم بازار و همسویی در مسیر بهبود امنیت غذایی است. درگام نخست عارضه‌یابی درشرکت با هدف یافتن نقاط قوت و ضعف انجام شده است که درمسیر زنجیره ارزش افزوده شرکت از جمله در بخش‌های کشاورزی، دامپروری و تولید و بسته‌بندی محصولات لبنی، ضعف‌هایی وجود دارد که رفع آنها در سال‌جاری از اولویت‌های مهم خواهد بود.
در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی حوزه دامپروری چندین محور اصلی مدنظر بوده که شامل استخراج و تولید اسپرم از نرهای برند مزرعه، تولید محصولات لبنی، تولید فرآورده‌های پروتئینی، بسته‌بندی متناسب با سلیقه روز گوشت و تولید کمپوست است. از این موارد درحال حاضر فقط یک مورد یعنی تولید محصولات لبنی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی دراین شرکت فعال بوده که در این راستا از ظرفیت‌های شرکت در کارخانه رابتا که متعلق به شرکت است، استفاده می‌شود. البته با هدف افزایش بازدهی و ایجاد ارزش افزوده در سال‌جاری چهار محور دیگر به فعالیت‌های جاری شرکت اضافه خواهد شد.
کشت و صنعت شریفآباد خود بخشی از نهاده‌ها را تولید و بخشی دیگر را از طریق واردات تامین می‌کند. در زمینه واردات تامین ارز با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
جیره دام‌ها دو بخش است، یک بخش علوفه‌ای و یک بخش کنسانتره‌ای. در بخش علوفه‌ای امسال به‌دلیل خشکسالی دامداران به شدت تحت فشار هستند. قیمت یونجه به شدت افزایش یافته و سبب شده در استان‌های مختلف با قیمت‌های مختلف به فروش برسد. یونجه استان‌های همدان، خوزستان و مغان از لحاظ کیفیت معروف هستند و قیمت بالاتری هم دارند.
البته در استان‌هایی که وضعیت اقلیم اجازه می‌دهد می‌توانند علوفه کشور را تامین کنند و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. آنچه سبب نگرانی می‌شود بحث تامین کنسانتره بوده که شامل جو، ذرت و سویا است. در این سه قلم کشور و به تبع آن دامداری‌ها واردکننده هستند و ما نمی‌توانیم در این زمینه دخل و تصرف یا مدیریتی داشته باشیم از این جهت که ما با موجود زنده سروکار داریم و باید روزانه خوراک یک گله را آماده داشته باشیم.
از اواسط سال گذشته بحث تامین نهاده‌های کشاورزی از طریق سامانه بازارگاه پیش آمد و مشکلات بسیاری در این بخش به‌وجود آمد. تولیدکنندگان به ارز آزاد و بحث عرضه و تقاضا اعتقاد دارند به‌گونه‌ای که همه بتوانند محصول مورد نیاز را از یک بازار مشترک به‌صورت آزادانه خریداری کنند. به هر روی با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، شرکت از سال گذشته اقدام به خرید نهاده‌های تولید کرده و درحال حاضر شرکت دارای ذخیره مناسبی از نهاده‌های دامی است که این امر درکاهش هزینه‌های جاری شرکت به شدت تاثیر‌گذار بوده است. یکی از روش‌های جدید شرکت با هدف حذف واسطه‌ها و کاهش هزینه‌های جاری، پیش‌خرید محصول جو از کشاورزان بوده که با خرید این محصولات از کشاورزان درصد بالایی در هزینه‌های خرید نهاده‌های تولید شرکت کاهش یافته است.
یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های رقابت‌پذیری شرکت کشت و صنعت شریفآباد ذخایر ارزشمند ژنتیکی آنها است، ممکن است در این رابطه بیشتر توضیح دهید؟
۴۰۰ رأس گاوی که سال ۱۳۶۲ به‌طور مستقیم از کانادا به شرکت آورده شد، شاید اولین نژادهای هلشتاین بودند که بعد از انقلاب به کشور وارد شد. در این ۳۵ سال در شرکت کشت و صنعت شریفآباد تلاش بر این بوده که با استفاده از کارشناسان و متخصصان، این ذخایر ارزشمند حفظ شود و خوشبختانه در حال حاضر در مجموعه شریفآباد ما در چند شاخص با‌اهمیت از جمله تولید شیرخام و میزان چربی با دنیا در حال رقابت هستیم.
بخش دامپروری کشور را چگونه ارزیابی می‌کنیدو چه دورنمایی را برای آینده متصور هستید؟
ما در کشوری هستیم که با مشکل کمبود آب مواجه است قبل از دامداری باید به سمت کشاورزی برویم و سود دامداری را باید در کشاورزی ببینیم. ما باید کشاورزی داشته باشیم که علوفه‌ای تولید کنند که مدنظر دامدار است.
در واقع هرچه بتوانیم زنجیره کاملی را برای بخش کشاورزی تا دامپروری تعریف کنیم، آینده بهتری خواهیم داشت و این سیاست کلی و تعریف شده ما در مجموعه شریفآباد است. باید زنجیرهای داشته باشیم که محصول کشاورز به تولید ختم شود و شیر هم به محصول لبنی تبدیل شود که بر سر سفره خانوار می‌رود؛ یعنی شرکتی مثل شریفآباد ارزش افزوده محصول کشاورزی را در دامداری و ارزش افزوده دامداری را در محصول لبنی ببیند.
وقتی این سه بخش را مکمل هم تلقی کنیم درصورت بروز مشکل نگران هر سه بخش خواهیم بود. چون اگر محصول کشاورزی مرغوب باشد دامدار شیر با کیفیت خواهد داشت و به تبع آن محصولات لبنی مرغوبیت و کیفیت مدنظر مصرف‌کننده را خواهند داشت. زنجیره‌ها در کشاورزی باید کامل شوند. دامدار و کشاورز و کارخانه‌دار نباید هرکدام سود و منفعت واحد خود را اولویت قرار دهند.
نمی‌شود یک روز قیمت شیر بالا برود، یک روز قیمت علوفه و یک روز قیمت محصولات لبنی که این عدم تعادل موجب بی‌اعتمادی مصرف‌کننده خواهد شد. دورنمای تعریف‌شده در صنعت کشاورزی و دامپروری باید شکل‌گیری یک زنجیره کامل از مزرعه تا سفره باشد.
شعار شرکت بر از مزرعه تا سفره، تاکید دارد؛ آیا واقعا این شرکت پتانسیل‌هایی در زمینه تولید و عرضه گوشت بسته‌بندی‌شده باکیفیت دارد؟
دقیقا به دنبال تکمیل این چرخه هستیم و بخشی از فعالیت‌های ما در این راستا است. دراین حوزه بعد از تولید محصولات زراعی و گلخانه‌ای این شرکت به دو بخش خدمات سردخانه‌ای و عرضه محصول به صورت بسته‌بندی ورودی نکرده، در حالی‌که مشتریان در شرایط فعلی به بسته‌بندی زیبا و متناسب با تکنولوژی روز اهمیت زیادی می‌دهند.
برنامه‌های منسجمی در خصوص فروش در سال‌جاری دارید؟
یکی از مشکلات فعلی شرکت، فروش محصولات باکیفیت به روش فله‌ای و خام‌فروشی بوده گرچه سود مناسبی را نصیب شرکت می‌کند. منتها این سود مورد انتظار این شرکت نیست و می‌توان با برنامه‌ای جدید نسبت به افزایش میزان سوددهی اقدام کرد. باهدف کسب سود بیشتر، ورود به چرخه کشتارگاهی، خرده‌فروشی، فروش مجازی، فروش بدون واسطه و فروش در فروشگاه‌های زنجیرهای از جمله سیاست‌های کلی شرکت بوده که در سال‌جاری اجرایی می‌شود.
همچنین به دنبال فروش عمده، خرده‌فروشی، فروش سازمانی، فروش مجازی، عرضه مستقیم محصولات در فروشگاهای زنجیرهای، با هدف افزایش بیشتر سهم از بازار، رشد بازدهی و کسب سود بیشتر و ارتقای رضایتمندی مشتریان هستیم. البته محصولات گوشتی شرکت به دلیل کیفیت بالا، قابلیت عرضه درمقدار زیاد در فروشگاه‌های زنجیرهای را خواهد داشت.
درباره ضرورت نوسازی و بهسازی تجهیزات قدیمی شرکت چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
نگهداری نهاده‌های دامی در گذشته از دقت و کیفیت لازم برخوردار نبود که به تازگی این امر مهم دنبال شده، به نحوی که با ساخت و ایجاد انبار نهاده‌ها، تاثیرات منفی سرمایشی و گرمایشی اقلیم مزرعه بر محصولات ذخیره‌سازی شده تا 25 درصد کاهش یافته است. بخشی از تجهیزات این شرکت فرسوده بوده که نیازمند نوسازی است.
شریفآباد یکی از شرکت‌های کشاورزی موفق در بخش سهام است، در حال حاضر قیمت سهم این شرکت چقدر است؟
قبل از حضور بنده در این شرکت، قیمت هر سهم شرکت کشت و صنعت شریفآباد حدود 230 تومان بود که بعد از برگزاری مجمع سالانه شرکت و ایجاد شفافیت بیشتر درمورد برنامه‌های آتی شرکت، قیمت سهم تاکنون به دو برابر افزایش یافته است.البته در بودجه سال‌جاری سود خالص شرکت کشت و صنعت شریفآباد عدد مناسبی هدف‌گذاری شده که با انجام اقدامات مناسب در تلاش هستیم سود خالص شرکت نسبت به بودجه نیز افزایش خوبی داشته باشد.
در مورد بخش کشاورزی مجموعه شریفآباد توضیح دهید، مزارع دایره‌ای چه مزیتی نسبت به سایر مزارع خطی می‌توانند داشته باشند؟
سیستم آب‌رسانی کشاورزی مجموعه شریفآباد آبیاری تحت فشار است. مزرعه مرکزی دایره‌ای‌شکل است و بقیه کلاسیک ثابت هستند. امسال برای اولین‌بار در بحث بهره‌وری آب ۳۰ هکتار کشت ذرت دیم داشته‌ایم. محدودیت اصلی ما در بخش کشاورزی متاسفانه آب است. از همین‌رو برنامه‌هایی مثل کشت دیم را در دستور کار قرار داده‌ایم که بتوانیم بهره‌وری را بالاتر ببریم. سیاست اصلی ما در بخش کشاورزی تولید علوفه دام است.
از همین رو حدود ۴۵ درصد از ذرت علوفه‌ای مورد نیاز بخش دامپروری مجموعه شریفآباد را خودمان تولید می‌کنیم. چون در بخش دامپروری مجموعه، سالانه حدود ۶۵ هزار تن ذرت علوفه‌ای نیاز داریم. خوشبختانه امسال حدود ۲۴ هزار تن تولید ذرت علوفه‌ای داشته‌ایم.برای اینکه گندم در کشور یک محصول استراتژیک است کشت گندم را نیز یکی از اولویت‌های بخش کشاورزی قرار دادیم و گندم تولیدی را به مراکز دولتی می‌فروشیم. در بحث باغات شرکت حدود ۱۵ هکتار باغ داشت که اسفند سال گذشته توانستیم ۷ هکتار باغ بادام کشت بافت به این مجموعه اضافه کنیم. همچنین ۵ هزار و ۶۰۰ اصله نهال در اسفندماه غرس شد.
در حال حاضر گردو و بادام حجم اصلی باغ‌های ما را تشکیل می‌دهند و بخشی هم هلو و شلیل که در محوطه دامپروری هستند. به هر روی هر دو بخش دامپروری و کشاورزی شریفآباد مکمل یکدیگرند و هر کدام به‌طور مجزا، نقش ویژ‌ه‌ای در زنجیره تولید شیرخام و محصولات لبنی با کیفیت ایفا می‌کنند.
تمرکز شما بیشتر روی این مساله است؟
ما در حال توسعه بخش کشاورزی مجموعه هستیم، ولی بازهم با هدف دامپروری، به این دلیل که وقتی برای بخش دامپروری نیاز به علوفه است چرا خودمان آن را تولید نکنیم؟ چرا که علوفه تولیدی خودمان سبب ایجاد ارزش افزوده در تولید شیر و محصولات لبنی می‌شود.
محصولات رابتا بیشتر در کجا توزیع می‌شوند؟
سیاست اصلی رابتا شیربری است؛ یعنی در حال حاضر با هدف تصاحب بازار و سهم‌خواهی از بازار فعالیت نمی‌کند، چرا که بخش اعظم بازار لبنیات کشور در اختیار چند برند مطرح است. هدف اصلی ما این است که شیرخام تبدیل به محصولی شود که ایجاد ارزش افزوده کند.
به همین دلیل ما سیاستمان را روی تولید پنیراولیه که ماده اولیه تولید پنیر پیتزاست گذاشتیم به این صورت که شیر در ابتدا تبدیل به محصولی می‌شود به نام پنیر اولیه، پنیر اولیه در یک دستگاه فرآوری شده و سپس به پنیر پیتزا تبدیل می‌شود که واحدهای صنفی و رستوران‌ها خریدار آن هستند.
