سهم «از کی» و بیمه‌های آنلاین در بازار بیمه چقدر است؟ / افزایش حق بیمه‌ها + نمودار

به گزارش اکونگار، بر اساس آمارهای ارایه شده توسط بیمه مرکزی، صنعت بیمه کشور در سال 1402 شاهد افزایش 59 درصدی در دریافت حق بیمه بود، در سال گذشته شرکت‌های بیمه توانستند قریب به 280 همت حق بیمه دریافت کنند که از این میزان حدود 163 همت را صرف پرداخت خسارت به بیمه‌گذاران کردند؛ میزان خسارت‌های پرداختی شرکت‌های بیمه در سال 1402 نسبت به سال قبل بیش از 61 درصد رشد داشته است.

استارتاپ‌های بیمه‌‌ای، پشت سد بی‌اعتمادی مردم/ شکاف ایران و جهان جدی است

سه رشته بیمه‌ای درمان، شخص ثالث و زندگی (عمر) هرکدام به ترتیب با سهم 30.2 درصد، 28.7 درصد و 14 درصد از بازار حق بیمه‌های تولیدی و رشد 83.5 درصد، 42.8 درصد و 58.3 درصدی حق بیمه تولیدی، بیشترین نقش را در رشد 59 درصدی مبلغ حق بیمه‌های تولید شده صنعت بیمه در سال گذشته داشته‌اند.

رشد حق بیمه بدون افزایش بیمه‌نامه

اما نکته قابل توجه این است رشد 59 درصدی حق بیمه تولیدی در صنعت بیمه ایران در سال گذشته در حالی رخ داده که تعداد بیمه‌نامه‌های صادره تنها حدود 7 درصد افزایش یافته که این موضوع نشان‌دهنده چند نکته کلیدی است.

در سال 1402 قریب به 80 میلیون فقره بیمه‌نامه توسط شرکت‌های بیمه صادر شده که این رقم در مقایسه با سال 1401، معادل 7.4 درصد رشد را نشان می‌دهد، بنابراین از لحاظ تعداد صدور بیمه نامه رشد قابل توجهی صورت نگرفته و تغییر تعرفه حق بیمه‌ها موجب رشد بالای حق بیمه تولیدی شده که این افزایش نرخ می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند افزایش تورم، افزایش هزینه‌های خسارت، و افزایش ریسک در برخی از بخش‌ها باشد.

آنچه مشخص است اینکه طی سال‌های اخیر در جهت افزایش صدور بیمه‌نامه‌ها در صنعت بیمه بر فروش آنلاین تاکید شده و گام‌های اساسی در این زمینه نیز برداشته شده، اما مشاهده می‌شود همچنان میزان رشد صدور بیمه در سطح کمتر از 10 درصد قرار دارد.

عدم آگاهی از مزایای بیمه آنلاین؛ مانعی بزرگ در مسیر تحول دیجیتال!

به طور قطع فروش آنلاین بیمه‌نامه‌ها دارای مزایای متعددی است، به این صورت که بیمه‌گذاران می‌توانند به راحتی و در هر زمان و مکانی از طریق اینترنت بیمه‌نامه مورد نظر خود را خریداری کنند؛ همچنین فرآیند صدور بیمه‌نامه به صورت آنلاین به طور قابل توجهی سریع‌تر از روش‌های سنتی است.

فروش آنلاین بیمه‌نامه به شرکت‌های بیمه کمک می‌کند تا هزینه‌های خود را به طور قابل توجهی کاهش دهند و از سوی دیگر به افزایش رضایت مشتریان از طریق ارایه تجربه خرید آسان و سریع‌تر منجر شود.

همچنین این امکان را ایجاد می‌کند که شرکت‌های بیمه به طیف وسیع‌تری از مشتریان در سراسر کشور دسترسی داشته باشند.

شاید یکی از مهمترین مزیت‌های فروش آنلاین بیمه‌نامه برای شرکت‌ها، جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها باشد؛ به این صورت که به شرکت‌های بیمه امکان جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های بیشتری در مورد مشتریان خود را می‌دهد که می‌تواند به آنها در ارایه خدمات بهتر و توسعه محصولات جدید کمک کند.

بر اساس این گزارش بسیاری از شرکت‌های بیمه در ایران وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خود را برای فروش آنلاین بیمه‌نامه راه‌اندازی کرده‌اند و برای تشویق مشتریان به خرید آنلاین، تخفیف و مشوق‌های مختلفی ارایه می‌دهند.

اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش فروش آنلاین در صنعت بیمه همچنان با چالش‌های زیادی مواجه است و این بخش سهم بالایی از فروش بیمه‌نامه را در اختیار ندارد.

بسیاری از مردم در ایران هنوز از مزایای فروش آنلاین بیمه‌نامه آگاه نیستند و به روش‌های سنتی خرید بیمه‌نامه مانند مراجعه به نمایندگی‌های بیمه اعتماد دارند؛ به نظر می‌رسد آنها نگرانی‌هایی در مورد امنیت اطلاعات خود در هنگام خرید آنلاین بیمه‌نامه دارند.

تلخ و شیرین صنعت بیمه در سالی که گذشت

میثم میرزازاده عضو کمیسیون تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سندیکای بیمه گران ایران و رییس هیات مدیره کارگزاری بیمه کاریزما در گفت‌وگو با اکونگار به ارزیابی وضعیت صنعت بیمه در سال گذشته و علت ناکامی شرکت‌های بیمه در زمینه فروش آنلاین پرداخت.

میرزازاده عنوان کرد: سال گذشته شاهد اتفاقات مهمی در صنعت بیمه بودیم. یکی از مهم‌ترین آنها ابلاغ آیین‌نامه 105 (شرکت‌های فناور بیمه‌ای) توسط بیمه مرکزی بود که به شرکت‌های دارای طرح‌های نوآورانه اجازه می‌دهد تا با استفاده از بستر آنلاین، محصولات بیمه‌ای جدیدی را به بازار عرضه کنند. این آیین‌نامه می‌تواند گامی مثبت در جهت ایجاد تنوع در محصولات بیمه‌ای و پاسخگویی به نیازهای جدید جامعه باشد. همچنین شاهد افزایش توجه شرکت‌های بیمه به موضوع تحولات دیجیتال بودیم. بسیاری از شرکت‌ها اقدام به راه‌اندازی سرویس‌های آنلاین جدید و توسعه فروش الکترونیکی خود کردند. همچنین، شاهد رشد فعالیت اگریگیتورها یا همان کارگزاری‌های آنلاین بودیم که نقش مهمی در تسهیل دسترسی مردم به خدمات بیمه‌ای ایفا می‌کنند.

او افزود: چند موضوع مهم دیگر در سال گذشته مسکوت ماند که به نظر من بخش مهمی از آینده توسعه اکوسیستم صنعت بیمه را تشکیل می‌دهند. یکی از این موارد موضوع سوئیچ است که با تغییرات در بیمه مرکزی، تکلیفش نامشخص ماند. سوئیچ یا همان فن هاب، قرار بود واسطه بین کارگزاری‌های آنلاین و شرکت‌های بیمه باشد، اما هنوز تکلیف آن روشن نشده است؛ موضوع دیگر، الکترونیکی شدن نسخ است که در اسفند ماه به طور جدی آغاز شد، اما هنوز راه زیادی در پیش دارد. من فکر می‌کنم در دو سال آینده شاهد تحولات جدی در این زمینه، نحوه ارایه خدمات و مدل‌های کسب و کار، به ویژه در بخش بیمه‌های تکمیلی خواهیم بود. البته این امر مستلزم همکاری و تعامل بین شرکت‌های بیمه، وزارت بهداشت و بیمه‌های پایه و تکمیلی است.

حملات سایبری و درز اطلاعات؛ هشداری برای صنعت بیمه

عضو سندیکای بیمه‌گران ایران با اشاره به اتفاق‌های ناگوار صنعت بیمه در سال گذشته عنوان کرد: حملات سایبری و درز اطلاعات از شرکت‌های پیمانکار از اتفاق‌های ناگوار صنعت بیمه در سال گذشته بود. این موضوع هشداری جدی است که نشان می‌دهد صنعت بیمه باید در حوزه امنیت و نگهداری اطلاعات، حتی اگر به دنبال ایجاد مزیت رقابتی از طریق تحول دیجیتال نباشد، سرمایه‌گذاری کند. در غیر این صورت، با بی‌توجهی به این موضوع، لطمه‌های جبران‌ناپذیری به صنعت و مهم‌تر از آن، به اعتماد مشتریان وارد خواهد شد.

4 درصد سهم آنلاین؛ چالشی برای صنعت بیمه در عصر دیجیتال یا فرصتی برای جهش؟

او با اشاره به بحث فروش آنلاین بیمه عنوان کرد: در حال حاضر دیتای دقیقی وجود ندارد اما به طور تقریبی می‌توان گفت سهم فروش آنلاین از کل پورتفوی صنعت بیمه حدود ۴ درصد است. با وجود اینکه این عدد کم به نظر می‌رسد، اما نکته قابل توجه این است که دو سال پیش این سهم فقط یک درصد بود؛ این موضع را نیز باید در نظر داشت که برخی از رشته‌های بیمه‌ای و برخی از بیمه‌نامه‌ها، به دلیل ماهیتشان مانند بیمه آتش‌سوزی، قابلیت فروش آنلاین را ندارند.

این کارشناس بیمه تاکید کرد: با این حال، نکته مهم این است که روند فروش آنلاین بیمه رشدی نمایی دارد. این نشان‌دهنده تغییر رفتار مصرف‌کنندگان و افزایش انتظارات آنها از صنعت بیمه است. مشتریان امروزی به دنبال تعامل بیشتر با شرکت‌های بیمه و دریافت خدمات به صورت آنلاین هستند.

میرزازاده در پاسخ به این سوال که با وجود اقدامات مناسب چرا هنوز شاهد عقب‌ماندگی صنعت بیمه ایران از تحولات دیجیتال هستیم، اظهار کرد: دلایل متعددی وجود دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، فقدان یک معماری جامع برای تحول دیجیتال در صنعت بیمه است. در حال حاضر، نقشه راه مشخصی برای توسعه تجارت الکترونیکی در این صنعت وجود ندارد و بسیاری از مشکلات به صورت موردی و بدون برنامه‌ریزی بلندمدت حل می‌شوند؛ در حالی که روندهای جهانی نشان می‌دهد در صنعت دیجیتال، باید برای نهادهای مختلف نقش‌ها و تعاملات مشخصی تعریف شود، اما در صنعت بیمه ایران چنین نقشه راهی وجود ندارد.

او افزود: همچنین بخشی از عدم استقبال از فروش آنلاین بیمه به دلیل عدم آشنایی جامعه با مفاهیم بیمه‌ای و محصولات جدید است. این وظیفه بر عهده بیمه مرکزی و حاکمیت است تا با اقدامات آموزشی و اطلاع‌رسانی، این آگاهی را در بین مردم افزایش دهند.

میرزازاده معتقد است امروزه بخش قابل توجهی از فروش آنلاین بیمه توسط اگریگیتورها یا کارگزاری‌های آنلاین انجام می‌شود. با این حال، هزینه‌های بالای تبلیغات و تخفیف‌هایی که ارایه می‌دهند، چالش‌هایی را بین آنها و شبکه نمایندگان ایجاد کرده است. اگریگیتورها به دلیل هزینه‌های بالای تبلیغات، مجبور به کسب درآمد از رسوب پولی که از شرکت‌های بیمه دریافت می‌کنند هستند. این امر گاهی اوقات منجر به ارایه تخفیف‌های نامناسب و رقابت ناسالم بین آنها و شبکه نمایندگان می‌شود.

آیا صنعت بیمه ایران از قافله تحولات دیجیتال عقب می‌ماند؟

میرزازاده تحول جدی در صنعت بیمه را مسلتزم طراحی یک چشم‌انداز بلندمدت و جامع می‌داند و معتقد است بخشی از این چشم‌انداز شامل ارتقای زیرساخت‌ها و فناوری‌های اطلاعاتی، توسعه وب‌سرویس‌ها، استانداردسازی فرآیندها و ایجاد بستری برای تسهیل ورود استارت‌آپ‌ها و فروشندگان دیجیتال به این حوزه است. هدف این است که مشتریان بتوانند به راحتی و با اطمینان از طریق هر کانال دیجیتالی، بیمه‌نامه مورد نظر خود را تهیه کنند. این امر مستلزم طراحی و اجرای یک اکوسیستم جامع در سطح کلان و با مشارکت همه ذینفعان، از جمله نهادهای دولتی، شرکت‌های بیمه، استارت‌آپ‌ها و بخش خصوصی است.

عضو سندیکای بیمه‌گران در ادامه اضافه کرد: گرچه سهم فروش آنلاین بیمه از کل پورتفوی صنعت هنوز کم است، اما نکته مهم روند رو به رشد سریع این بخش است. تا چند سال پیش، صنعت بیمه به حضور اگریگیتورها و مقایسه‌گرهای آنلاین اهمیتی نمی‌داد، زیرا اعداد و ارقام کوچک بودند. اما امروزه این روند به طور جدی در حال شتاب گرفتن است.

او تاکید کرد: نکته حائز اهمیت در تحول دیجیتال صنعت بیمه، فراتر رفتن از صرف فروش آنلاین است. بخش مهم‌تر، تجربه دیجیتالی است که مشتری در زمان پرداخت خسارت دریافت می‌کند. در این زمینه، اکثر شرکت‌های بیمه ضعف شدیدی دارند؛ بیمه‌گذاران باید بتوانند به راحتی و به صورت آنلاین مراحل مربوط به خسارت، از جمله اعلام خسارت، پیگیری روند رسیدگی و دریافت غرامت را انجام دهند. این امر مستلزم سرمایه‌گذاری در فناوری و نوآوری برای ارایه خدمات دیجیتال کارآمد و مبتنی بر نیاز مشتریان است.

این کارشناس بیمه در پایان عنوان کرد: بررسی صورت‌های مالی شرکت‌های بیمه نشان می‌دهد که سود عملیاتی آنها اندک است. این امر به دلیل مدل کسب و کار فعلی است که بخش قابل توجهی از هزینه‌ها را به نیروهای انسانی، شعبه‌های فیزیکی و سایر فرآیندهای سنتی اختصاص می‌دهد. با بازنگری در مدل کسب و کار و استفاده از ابزارهای دیجیتال، می‌توان بسیاری از هزینه‌های اضافی را حذف کرد. این امر منجر به کاهش هزینه‌ها، افزایش رضایت مشتریان و ارائه خدمات با کیفیت بهتر خواهد شد.

او با اشاره به رقابت در عصر دیجیتال اضافه کرد: با حضور شرکت‌های نوپا در صنعت بیمه و تحولات سریع تکنولوژی در سطح جهانی، معتقدم در آینده‌ای نه چندان دور، تا 5 یا 6 سال دیگر، شرکت‌هایی که در حوزه دیجیتال سرمایه‌گذاری نکرده و مدل کسب و کار خود را بازنگری نکنند، از گردونه رقابت حذف خواهند شد.