چالش‌های بانکرینگ در ایران/ سهم ۳۰ درصدی بازار بانکرینگ منطقه محقق می‌شود؟
به گفته رئیس هیات مدیره انجمن صنعت بانکرینگ عدم اجرای کامل قوانین حمایتی صنعت بانکرینگ، عدم تخصیص مناسب و به موقع سوخت مورد نیاز شرکت‌های بانکرینگ، عدم قیمت‌گذاری مناسب سوخت، عدم اولویت‌دهی به صنعت بانکرینگ در ایجاد زیرساخت‌ها و انجام حمایت‌ها و مشوق‌های لازم جهت سرمایه‌گذاری مهم‌ترین چالش‌های حال حاضر در این صنعت است.
به گزارش اکونگار به نقل از ایلنا، رئیس هیات مدیره انجمن صنعت بانکرینگ گفت: با توجه به عدم تولید کافی سوخت کم‌سولفور در کشور، مجوز استفاده از سوخت با سولفور بالا برای شناورهایی که در آب‌های داخلی کشور فعالیت می‌کنند؛ از طریق نهادهای ذیربط صادر شده است.
مصطفی کشکولی درباره آخرین وضعیت بانکرینگ و سوخت‌رسانی به کشتی‌ها از سوی ایران اظهار داشت: سوخت‌رسانی دریایی در سال ۱۴۰۱ حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن بوده که در مقایسه با سال ۱۴۰۰ تغییر چندانی نداشته است. از صنعت بانکرینگ ایران در مقوله تدوین قوانین، هم در قانون برنامه پنجم و هم در قانون برنامه ششم حمایت شده است اما در بخش تصمیم‌گیری در جهت اجرای قوانین و کسب اهداف برنامه‌های مذکور متأسفانه حمایت‌های کافی به عمل نیامده است.
برنامه‌ریزی برای کسب سهم ۳۰ درصدی بازار بانکرینگ منطقه
وی افزود: خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه کشور و در ماده ۶۲ قانون‌گذار حمایت‌های بسیار خوبی لحاظ کرده که امیدواریم با توجه به ابلاغ سیاست‌های کلی نظام در اقتصاد دریامحور توسط مقام معظم رهبری تصمیمات لازم و شایسته در این خصوص انجام گیرد و بتوانیم به اهداف مندرج در ماده ۶۲ که کسب سهم ۳۰ درصدی بازار بانکرینگ منطقه است نائل شویم.
رئیس هیات مدیره انجمن صنعت بانکرینگ تاکید کرد: در بخش تأمین سوخت ایران یکی از قطب‌های تولید نفت کوره بعنوان پایه اصلی سوخت دریایی در منطقه است اما در حال حاضر سهم نفت کوره برای بانکرینگ در حدود ۵ در صد از کل تولید است.
اوضاع استفاده از سوخت کم‌سولفور
وی درباره رعایت استفاده از سوخت‌های کم‌سولفور و استاندارد از سوی ایران گفت: با توجه به قوانین ۲۰۲۰ IMO و الزام کشورها به استفاده از سوخت با سولفور نیم درصد به طبع نیاز به این سوخت جهت حمل دریایی بین‌المللی ضروری است. اما تنها پالایشگاه شازند اراک با تولید برشی از نفت خام فرآورده‌ای با نام ATR۱۴۰ با سولفور زیر نیم درصد مشابه سوخت دریایی و با کیفیت بسیار بالاتر و قیمت بیشتر را صرفاً برای ناوگان ملی تولید می‌کند که قطعاً پاسخگوی نیاز ناوگان ملی نبوده و در این میان شرکت‌های سوخت‌رسان بخش خصوصی سهمی از این تولید ندارند. در هر حال ناوگان ملی ما ملزم به رعایت قوانین بین‌المللی بوده و در این راستا از سوخت‌های کم سولفور و استاندارد جهت سفرهای بین‌المللی استفاده می‌کند. اما با توجه به عدم تولید کافی سوخت کم‌سولفور در کشور، مجوز استفاده از سوخت با سولفور بالا برای شناورهایی که در آب‌های داخلی کشور فعالیت می‌کنند؛ از طریق نهادهای ذیربط صادر شده است.
تنش در دریای سرخ و تاثیر آن بر بانکرینگ
کشکولی درباره تداوم تنش در دریای سرخ و تاثیر آن بر بانکرینگ سوخت از سوی ایران گفت: بدیهی است تداوم تنش‌های موجود در دریای سرخ مقاصد سوخت‌رسانی خطوط مختلف کشتیرانی را تغییر خواهد داد، اما تأثیری در بازار بانکرینگ ایران ندارد.
تاثیر تحریم بر برنامه‌های سوخت‌رسانی ایران
وی درباره تاثیر تحریم بر بانکرینگ نیز بیان داشت: اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه ایران موجب شد تا کشتی‌های خارجی با بیم از تحریم؛ تمایلی به حضور در آب‌های کشور ما جهت دریافت سوخت مورد نیاز خود را نداشته باشند. لازم به اشاره است که نفت کوره تولیدی ایران بسیار مرغوب بوده و این مرغوبیت و کیفیت سوخت دریایی ایران بعضی از خطوط کشتیرانی را مجاب می‌کند حتی با وجود تحریم، تحت شرایط خاصی این سوخت را از ایران تامین و با نصب اسکرابر و یا اختلاط و سولفورزدایی به شرایط استاندارد رسانده و استفاده کنند.
امارات، عمان و قطر؛ رقبای ایران
رئیس هیات مدیره انجمن صنعت بانکرینگ در ادامه درباره رقبای ایران در حوزه بانکرینگ گفت: کشور ایران دارای امتیازات و شرایط اقلیمی خدادادی است و فرصت بسیار مناسبی برای ایجاد زیرساخت‌های لازم در صنعت بانکرینگ دارد که در این بین می‌توان از شرایط بسیار مناسب بنادر جنوبی ایران نسبت به بنادر جنوبی خلیج‌فارس، عمق مناسب لنگراندازی کشتی‌ها، سوخت با کیفیت بالا، طول مرز آبی و تعدد بنادر در خلیج‌فارس و دریای عمان نام برد. اما ما با عدم استفاده کافی از این فرصت‌ها و پتانسیل‌ها و کشورهای جنوبی خلیج‌فارس با مشارکت کشورهای صاحب‌نظر در این صنعت و جذب سرمایه‌گذار خارجی و ارائه مشوق‌های بسیار جذاب در زمینه معافیت‌های مالیاتی و مالکیت صددرصدی در سرمایه‌گذاری‌ها توسط سرمایه‌گذاران خارجی، به سرعت زیرساخت‌های لازم احداث و یا در حال احداث هستند. در حال حاضر بندر فجیره با انجام اقدامات فوق ۹۰ درصد از سهم بازار منطقه را به خود اختصاص داده است. بندر سوهار عمان با موقعیت مناسب جغرافیایی و کشور قطر با انجام سرمایه‌گذاری‌های بسیار بزرگ در آینده‌ای نزدیک رقبای جدی برای صنعت بانکرینگ خواهند بود.
چالش‌های بانکرینگ در ایران
وی با اشاره به چالش‌های صنعت بانکرینگ خاطرنشان کرد: بزرگترین چالش در این صنعت را می‌توان به عدم اجرای قوانین یاد شده در حمایت از صنعت بانکرینگ دانست. بانکرینگ خرده‌فروشی است و این بدان معناست که شرکت‌های سوخت‌رسان هزینه‌های بسیار بیشتری نسبت به صادرات کارگو دارند. سرمایه‌گذاری در احداث زیرساخت‌های لازم، خرید شناور سوخت‌رسان، تعدد نیروی انسانی متخصص لازم در بندر و دریا جهت عملیات سوخت‌رسانی هزینه‌های شرکت‌های بانکرینگ را بالا می‌برد و این درحالی است که قیمت محمولات صادراتی با بانکرینگ مشابه است.
کشکولی بیان داشت: در عملیات بانکرینگ سوخت دریایی به مصرف‌کننده نهایی می‌رسد که این به تنهایی به نسبت صادرات؛ ارزش افزوده‌ای را شامل خواهد شد و باعث ارزآوری بیشتر به کشور خواهد شد. کمااینکه در کنار عملیات سوخت‌رسانی، سایر خدمات مورد نیاز کشتی‌ها نیز در بنادر جنوبی کشور می‌تواند انجام شود و موجب اشتغال‌زایی و ارزآوری بسیار بیشتری می‌شود. بنابراین در یک جمله می‌توان گفت که عدم اجرای کامل قوانین حمایتی صنعت بانکرینگ، عدم تخصیص مناسب و به موقع سوخت مورد نیاز شرکت‌های بانکرینگ، عدم قیمت‌گذاری مناسب سوخت بانکرینگ، عدم اولویت‌دهی به صنعت بانکرینگ در ایجاد زیرساخت‌ها و انجام حمایت‌ها و مشوق‌های لازم جهت سرمایه‌گذاری، مهم‌ترین چالش‌های حال حاضر در این صنعت است، در هر حال امید است با همت و همدلی همه‌جانبه تصمیم‌گیران در آینده‌ای نزدیک سهم ایران از بازار بانکرینگ منطقه در حدی که شایسته کشور ماست؛ ارتقاء یابد.