روایتی از اهداف و پیامدهای تشکیل کانون لوازم خانگی

به گزارش اکونگار به نقل از آهام ایران؛ فرشاد براتی، بازرس علی‌البدل کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار در گفت‌ و گویی گفت: خوشبختانه در این دو طیف که شاکله‌ی اصلی فعالان صنعت لوازم خانگی را تشکیل می‌دهند، شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور حضور فعال دارند اما در شرایط جاری دامنه‌ی ارتباط این مجموعه‌ها از یک منظر در میان صنعتگران لوازم خانگی نیازمند تعیمق بیشتری است.

به نظر شما ضرورت تأسیس کانون‌های هماهنگی دانش، صنعت و بازار چیست؟

از دو منظر ساختاری و عملکردی با تأملی بر سیر تکوینی برقراری تعاملات سازنده بین متولی تولید دانش در کشور – دانشگاه‌ها – و صاحبان صنعت و واحدهای تولیدی نشان داد که از بدو تأسیس دفتر ارتباط با صنعت وزارت فرهنگ و آموزش عالی در دوم اسفند ۱۳۶۲ هیأت دولت مبنی بر ایجاد زمینه‌های ارتباطی دانشگاه و صنعت، تشکیل شورای هماهنگی دفاتر ارتباط دانشگاه با صنعت در سال ۱۳۶۵، انتقال دفتر مرکزی ارتباط با صنعت به سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در سال ۱۳۶۶، ایجاد شورای عالی ارتباط صنعت و دانشگاه طی سال‌های ۱۳٧۴ و ۱۳٧۵ در وزارت صنایع سنگین وقت، تهیه و تصویب آیین نامه اجرایی فرصت‌های مطالعاتی اساتید در صنایع در سال ۱۳٧٧، راه‌اندازی دفاتر ارتباط با صنعت دانشگاه‌ها ذیل معاونت پژوهشی در دهه‌ی ۸۰ تا تشکیل شورای راهبری و سیاستگذاری ارتباط با جامعه و صنعت در وزارت عتف در سال ۱۳۹۹ ، این مهم صرفاً با کسب حداقل خروجی‌های مورد انتظار و تجربه‌ی اندک موفقیت همراه بوده و اکنون بعد از گذشت ۴ دهه از تولد کلید واژه‌ی ارتباط دانشگاه و صنعت در ادبیات اجرایی و علمی کشور، این مهم در نزدیکی خط شروع مسیر کماکان ایستاده است.

نتایج حاصل از پژوهش‌های صورت گرفته در خصوص این علل شکست این مهم، حاکی از این بود که موانع قانونی، موانع فرهنگی ساختاری و محیطی، عوامل شناختی، فراهم نبودن زیر ساخت‌های ارتباطی، ضعف در برنامه‌های آموزشی- پژوهشی دانشگاه‌ها، تقاضا محور نبودن پروژه‌های دانشگاهی، عدم کارآیی دوره‌های کارآموزی، عدم تناسب رشته‌های دانشگاهی با صنایع، عمده دلایل اصلی‌ عدم موفقیت این طرح بودند.

در ادامه‌ی این مسیر و با رویکردی جدید به منظور رفع نقاط ضعف موجود، کانون‌های‌ هماهنگی دانش، صنعت و بازار در صنایع کلیدی کشور منجمله در صنعت پیشران لوازم خانگی با هدف تقویت ارتباط میان کارخانه‌ها و مراکز علمی، پژوهشی و فناوری، نیل به اقتصاد مقاومتی، به ویژه سیاست‌های کلی تولید ملّی، حمایت از کار و سرمایه‌ی ایرانی، مصوب ستاد راهبری نقشه‌ی جامع علمی کشور در ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی و در اجرای بند ۲ از ماده ۴ آیین‌نامه مصوب آن ستاد در خصوص «تأسیس و فعالیت کانون‌های هماهنگی دانش، صنعت و بازار » ذیل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تشکیل گردیدند.

به نظر شما تشکیل کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار لوازم خانگی در انجمن به چه میزان ضرورت داشت؟

اساساً توسعه‌ی علم، فناوری و ارتباط متقابل دانشگاه با صنعت که امروزه مؤلفه‌ی بازار را به عنوان ضلع سوم این مثلث طلایی به خود می‌بیند، یکی از ارکان مهم توسعه و پیشرفت پایدار در کشورهای توسعه یافته محسوب می‌شود.

کشور ما نیز به عنوان یکی از کشورهای صاحب منابع طبیعی و مواهب و سرمایه‌های انسانی نیز چنانچه بخواهد مسیر رشد و پیشرفت را با به کارگیری الگوهای مدرن و موفق آزموده در کسب سهم بیشتری از بازار داخلی و خاصه خارجی و منطقه‌ی ۴۰۰ میلیونی طی کند، چاره‌ای جز بهره‌برداری از ظرفیت‌های خبرگان صنعت و استفاده از ظرفیت‌های دانش محورانه ندارد.

صنعت لوازم خانگی که عنوان دومین صنعت بزرگ و پیشران کشور را نیز یدک می‌کشد، به طور خاص در طول چند سال احیر نشان داد که می‌تواند ظرفیت‌های موجود صنعتگران و مدیران بخش‌های مرتبط با نوآوری و فناوری را در افزایش کمی و کیفی تولیدات محصولات ساخت داخل به عینیت رسانده و از منظر کلان برای توانمندسازی اقتصاد بدون نفت کشور، صنعتی قابل اتکا و ارزش آفرین باشد.

به اعتقاد شما تقویت ارتباط میان صنایع لوازم خانگی و مراکـز علمی، پژوهشی و شرکت‌هـای دانش بنیان و فناور چه میزان در برهه‌ی کنونی چه میزات لازم است ؟

دانش محوری به تبع خود نوآوری و فناوری را به همراه داشته و می‌تواند موتور محرک صنایع پیشرانی همچون صنعت لوازم خانگی، هم در طیف تولید کنندگان محصول نهایی و هم در میان فعالان بخش قطعه‌سازی محسوب گردد. خوشبختانه این دو طیف که شاکله‌ی اصلی فعالان صنعت لوازم خانگی را تشکیل می‌دهند، دارای تعاملاتی با دانشگا‌ه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی کشور از یک سو و شرکت‌های دانش بنیان و فناور نیز از سویی دیگر حضور بوده اما در شرایط جاری دامنه‌ی ارتباط این مجموعه‌ها از یک منظر در میان صنعتگران لوازم خانگی نیازمند تعیمق بیشتری بوده و از منظر دیگر نیز اهتمام به مؤلفه‌های ناظر بر بازار داخلی و به موازات آن بازارهای خارجی که توسعه‌ی صادرات را مورد هدفگذاری قرار می‌دهد نیز لازم و ضروری است. صنعت پیشران لوازم خانگی نیز نشان داده با توجه به ظرفیت‌های موجود می‌تواند از منظر داخلی با ارتقای کیفی محصولات از منظر خارجی نیز بتواند در رقابت با سایر برندهای منطقه‌ای در کسب سهم بیشتر بازار موفق‌تراز قبل عمل نماید.

این کانون چه اهدافی را دنبال می‌کند و برنامه آتی کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار لوازم خانگی چه خواهد بود؟

تغییرات فزآینده‌ای که در عصر کنونی در حال وقوع است، دولت‌ها، دانشگاه‌ها و صاحبان صنعت را به سویی جهت‌دهی کرده تا برای تولید حداکثری ثروت ملّی، با یکدیگر در ارتباط تنگاتنگ بوده و همزمان از دانش، تکنولوژی و فناوری برای دستیابی به این هدف ثروت‌ساز استفاده کنند. این تغییرات ناشی از تحولاتی است که در عرصه‌های نوآوری، رقابت و ارتباطات بین دانشگاه و صنعت و بازار و در کنار آن دولت‌مردان به عنوان حامی اصلی و سیاست‌گذار و تسهیل‌گر چرخه‌ی تولید و صنعت کشور به وقوع پیوسته است.

در این میان کانون نوپای هماهنگی دانش، صنعت و بازار لوازم خانگی نیز اهداف چهار گانه‌ی محوری خود را مشتمل بر افزایش همگرایی، همکاری فعالیت‌های بازار، صنعت، دانشگاه‌ها، تقویت ارتباط میان صنایع لوازم خانگی ایران و مراکز علمی، پژوهشی، جذب مشارکت و همفکری تمامی دست اندرکاران صنایع لوازم خانگی ایران، ارتقای وحدت رویه پیرامون فعالیت‌های بازار، صنعت، دانشگاه‌ها ترسیم نموده است.

بدیهی است با توجه به ماهیت نوپای این قبیل کانون‌ها گام ابتدایی در معرفی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های کانون متصور بوده که خوشبختانه در طول قریب به یک سال و اندی از حضور این کانون به عنوان نماینده بخش نوآوری و فناوری این صنعت در محافل و مجامع تخصصی مربوطه و نیز مشارکت و حضور و میزبانی برخی رویدادهای فناورانه صنعت لوازم خانگی توانسته نام خود را در میان فعالان اکوسیستم نوآوری مطرح و به نقش آفرینی کلیدی خود در به هم‌رسانی نیازها و تقاضاهای مبتنی بر فناوری و نوآوری در این صنعت اقدام نماید.

در این راستا در نظر است با ایجاد شبکه‌ای از مدیران و کارشناسان بخش تحقیق و توسعه، برگزاری رویدادهای علمی مربوطه با همکاری مراکز علمی داخلی و خارجی و سازمان‌های متولی طیف بیشتری از بازیگران اکوسیستم نوآوری و فناوری در صنعت لوازم خانگی را گرد هم آورده و این بهم رسانی در راستای توسعه خاصه کیفی صنعت گام برداشت.