«آرمان ملی»: چرا سازندگان هنوز به ضرورت احداث ایمن سازه‌ها باور ندارند؟ / بخت بلند کیش‌وندان
مسئولان می‌گویند سازندگان کیش به ضرورت احداث ایمن سازه‌ها باور دارند و در این راستا تاکنون نهایت همکاری را با سازمان منطقه آزاد در عمل به ضوابط قانونی دارند.
به گزارش اکونگار و به نقل از آرمان ملی، روز گذشته یک زلزله نزدیک به 5 ریشتری، کیش را لرزاند؛ جزیره‌ای در جنوب ایران؛ بیخ گوش خلیج فارس اما طوری نشد یعنی به لحاظ جانی و مالی آسیبی به کسی وارد نشد و مسئولان با اظهار خوشبختی، گفتند که «سازندگان کیش به ضرورت احداث ایمن سازه‌ها باور دارند و در این راستا تاکنون نهایت همکاری را با سازمان منطقه آزاد در عمل به ضوابط قانونی دارند.»
این خبری خوشحال کننده بود و در عین حال پرابهام و پر از سوال برای سایر مناطق ایران که روی گسل‌های اصلی زلزله قرار دارند و نیز پایتخت با سه گسل اصلی و فعالش. ابهام و سوالی از این جهت که چرا سازندگان سایر نقاط کشور مثل کیش، هنوز به ضرورت احداث ایمن سازه‌ها باور ندارند و عمل به ضوابط قانونی برایشان خالی از اهمیت است که یک زلزله در خوی و کرمانشاه و سایر نقاط ایران، چنان خرابی‌هایی به بار می‌آورد که پس از گذشت سال‌ها هنوز قابل ترمیم و بازسازی نیستند و در جای دیگری از خوزستان ساختمان‌هایی مثل متروپل چنان بی‌قانون و ناامن بالا می‌روند که جان ده‌ها نفر را گرفته و به فاجعه‌ای ملی بدل می‌شوند!
در نظر داشته باشید که مقاوم بودن ساختمان‌ها و ضرورت رعایت ایمنی سازه تنها در مورد زلزله نیست، سیل و آتش سوزی و سایر بلایای طبیعی هم مهم‌اند و البته گاه مثل همان متروپلی که به آن اشاره شد، خود انسان سرمایه‌گذار که می‌خواهد به هر قیمتی برج‌های بلند مرتبه‌اش را بسازد به بلای جان سایر انسان‌هایی بدل می‌شود که به او اعتماد کرده‌اند.
به بحث زلزله برمی‌گردیم با اندکی نگاه تاریخی به زلزله‌هایی که در ایران رخ داد و توضیح تصویری از بی‌مبالاتی در ساخت و ساز که منجر به فاجعه شد که اگر نظارت بر سازندگان وجود داشت و دست‌های رشوه‌گیر در حین ساخت و ساز و صدور مجوز قطع می‌شد، شاید همه انسان‌هایی که زیر آوار مانده و جان دادند حالا زنده بوده و در خانه‌های محکم خود روزگار می‌گذراندند.
فاجعه ساختن‌های بدون مجوز
به نظر اهالی کیش، ساکنان و مردمش یا همان کیش‌وندان، از بخت بلندی برخوردار باشند. نگارنده به یاد دارد که در زمان زلزله استان کرمانشاه در سال 96، در جریان بازدید میدانی از شهر سرپل ذهاب که بیش‌ترین خسارت را دیده بود محلاتی نظیر فولادی برخلاف نامشان بیش‌ترین آسیب را دیده بودند.
در حالیکه محلاتی نزدیک به آن‌ها آنچنان دچار آسیب نشده بودند. در هم پیچیدگی محله مذکور و شمار بسیار بالای قربانیانی که سوای روستاها به آن محله اختصاص داشت منجر به طرح سوال و چرایی آن اتفاق شد. همان زمان مسئولان منطقه و اهالی آنجا توضیح دادند که زمین محله فولادی، پیشتر زمین کشاورزی بوده و شهرداری و سایر سازمان‌های ناظر بر ساخت و ساز مجوز ساخت و ساز در این منطقه را صادر کرده‌اند. شهر تهران، این پایتخت پرجمعیت کشورمان هم به لحاظ ساخت و سازهای اصولی در رنج و عذاب است.
همان‌طور که گفتیم تهران گسل‌های مهمی دارد که ساخت و سازها و بلندمرتبه سازی در طی سالیان اخیر هیچ توجهی به آن‌ها نداشته. حتما بحث کمیسیون ماده پنج شهرداری و صدور غیر قابل کنترل و بدون نظارت مجوزهای ساخت و ساز به گوشتان خورده؛ آنچه منتقدین شهرفروشی می‌نامند. انتقاداتی هم به این کمیسیون و فعالیت‌های مدیران شهری وارد شده است اما متاسفانه هنوز ساخت و سازهای خارج از ظرفیت تهران ادامه دارند.
تیر ماه همین سال، مهدی زارع، استاد پژوهشکده زلزله شناسی و رئیس مرکز پیش‌بینی زلزله پژوهشگاه زلزله شناسی ایران در مورد ساخت وسازهای انجام شده در تهران و آسیب پذیرترین نقاط مسکونی پایتخت در برابر زلزله، ضمن برج سازی که مربوط به امروز نیست، درباره کمیسیون ماده پنج گفته بود که در جلسه 25 مرداد سال 95 شورای عالی شهرسازی و معماری و با حضور وزیر راه، مسکن و شهرسازی، نقشه گسل‌های تهران تصویب و به عنوان ملاک عمل همه دستگاه‌ها در شهر تهران ابلاغ شد که براساس آن شهرسازی در حریم گسل‌های فعال، از آنجا که اساسا با افزایش ریسک همراه است، ممنوع است.
او در گفت‌وگویی با اعتماد، توضیح داده بود که ساختمان‌های نوساز هم در معرض خطر هستند، چراکه همه جوانب ساختمانی و شهرسازی برای اجرای آن در نظر گرفته نشده است و شهرداری‌ها با نگاه سودآوری ساختمان‌های خطرناک را به شهر هدیه داده‌اند.
صحبت درباره ساخت و سازهای ادامه دار غیر اصولی زیاد است و مردم سایر مناطق ایران و از جمله پایتخت بر خلاف مردم کیش البته با توجه به صحبت‌های سعید پورزادی، معاون عمرانی سازمان منطقه آزاد کیش، شانس زیادی برای مقابله با زلزله ندارند.
کیش پایداری قابل قبولی در برابر زلزله دارد
زمین لرزه کیش به بزرگی ۴.۶ ریشتر حوالی بندرچارک، هرمزگان را در عمق ۱۷ کیلومتری زمین، در ساعت ۵.۲۵ روز گذشته به لرزه درآورد.
معاون عمرانی سازمان منطقه آزاد کیش در این زمینه گفت: ارزیابی‌های این زلزله به پایان رسید و خوشبختانه هیچ خسارت مالی و جانی در پی نداشت.
سعید پورزادی در گفت‌وگو با ایرنا با بیان اینکه آمادگی کامل برای مقابله با هرگونه حادثه طبیعی و بحران در منطقه آزاد کیش وجود دارد، افزود: در آخرین حضور «محمد حسن نامی» رئیس سازمان مدیریت بحران کشور در کیش که بازدیدی از سطح ایمنی موجود در جزیره انجام شد، به طور رسمی اعلام شد که کیش پایداری قابل قبولی از لحاظ سازه در برابر حوادثی همچون زلزله دارد.
او اشاره به زلزله ۶.۴ ریشتری سال گذشته در کیش، بیان کرد: در شرایطی که حتی وقوع زلزله‌های پنج ریشتری در کشور می‌تواند خسارات قابل توجهی به بار آورد، مقاومت سازه‌های کیش در برابر زلزله ۶.۴ ریشتری نشان داد که این جزیره یک جامعه نمونه پایدار است.
پورزادی، اضافه کرد: خوشبختانه سازندگان کیش به ضرورت احداث ایمن سازه‌ها باور دارند و در این راستا تاکنون نهایت همکاری را با سازمان منطقه آزاد در عمل به ضوابط قانونی دارند.
او با اعلام اینکه کیش دراستحکام سازه‌ها و رعایت قوانین ایمنی الگویی در کشور باشد، گفت: ایمنی موجود در سازهای کیش هرچند در وضعیت مطلوبی قرار دارد اما همچنان در تلاش برای ارتقا سطح ایمنی سازه‌ها هستیم.
معاون عمرانی سازمان منطقه آزاد کیش همچنین در رابطه نحوه رفتار کیش‌وندان در مواجه با بحران، اظهار کرد: کیش‌وندان همواره نشان‌دادند که یک رفتار حرفه‌ای در مواجهه با بحران دارند و این موضوع مهم در زلزله‌های سال گذشته این جزیره کاملا مشهود بود.
