«اکونگار» گزارش میدهد:
کارگران ساختمانی در بنبست عدالت / مسیر ناهمواره بیمهکارگران ساختمانی
باتوجه به وعدهها و فشارهای رسانهها همچنان کارگران ساختمانی که با بیشترین خطرات ناشی از کار روبهرو هستند از حقوق اولیه خود یعنی بیمه کارگری محروم هستند. هرچند مجلس کوشید تا با اصلاح ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی ابهامها را از بین ببرند ولی فعالان کارگری میگویند وضعیت سختتر شده است.
بهگزارش اکونگار: بهدلیل کم تحرک بودن تشکلات صنفی در ایران که خود نیاز به آسیبشناسی جدی دارد، بسیاری از مطالبات کارگری همچنان روی زمین مانده و این موضوع در سالهای اخیر باعث اعتراضی شده است. هرچند تا نقطه مقصود فاصله زیادی داریم ولی روند مطالبهگری را میتوانیم مثبت ارزیابی کنیم. کارگران ساختمانی یکی از طیفهای کارگری هستند که همچنان برای بهدست آوردن حداقل حقوق قانون کار تلاش میکنند ولی هنوز بهنتیجهای نرسیدهاند آن هم به دلیل اینکه مافیای ساختوساز با همکاری برخی از نمایندگان مجلس نفوذ زیادی در اجرای قانون دارند. نمایندگان مجلس در ادوار اخیر به بهانه اصلاحیه ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی کلیه اختیارات قانونی از دست انجمنهای صنفی و کانونهای فرااستانی و کانون سراسری کشور گرفتهاند و راه برای ادامه بیمهپردازی برای کارگران ساختمانی سختتر کردهاند. پیشتر در گزارشی به این چالشها اشاره کرده بودیم. در ادامه این گزارش به آخرین تحولات حوزه بیمهای کارگران ساختمانی خواهیم پرداخت.
بیمه شدن بستگان بهجای کارگران ساختمانی
«اکبر شوکت»، رییس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ساختمانی در مورد نادیدهگیری حقوق اولیه کارگران ساختمانی گفت: «هم اکنون خود سازمان تامین اجتماعی و بازرسان آن میدانند که بسیاری از لیستهای بیمه کارگران ساختمانی که کارفرمایان و پیمانکاران تنظیم میکنند، از بستگان و آشنایان کارفرما یا پیمانکار نیز در لیست اضافه میشوند و گاه در مقابل کارگرانی با خلاء بیمهای و فقدان سابقه چندماه بیمه بازنشسته میشوند. البته متاسفانه اینها جزییاتی است که سازمان تامین اجتماعی به آن کاری ندارد. حتی گاهی تا آبدارچی شرکتهای انبوهساز ساختمانی و فرزندان پیمانکاران نیز غیرقانونی با همین طریق ذیل شرایط ما بیمه میشوند، آن وقت شاهد آن هستیم کارگر گچکار با ۲۰ سال سابقه بهخاطر خطای بازرسان و کارشناسان تامین اجتماعی در احراز هویت شغلی یا عدم مشاهده در یک بازه خاص، از لیست بیمه پاک میکنند. برای حل معضلاتی مثل احراز هویت صنفی کارگران در بخش ساختمانی، تشکلها باید بازوهای قوی داشته باشند. این درحالی است که برخلاف وعدههای داده شده در دولت فعلی، هنوز ما موفق به دیدار با وزیر کار و معاون روابط کار ایشان نشدیم تا بتوانیم مشکل دو سال معلق بودن و بلاتکلیف بودن تشکل سراسری خود را که از سال ۱۴۰۱ رقم خورد، حل کنیم. بیم آن را داریم که دولت نیز در به حاشیه کشاندن تشکلها مسیر دولتهای قبل را ادامه دهد.»
ماده 5 قابلیت اجرایی ندارد
محمدعلیپور، رئیس کانون سراسری انجمنهای صنفی کارگری نقاشان ساختمانی کشور با انتقاد از شرایط کنونی بهخبرگزاری کار ایران گفت: «شرایط مربوط به کارگران دشوار است و حالا تصور کنید کارگران ساختمانی این دشواری را چند برابر تحمل میکنند. شغل کارگران ساختمانی فصلی است، پس مشکل نبود امنیت شغلی را بسیار بیشتر از کارگران دیگر تحمل میکنند. آنها بیش از سایر کارگران در نبود ایمنی رنج میبرند و بیش از نیمی از حوادث کار مربوط به این کارگران است. همچنین مهمترین مشکل آنها در حال حاضر، نداشتن بیمه اجتماعی است که به شکل سیستماتیک از آن محروم هستند. یعنی حتی قوانین صحیح هم برای بیمه کارگران ساختمانی وجود ندارد. در اینجا باید به اصلاحیه ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی اشاره کنم که این قانون اگر ضمانت اجرای درستی داشت، امروز باید روند بیمه کارگران ساختمنی آغاز شده بود و تعداد زیادی از این کارگران بیمه میشدند. متأسفانه این اتفاق نیفتاد و این موضوع نشان میدهد که قانونی که در مجلس یازدهم تصویب شد، قانون درستی نبود. منابع برای بیمه کارگران ساختمانی آنطور که از عملکرد سازمان تامین اجتماعی پیداست، همچنان کم است و باید فکری به حال این موضوع کرد.»
دولت به مجلس لایحه بدهد
«داود کشوری»، رییس انجمنصنفی گچکاران استان قم و فعال صنفی از دولت خواست با ارائهی لایحهای برای اصلاح ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی، مشکل بیمهی این کارگران را حل کند. چراکه آنطور که گفته میشود، و البته ما در عمل میبینیم، منابع برای بیمه کارگران ساختمانی کم است و علیرغم اینکه بیش از یک سال از تصویب اصلاحیه ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی میگذرد، مشکل بیمه کارگران حل نشده و جز سهمیهای محدود، سهمیهای دیگر به کارگران تعلق نگرفته است.
او در همین مورد ادامه میدهد: «دولت باید با ارائه لایحهای جدید به مجلس منابع مالی قویتری طراحی و پیشنهاد نماید تا قابلیت اجرای بینقصی داشته باشد؛ تا نه کارگران ساختمانی بیمه نشده بیش از این چشم انتظار سهمیه ابلاغی باشند، و نه بیمه شدگان استرس قطع شدن بیمورد حق بیمه خود را داشته باشند. همچنان بازرسی به شیوهی غیراصولی از کارگران ساختمانی ادامه دارد. اگرچه سازمان تأمین اجتماعی اعلام میکند که این بازرسیها برای تشخیص کارگران غیرساختمانی از ساختمانی و حذف بیمهی افرادی است که به عنوان کارگرِ ساختمانی خود را جا زدهاند، اما ما میبینیم که در این بازرسیهای غیر اصولی خیلی از کارگران ساختمانی بیمه خود را از دست میدهند و بعد به سختی دوباره بیمه آنها برقرار میشود. کارگرانی هم داریم که بعد از قطع بیمهاشان هنوز بیمهی آنها وصل نشده است.»